مگر می‌شود علوم، ریاضی و ادبیات را زنانه و مردانه کرد؟

ابراهیم سحرخیز*- گاهی اوقات صحبت کردن و انتقال پیام مسوولان به‌گونه‌ای است که سوءتفاهم پیش می‌آورد؛ مگر علم زنانه و مردانه دارد؟ در سند تحول چنین چیزی نداریم و این کار نیز امکان‌پذیر نیست. مگر می‌شود علوم و ریاضی و ادبیات را زنانه و مردانه کرد؟ البته در گذشته درباره برخی رشته‌ها از جمله زیست‌شناسی و حرفه‌و‌فن و دین و زندگی تفاوت‌های جنسیتی وجود داشت؛ از جمله احکام اسلامی زنانه که لزومی ندارد در کتاب پسرها باشد یا در حوزه حرفه‌و‌فن که درس خیاطی و آشپزی و کودک‌یاری دارد، ترجیح داده می‌شد در کتاب درسی دختران ذکر شود، اما معنای این مساله تفکیک جنسیتی نیست. در آموزش‌و‌پرورش قائل به تفاوت جنسیتی میان دختر و پسر هستند، اما باید بجا و به حسب ضرورت اعمال شود. مثلا اگر قرار است اخلاق جنسی را مطرح کنیم، محتوای دختران و پسران متفاوت است. شاید منظور وزیر همین بوده، اما به‌طور کلی اشتباه کرده وارد این موضوع شده است. آموزش‌و‌پرورش اینقدر مشکل دارد که نیازی به این صحبت‌ها نیست. این صحبت‌ها فقط بازتاب منفی دارد. بیش از این زنانه و مردانه کردن امکان‌پذیر نیست. مثلا یاد دادن عبارت جبری و ضرب و تقسیم و مشتق تعیین کردن، دخترانه و پسرانه دارد؟ اگر کسی چنین فکری کند واقعا نگاه افراطی دارد. چند سال پیش آقایی اینقدر کج‌سلیقگی کرده بود که عکس دختر را از روی جلد کتاب‌ها برداشته بودند. برخی نیز می‌گفتند معلم خانم بچه‌های پسر را زنانه بار می‌آورد! اما به نظر من زنان بهترین معلم‌ها هستند و حس مادرانه آنها در کیفیت تدریس‌شان موثر است. آقای وزیر کج‌سلیقگی کرده که چنین صحبتی را بیان کرده است. اولویت‌های آموزش و پرورش خیلی چیزهای دیگر است که باید مدنظر قرار بگیرد. وزیر باید مساله کمبود معلم و کیفیت‌بخشی به محتوا را حل کند. الان ۳۲ درصد دانش‌آموزان ابتدایی ما طبق آزمون‌های بین‌المللی و استاندارد توان درستی برای خواندن و نوشتن ندارند. این آزمون‌ها که ۵۰ کشور در آن شرکت می‌کنند، رتبه ایران در آن ۴۸ است. تحلیل این آزمون نشان داد که ۳۳ تا ۴۴ درصد دانش‌آموزان ما دچار فقر یادگیری هستند. شاید من مقداری اغراق کنم، اما املای بخشی از دانش‌آموزان ما هم مشکل دارد و باید به این مسائل پرداخته شود که نیازمند معلمان با انگیزه هستیم. اولویت اول آموزش و پرورش ما تامین منابع انسانی متخصص و با انگیزه است. کشورمان ۳۰۰ هزار معلم کم دارد که باید اول این مشکل را حل کنیم و بعد سراغ مسائل جنسیتی دانش‌آموزان برویم.
* معاون پیشین متوسطه وزارت آموزش‌و‌پرورش‌