می‌خواهم خودم باشم

محمد تاج‌الدین- قلمو را روی بوم می‌کشد و می‌گوید‌: «می‌خواهم خودم باشم.» شاید این جمله همه آن چیزی است که باید در مورد اکرم سرتختی بدانیم؛ نقاش خودآموزی که متولد سال ۱۳۲۹ است و از ۵۰ سالگی سرش با رنگ و قلمو و بوم گرم است.
این روزها گالری ثالث میزبان نمایشگاه نقاشی اکرم سرتختی با نام «رنگ زندگی» است. او قبل از «رنگ زندگی» بارها و بارها نمایشگاه نقاشی برپا کرده و حالا دیگر هنرمندی شناخته‌شده و عضو انجمن نقاشان ایران است. سرتختی به عنوان نقاشی خودآموز توانسته با آثارش به کشورهایی چون فرانسه و هلند نیز سفر کند و مورد تشویق مخاطبان خارجی قرار گیرد.

تصویرگر خواب
کم‌کم مخاطبان وارد گالری می‌شوند و نگاهشان به نقاشی‌های روی دیوار است؛ بوم‌هایی در اندازه‌های مختلف و تکه‌پارچه‌هایی که اغلب با رنگ‌های شاد و طرح‌هایی الهام‌گرفته از طبیعت روی دیوار گالری جا خوش کرده‌اند. گوشه گالری اکرم سرتختی مشغول کشیدن تابلویی تازه است. او به مخاطبانش لبخند می‌زند و دوباره مشغول کارش می‌شود.
او در گفت و گو با «جهان‌صنعت» در جواب آنکه چه زمانی به سراغ نقاشی کشیدن می‌رود، می‌گوید: «نقاشی برای من مثل زنگ تفریح مدرسه است. هر زمانی که وقت پیدا کنم به سراغ قلمو و رنگ و بوم می‌روم. خانه ما دیگر جای سوزن انداختن ندارد. من بسیاری از نقاشی‌هایم را توی دفتر می‌کشم. فقط بعضی از طرح‌هایم به بوم و رنگ و قلمو منتهی می‌شود. اما با این همه دیگر خانه‌ام جای بوم تازه ندارد. حتی شده بعضی اوقات نقاشی قبلی را پاک می‌کنم و روی آن دوباره طرح می‌کشم.»
وقتی از او در مورد پیشینه هنری خانواده‌اش می‌پرسیم، با اشاره به اصالت کاشانی خود می‌گوید: «در خانواده مادری من قالیبافی رواج داشت.
من هم زمانی قالی می‌بافتم. قالیبافی را هم خودآموز یاد گرفتم. طرح‌ها و رنگ‌آمیزی قالی را هم خودم انجام می‌دادم.» او که بعد از ازدواج به محله شهرری نقل مکان کرده است، در مورد درونمایه و تم کارهایش می‌گوید: «بسیاری از طرح‌هایی که من می‌کشم، رویاهایی است که دیده‌ام مثل مجموعه‌ای که به اسم طاووس‌ها نقاشی کرده‌ام. عناصر مذهبی به ویژه وقایع عاشورا نیز در نقاشی‌های من حضور پررنگی دارد.»
او تاثیر خانواده را بر پیشرفت خود
غیر قابل انکار می‌داند و می‌گوید: «فرزندان من برای ادامه کار خیلی مرا تشویق کردند و شاید اگر حمایت خانواده نبود هیچ‌گاه نقاشی را ادامه نمی‌دادم. همسرم هم که دو سال پیش به رحمت خدا رفت همواره من را تشویق می‌کرد تا نقاشی بکشم.»
تلخی تو از من
در سال‌های گذشته چند نقاش خودآموز ایرانی که اکثرا خانم بودند توانستند شهرت جهانی پیدا کنند؛ نقاشانی که مهم‌ترین ویژگی آنها و کارشان سادگی و صداقت است. سرتختی با اشاره به تاثیر پذیرفتن آثارش از احوالات شخصی، می‌گوید: «من وقتی خوشحال باشم از رنگ‌های شاد استفاده می‌کنم و طرح‌هایم نیز شادند اما اگر تلخ باشم کارهایم هم به تلخی می‌رود. دیگر اعضای خانواده‌ام از روی نقاشی‌هایم می‌توانند حدس بزنند که اوضاع روحی من چطور است. من می‌خواهم خودم باشم.»
پیشرفت مادر چشمگیر است
خانواده سرتختی با هنر رابطه خوبی دارند. پسر بزرگ خانواده یعنی حمید سرتختی گرافیست و مجسمه‌ساز است و دختر کوچک، طوبی سرتختی عکاس.
طوبی سرتختی در مورد چگونگی آغاز نقاشی‌های مادرش به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «مادر در ۵۰ سالگی نقاشی را آغاز کرد. آن زمان خواهرزاده‌ام قرار بود طرحی از کعبه برای تکلیف مدرسه‌اش بکشد. هیچ‌کدام از ما حاضر نشدیم آن را بکشیم و گفتیم خودت باید تکلیفت را انجام دهی.
آن وقت او به سراغ مادر رفت و سرآخر او را راضی کرد. بعد از کشیدن آن نقاشی دیگر مادر به این هنر علاقه‌مند شد. به سراغ وسایل برادرم رفت و پنهانی نقاشی کشید. تا مدتی آثارش را از ما پنهان می‌کرد تا روزی تصمیم گرفت آنها را به برادرم نشان دهد. وقتی برادرم تابلوها را دید تعجب کرد.
آنها را به چند تن از اساتید دانشگاه هنر نشان داد و آنها نیز او را تشویق کردند که نمایشگاه برگزار کنیم. اولین نمایشگاه در شیخ‌هادی برگزار شد و از آن پس دیگر مادر به گالری‌ها دعوت شد؛ از گالری سیحون تا گالری طراحان آزاد. حتی دو اثر از او در زمان آقای سمیع‌آذر برای گنجینه موزه هنرهای معاصر خریداری شد. از آن زمان تا امروز مادر در کشورهای هلند و سوییس و فرانسه نیز نمایشگاه برگزار کرده است. همچنین پس از تایید تابلوهایش توسط آیدین آغداشلو به عضویت انجمن نقاشان ایران درآمده است.»
وقتی از او در مورد پیشرفت نقاشی‌های اکرم سرتختی می‌پرسیم می‌گوید: «ما در این مدت سعی کردیم استعداد مادر همان‌طور دست‌نخورده باقی بماند. هیچ کلاس آموزشی یا فیلمی برایش نمایش ندادیم.
اما با این همه به وضوح از چند سال پیش تا امروز در کارهایش پیشرفت داشته است. مادر در حال کشف کردن است. او نقاشی روی بوم، دفتر، پارچه، ظرف و… را امتحان کرده و حالا مدتی است که با رنگ‌های اکریلیک نقاشی می‌کند.»
او در مورد منبع الهام نقاشی‌هایش نیز می‌گوید: «عوامل مختلفی در آثار مادر نمود دارند. از عناصر مذهبی تا قصه‌های کهن ایرانی. اما بیشتر از همه درونیات و اتفاقات روزمره، نقاشی‌های او را می‌سازند. اگر توجه کنید تابلوها یا شاد هستند یا غمگین. او بسیار حساس است و به همین خاطر به سرعت روحیاتش در نقاشی‌ها تاثیر می‌گذارد.»
طوبی سرتختی با اشاره به فروش تابلوهای این هنرمند خودآموز هم می‌گوید: «همیشه نمایشگاه‌های مادر با فروش همراه بوده است. ما سعی کردیم قیمت تابلوها را با توجه به ماهیت این هنرمند طبقه‌بندی کنیم. تابلوها قیمت بالایی ندارند و گران‌ترین اثری که تا به حال فروخته شده، شش میلیون تومان بوده است.»
نمایشگاه نقاشی اکرم سرتختی تا دوم مرداد ماه در گالری ثالث برپاست. کسانی که می‌خواهند لذت نقاشی و رو‌به‌رو شدن با هنرمندی تجربه‌گرا را بچشند، فرصت خوبی برای بازدید از این گالری دارند.