نفت در چنگال تعرفه‌های آمریکا

گروه انرژی- دلار ترمز نفت را کشیده است. روند کاهشی قیمت نفت در هفته‌های اخیر نگرانی سهامداران را نسبت به آینده بازار نفت به خصوص در نیمه دوم سال جاری میلادی افزایش داده است تا جایی که موسسات مالی یکی پس از دیگری پیش‌بینی‌های خود را تغییر می‌دهند.
هرچند قیمت نفت در معاملات دیروز تحت تاثیر ضعیف شدن ارزش دلار افزایش یافت اما نگرانی‌های فزاینده نسبت به کندی اقتصادی آمریکا و تاثیر تعرفه‌ها بر رشد اقتصاد جهانی، روند رشد قیمت‌ها را محدود کرد. در حال حاضر قیمت نفت حوالی قیمت‌های 20‌سال پیش در حال نوسان است.
تحلیلگران می‌گویند که با وجود ضعیف شدن دورنمای اقتصادی، نفت در موقعیت مثبتی قرار گرفته است. این وضعیت نشان می‌دهد که تقاضای کوتاه‌مدت برای نفت خام قوی مانده است.
شاخص دلار آمریکا روز سه‌شنبه، 5/‏0‌درصد کاهش یافت و به رکورد پایین جدیدی در سال‌۲۰۲۵ رسید و قیمت نفت را با ارزان کردن آن برای خریداران دارنده ارزهای دیگر تقویت کرد.
مدیرعامل شرکت ویتول می‌گوید که نگرانی درباره تقاضای چین و رشد تولید ناخالص داخلی قیمت‌ نفت را تهدید می‌کند و در محدوده ۶۰ تا ۸۰‌دلار در نوسان خواهد بود.
راسل‌ هاردی می‌گوید که انتظار دارد به‌ دلیل رشد ملایم اقتصادی اخیر در چین و در سطح جهانی که بر تقاضا تاثیر گذاشته است، قیمت نفت در محدوده کمتری نسبت به سه تا چهار سال گذشته حرکت کند.
بنا به گفته مدیرعامل ویتول، طی دو یا سه ماه گذشته، نگرانی‌های تقاضای چین و تولید ناخالص داخلی جهانی کمی تهدید برای قیمت نفت به‌ شمار می‌رود.
هاردی در عین حال پیش‌بینی کرده که نفت در یک دوره طولانی کاهش قیمت نفت قرار گرفته است، به طوری که در محدوده اندکی پایین‌تر از آنچه در سه تا چهار سال گذشته دیده‌ایم، قرار داریم. این شرایط این احتمال را تقویت کرده که قیمت نفت در محدوده ۶۰ تا ۸۰‌دلار برای هر بشکه در نوسان باشد.
ویتول انتظار دارد که تقاضای جهانی نفت تا اوایل دهه‌۲۰۳۰ پیش از کاهش به ‌دلیل عواملی مانند پذیرش گسترده‌تر خودروهای برقی افزایش یابد.
رشد اقتصاد جهان کند می‌شود
فقط مدیرعامل ویتول نیست که چنین پیش‌بینی را برای بازار نفت دارد. هرچند او بلندمدت‌تر به بازار نگاه کرده اما این نگاه غالب تحلیلگران است. در کوتاه‌مدت اما کاهش قیمت دلار از نگاه کارشناسان می‌تواند رشد اقتصاد جهانی را کند کند.
پریانکا ساچدوا، تحلیلگر ارشد بازار شرکت فیلیپ نووآ در این رابطه می‌گوید: کاهش ارزش دلار، نگرانی‌ها نسبت به کندی اقتصاد جهانی را تحت‌الشعاع قرار داد، با این حال این وضعیت موقتی به نظر می‌رسد.
دلار و نفت با هم به لحاظ قیمتی همبستگی دارند، به این معنی که تضعیف دلار باعث تقویت قیمت نفت شده و متقابلا قوی شدن دلار بازار نفت را کاهشی می‌کند. از آنجا که سیاست‌های تعرفه‌ای که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا به راه انداخته در راستای تقویت دلار است به نظر می‌رسد که روند کاهش قیمت نفت ادامه‌دار باشد.
همزمان این سیاست‌ها بازارهای سهام را هم تحت تاثیر قرار داده است. در هفته‌ای که رو به پایان است، قیمت‌های سهام آمریکا بازار نفت را تحت تاثیر قرار داد. روز سه‌شنبه، ریزش بازارهای مالی به بزرگ‌ترین ریزش چند ماه اخیر تبدیل شد. تعرفه‌های فزاینده بر واردات و ضعیف شدن اعتماد مصرف‌کننده، سرمایه‌گذاران را به وحشت انداخته و آنها را به فروش گسترده دارایی‌های پرریسک شامل سهام برانگیخته است.
ییپ جون رونگ، استراتژیست بازار در شرکت ای‌جی گفت: با وجود بهبود اندک قیمت‌ها در معاملات روز جاری، احساسات به طور کلی شکننده مانده است.
سیاست‌های حمایت‌گرایانه دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا بازارهای جهانی را متزلزل کرده است. وی تعرفه‌ها را بر کانادا و مکزیک که تامین‌کنندگان بزرگ نفت آمریکا هستند، وضع کرده و سپس به تعویق انداخته و همزمان تعرفه‌ها را برای واردات از چین افزایش داده که باعث اقدامات تلافی‌جویانه پکن شده است. ترامپ روز یکشنبه گفت که «دوره گذار» محتمل است و از رد رکود اقتصادی آمریکا خودداری کرد.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که در عرضه، تولید نفت خام آمریکا در سال جاری نسبت به برآوردهای قبلی را به طور متوسط 61/‏13‌‌میلیون بشکه در روز خواهد کرد و رکورد بزرگ‌تری را در سال ۲۰۲۵ ثبت می‌کند.
براساس گزارش رویترز، منابع بازار با استناد به آمار موسسه امریکن پترولیوم در روز سه‌شنبه اعلام کردند که ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به هفتم مارس، 2/‏4‌میلیون بشکه افزایش یافت. بازارها اکنون منتظر داده‌های رسمی درباره ذخایر نفت و سوخت آمریکا هستند که عصر روز چهارشنبه منتشر می‌شود.
تولیدکننده‌ها چه راهی در پیش می‌گیرند؟
هرچند دونالد ترامپ خواستار تولید نفت بیشتر برای تاثیرگذاری بر قیمت‌های کنونی نفت شده اما تولیدکننده‌ها می‌گویند که هزینه‌های تولید بالاست و همین عامل باعث شده که خواسته ترامپ محقق نشود.
لورنزو سیمونلی، مدیرعامل بیکرهیوز در این رابطه گفته است: بعید است تولیدکنندگان نفت در آمریکا هزینه‌های خود را در سال جاری میلادی افزایش دهند و افزایش تولید در درجه نخست ناشی از بهبود بازدهی به جای حفاری‌های تازه است.
این چشم‌انداز در حالی مطرح می‌شود که دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا بارها این صنعت را به افزایش حفاری‌ها برای به حداکثر رساندن تولید نفت و گاز و کاهش هزینه‌های مصرف انرژی تشویق کرده است.
با این حال، قیمت نفت در سال جاری میلادی روندی کاهشی را تجربه کرده است و بسیاری از تولیدکنندگان همچنان بر انضباط سرمایه نسبت به حفاری بدون ممانعت متمرکز هستند.
سیمونلی می‌گوید: مخارج سرمایه شرکت‌های نفت و گاز به‌ دلیل موج ادغام‌ که در سال‌های اخیر صنعت را فرا گرفته است، محدود خواهد شد.
وی گفت: بین تعداد دکل‌ها و تولید یک جابه‌جایی وجود دارد که ناشی از کارایی دکل‌های مدرن‌تر و بازده تولید است.
همزمان با درخواست ترامپ برای تولید بیشتر نفت، بعضی شرکت‌ها ازجمله شورون برنامه‌هایی را برای بازسازی و اخراج کارکنان اعلام کرده‌اند.
مدیرعامل بیکرهیوز گفت: بیکرهیوز اکنون انتظار تغییر ساختار یا تعدیل نیروی کار را ندارد.
سیمونلی ادامه داد: تولیدکنندگان بزرگ با وجود کاهش قیمت نفت هنوز هیچ تغییری در برنامه‌های هزینه سرمایه خود نشان نداده‌اند. تولیدکنندگان کوچک‌تر سریع‌تر به انحراف‌های قیمت واکنش نشان خواهند داد.
وی تصریح کرد: بیکرهیوز همچنین انتظار دارد که هرگونه تاثیر پیشنهادهای تعرفه‌ای ترامپ قابل مدیریت و کاهش باشد.
باد در بادبان صنعت نفت
همزمان امین ناصر، مدیرعامل آرامکو با اشاره به اینکه منابع تازه انرژی می‌توانند مکمل سوخت‌های فسیلی باشند، گفته است: این منابع حتی پاسخگوی رشد تقاضا هم نیستند، از این رو سیاستگذاران و مدیران انرژی باید از بزرگنمایی عناصر‌ گذار انرژی دست بر دارند. سیاستگذاران و مدیران انرژی باید در برنامه‌های انتقال انرژی بازنگری کنند و از بزرگنمایی عناصر این گذار که شکست خورده‌ است، دست بردارند.
گفته‌های مدیرعامل آرامکو در حالی مطرح می‌شود که دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا هم تلاش دارد تولید نفت و گاز ایالات‌متحده را به حداکثر برساند، به‌ طوری که این روند پس از تصویب قانونی جو بایدن، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا برای شتاب‌بخشی به روند گذار از سوخت‌های فسیلی در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان، چرخشی خیره‌کننده در سیاست انرژی واشنگتن به ‌شمار می‌آید.
سیاستگذاران در اروپا اجرای سیاست‌های انرژی پاک را کند کرده‌اند و اهداف را به تعویق انداخته‌اند زیرا هزینه‌های انرژی پس از آغاز تنش‌های روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت و تمرکز به سمت امنیت انرژی معطوف شد.
شرکت‌های بزرگ نفتی اروپایی از برنامه‌های خود برای ایجاد فناوری‌های سبزتر عقب‌نشینی کرده‌اند زیرا ثابت شده که این کسب‌وکارها سودآور نیستند.
ناصر به مدیران شرکت‌های بزرگ انرژی جهان گفت: همه می‌توانیم باد را دوباره در بادبان‌های صنعت نفت احساس کنیم.
وی با اشاره به اینکه هیدروژن سبز به‌ عنوان نمونه‌ای از سوختی که حاصل تمرکز سیاست‌های انتقال انرژی بوده، هنوز برای استفاده گسترده تجاری بسیار گران است، تصریح کرد: زمان توقف تقویت شکست فرا رسیده است.
مدیرعامل سعودی آرامکو با بیان اینکه منابع تازه انرژی می‌توانند سوخت‌های فسیلی را تکمیل کنند اما جایگزین آنها نمی‌شوند، افزود: سرمایه‌گذاری در همه منابع انرژی برای تامین تقاضای جهانی انرژی نیاز است.
ناصر گفت: راهبرد کنونی تغییر پیش از موعد به جایگزین‌های نابالغ بسیار خودویرانگر بوده است. منابع تازه حتی نمی‌توانند رشد تقاضا را برآورده کنند.
وی افزود: مقررات‌زدایی و انگیزه‌های بیشتر برای موسسه‌های مالی به‌ منظور تامین مالی بی‌طرفانه برای اطمینان از سرمایه‌گذاری کافی در انرژی ضرورت دارد. بسیاری از موسسه‌های مالی سرمایه‌گذاری خود را در سوخت‌های فسیلی به نفع صنایع پایدارتر کاهش داده‌اند.