28 - 01 - 2020
نقشه برگزیت برای نفت خاورمیانه
چنانچه برگزیت در انگلیس تحقق پیدا کند و انگلستان به پنجاه و یکمین ایالت، ایالات متحده آمریکا تبدیل شود، پیوند دیرینه آنگلوساکسون میان آمریکا و انگلیس احیا میشود. در این شرایط اتحادیه اروپا هم نسبت به خاورمیانه طراحی استراتژیک پایداری را عهدهدار خواهد شد.
فریدون برکشلی در گفتوگو با ایلنا، درباره تلاش آمریکا برای کاهش نقش استراتژیک خلیجفارس اظهار داشت: آمریکا از ابتدای دهه ۱۹۵۰ میلادی به طور جدی و گسترده وارد فضای نفت و انرژی خاورمیانه شد.
ورود آمریکا به منطقه با رشد پرشتاب تقاضای جهانی نفت همراه بود. آمریکا با علم به اینکه آینده عرضه فراوان و ارزان نفت در خاورمیانه است، به طور جدی در سرمایهگذاری برای اکتشاف و تولید ورود پیدا کرد و البته همزمان در تمام شئونات ژئوپلیتیک منطقه خاورمیانه هم وارد شد.
آمریکا از سال ۱۹۵۵ به یک واردکننده خالص نفت تبدیل شد و صادرات نفت را به طور کامل متوقف کرد. همین شرایط، این کشور را بیش از گذشته به نفت وارداتی از خاورمیانه و آمریکایجنوبی وابسته کرد.وی افزود: ایالات متحده طی دهه اخیر با سرمایهگذاری در منابع نفت شیل یا نفت خامهای غیرمتعارف و همچنین منابع نفتی متعارف، بر تولید نفتخام خود افزود. این استراتژی خودکفایی آمریکا که در واقع توسط پرزیدنت اوباما شروع شد و به شکلی آرام و به دور از پوششهای رسانهای انجام گرفت، آمریکا را در آخرین ماههای ۲۰۱۹ خودکفا کرد و حتی امروز این کشور به یک صادرکننده نفتخام تبدیل شده است. بدیهی است که بخشی از علاقهمندی و توجه استثنایی استراتژیک آمریکا به منطقه خلیجفارس و خاورمیانه منبعث از نیاز این کشور به واردات نفت خاورمیانه بود و حالا که آمریکا خود به صادرکننده نفتخام تبدیل شده است، نوع نگاه و ماهیت تعامل این کشور به منطقه خلیجفارس هم دستخوش تحولاتی میشود.
رییس دفتر مرکز مطالعات انرژی وین یادآور شد: حالا خاورمیانه و خلیجفارس برای آمریکا از آن جهت مهم است که بر عرضه نفت منطقه به رقبای آمریکا نظارت کند و مدیریت تجارت جهانی نفت را در اختیار داشته باشد.
وی گفت: در طرف عرضه هم باید توجه داشته باشیم که موقعیت در خاورمیانه تغییر کرده است. امروز جهان روزانه ۱۰۰ میلیون بشکه نفت مصرف میکند. سهم اوپک از تامین آن ۳۰ میلیون بشکه است. از ۱۳ کشور عضو اوپک پنج کشور عربستان، عراق، کویت، امارات متحده عربی و البته جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه قرار دارند، قطر هم اوپک را ترک کرده است ولی تولید این کشور کم است. این پنج کشور با احتساب سهم تولید رسمی جمهوری اسلامی ایران ۲۱/۲ میلیون بشکه در روز تولید دارند. چنانچه فقدان حضور ایران در بازار جهانی را کم کنیم، منطقه حدود ۱۸ میلیون بشکه تولید دارد.برکشلی تصریح کرد: توجه به این نکته هم مهم است که ما در اوپک مبنای محاسبات را تولید قرار میدهیم. صادرات و تاثیرگذاری بر بازار جهانی بر اساس صادرات است. تولیدکنندگان اوپک و منجمله اوپک منطقه خاورمیانه به طور فزایندهای مصرفکنندگان نفتخام تولیدی خود شدهاند.
به طور مثال ایران امروز بیش از نیمی از ظرفیت چهار میلیون بشکهای خود را مصرف میکند.وی ادامه داد: با توجه به آنچه بیان شد، اکنون کاهش اهمیت استراتژیک خاورمیانه بهطور عمده ناشی از کاهش دامنه تاثیرگذاری منطقه در عرضه جهانی نفت است. در حال حاضر مصرفکنندگان خود را با طیف گستردهتری از منابع تامین نفت مواجه میبینند.
امروز برای آمریکا منطقه دریای جنوبی چین یا آفریقا مهمتر از خاورمیانه شده است. منابع معدنی، فلزات کمیاب، لیتیوم و نظایر آن به تدریج به میدان رقابت اقتصادهای بزرگ تبدیل میشوند.رییس دفتر مرکز مطالعات انرژی وین در ادامه اظهار داشت: در این میان خاورمیانه برای روسیه، تبدیل به یک زمین رقابتی مهم شده است. روسیه بیش از یک قرن است که میخواهد خود را به مدیترانه و آبهای گرم برساند. البته این برای جمهوری اسلامی ایران هم بسیار مهم است. آخرین بار ایران در زمان سلجوقیان به مدیترانه رسید. ترکیه هم به دنبال کسب جای پا در منطقه است.وی خاطرنشان کرد: در این میان چنانچه برگزیت در انگلیس تحقق پیدا کند و انگلستان به پنجاهویکمین ایالت، ایالات متحده آمریکا تبدیل شود. پیوند دیرینه آنگلوساکسون میان آمریکا و انگلیس احیا میشود. در این شرایط اتحادیه اروپا هم نسبت به خاورمیانه طراحی استراتژیک پایداری را عهدهدار خواهد شد. تحریم نفتی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها منجمله ونزوئلا هم خود نوعی مدیریت عرضه است. ایران و ونزوئلا جمعا حدود ۷/۵ میلیون بشکه نفت آماده ورود به بازار دارند که هر آینه شرایط ایجاب کند، با رفع تحریم وارد بازار خواهد کرد.
چین، کرهجنوبی و ژاپن، سه مصرفکننده مهم نفت کماکان وابسته به نفت خاورمیانه باقی خواهند ماند.برکشلی تاکید کرد: آنچه عنوان شد، به معنای پایان روزهای خوب نفت است ولی نفت همچنان در طول دو دهه آینده منبع انرژی اول جهان باقی خواهد ماند، اگرچه در اجلاس اقتصادی داووس، محیطزیست و احتراز از انرژیهای فسیلی، محور اصلی بیشتر بحثها بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد