3 - 11 - 2021
نخستین رویارویی اصولگرایان با دولت رییسی
برد سیدابراهیم رییسی در انتخابات ریاستجمهوری اخیر این خیال را در سر برخیها انداخته بود که حالا دیگر از «پاستور» گرفته تا «بهارستان» و «بهشت» و… در اختیار اصولگرایان و به قول خودشان جریان انقلابی است. پس دیگر خبری از بگو مگو و چالش و رویارویی نیست!
خیال خامی که از همان ابتدا مخالفانی داشت. بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی در هر دو جریان سیاسی اصلاحطلب و اصولگرا با نگاه منطقی و واقعبینانهتر به شرایط نگریسته و بر این باور بودند که یکدستی ارکان حاکمیت لزوما به حذف چالشها منجر نشده و به معنی پایان دعواهای سیاسی نیست.
این گروه از کارشناسان دولت احمدینژاد و مشخصا دولت دوم او را مثال زده و یادآور میشدند که خطاهای دولت و یا حتی اختلاف سلیقههایی که با سایر طیفهای اصولگرا داشت چطور موجب ایجاد شکافی عمیق بین اصولگرایان و دولت مورد حمایشان شد. شکافی که آنقدر تعمیق شد تا دولت و حامیانش «انحرافی» نامیده شوند.
گروه اول اما با در نظر گرفتن تفاوتهای شخصیتی سیدابراهیم رییسی و احمدینژاد امیدوار بودند که آن تجربه تکرار نشود.
اکنون هم برای اینکه بگوییم کدام یک از دو گروه درستتر میگفتند خیلی زود است چون دولت سیزدهم تازه در ابتدای راه است و از حالا نباید قضاوت کرد. پرهیز از قضاوت زودهنگام و پیشداوری اما به معنی نادیدهگرفتن نشانهها و واقعیات موجود هم نیست.
یک نگاه اجمالی به آنچه این روزها در کشور میگذرد، گفته میشود و رسانهها مینویسند، روشن میکند که اولین جرقههای رویارویی اصولگرایان یا به عبارت دقیقتر دولت رییسی و اصولگرایان را شاهدیم. خاصه آنکه دولت نیز از ابتدا خودش را اصولگرا ندانسته و اگرچه با حمایت آنان آمده اما نخواسته زیر پرچمشان بماند.این طور که به نظر میرسد موضوع اولین دعوایشان نیز سیاست خارجی است. دولت رییسی شاید آنطور که اصلاحطلبان انتظار دارند در امر مذاکره و تعامل با غرب خوب عمل نکرده و سرگرم تعلل باشد اما از نگاه بخشی از اصولگرایان هم زیاد اهل تعامل است. اصرار دولت به انجام مذاکره که البته تصمیمی فراتر از دولت است، خوشایند برخی طیفهای اصولگرا و مشخصا پایداریها نیست. این اختلافنظر البته میتواند دلایل مختلفی داشته باشد مثلا همان که دیروز احمدزیدآبادی در یادداشتی نوشت و از به خطر افتادن هویت طیفی که خود را مخالف سرسخت برجام و دیپلماسی تعریف کرده، گفت.
از آنجایی که موضوع مذاکره و برجام تنها وجه از سیاست خارجی نیست، اختلافات اصولگرایان و دولت در این زمینه نیز به موضوعات بیشتری مربوط میشود. دومین نشانه از اختلافاتی که در پیش است را همین دیروز و در پی عملکرد وزارت خارجه در قضیه هدیه کرهجنوبی به بیمارستان آتیه دیدیم.
ماجرا از این قرار بود که کمک ناچیز این کشور به یکی از بیمارستانها، آن هم در حالی که مبلغ کلانی از پولهای ایران در کره بلوکه شده و محل مناقشه است، با اعتراضات و انتقادات بسیاری همراه شد. پاسخ سفیر و وزارت خارجه کره به انتقاداتی که در فضای مجازی شاهد بودیم هم نمک بر زخم منتقدان ریخت و نتیجه این شد که موضوع در نشست خبری اخیر سخنگوی وزارت خارجه هم مطرح شود. پاسخ خطیبزاده مبنی بر اینکه موضوع را در حد طنز نگه میداریم اما خوشایند رسانههای اصولگرا نبود. از همین رو دیدیم که در شماره دیروز خود حسابی از تیم دیپلماسی رییسی انتقاد کرده و شمهای از اختلافات احتمالی آتی را نمایان کردند. مثلا روزنامه «جوان» نوشت: «وزارتخارجه دولت انقلابی باید نشان دهد فرق انقلابی و دیپلمات چیست.» روزنامه «وطن امروز» هم واکنش تندتری داشت و تاکید کرد که «تغییر ریل دیپلماسی کشور نیازمند مخابره پیامهای جدید به جهان است و تحمل چنین توهینی در این شرایط نمیتواند قابل اغماض و چشمپوشی باشد. دیپلماسی انفعالی دولت سابق به عنوان یکی از ویژگیهای تثبیت شده در دولت روحانی شناخته میشود که دولت جدید و دستگاه سیاست خارجی نباید آن را به ارث ببرند.»