مونتاژکاری به جای داخلی‌سازی

در چند سال اخیر که شاهد افزایش قیمت دلار هستیم شرایط تولید محصولات صنعتی نیز تغییر پیدا کرده است. اگر در گذشته تولیدکنندگان خود را ملزم می‌دیدند تا بیشترین حجم محصولات در داخل کشور تولید شود و تنها بخش اندکی از تولید از خارج وارد شود، اما هم‌اکنون شرایط به ‌گونه‌ای رقم می‌خورد که غالب اجزای یک محصول از خارج کشور وارد و در داخل کشور مونتاژ می‌شود.
این مساله در حوزه خودرو، لوازم خانگی و ماشین‌آلات صنعتی به وفور دیده می‌شود، اما اخیرا در پی بررسی‌های انجام‌شده در صنعت موتورسیکلت‌سازی نیز مشخص شده است که تولید موتور‌سیکلت در داخل کشور به همین منوال انجام می‌شود، با این تفاوت که در گذشته نیز اجزای بدنه موتورسیکلت از خارج وارد و در کارخانه‌های تولیدکننده مونتاژ می‌شد، ولی در سال‌های اخیر این موضوع شدت بیشتری پیدا کرده است.
به عنوان نمونه یک شرکت تولیدکننده موتورسیکلت در داخل کشور اعلام کرده بود که ۲۰ درصد از قطعات محصولات تولید خود را در داخل کشور تولید و ۸۰ درصد باقی‌مانده را از کشور چین وارد می‌کند. این شرکت تولیدکننده موتورسیکلت که کارخانه‌های خود را در مناطق آزاد بنا کرده است معافیت مالیاتی نیز دارد، اما بررسی‌های انجام شده از این شرکت نشان می‌دهد ۲۰ درصدی که به عنوان تولید داخل اظهار شده عملا ۵۰ درصدش نیز وارداتی است و با این حساب ۹۰ درصد از قطعات یک موتورسیکلت از خارج وارد و در داخل کشور مونتاژ می‌شود و به عنوان یک محصول تولید داخل روانه بازار می‌شود.
پیش‌تر ابوالفضل حجازی رییس انجمن تولیدکنندگان دوچرخه و موتورسیکلت در اظهاراتی گفته بود در دولت گذشته، مطابق مصوبه دولت، مقرر بود ثبت سفارش اجزا و قطعات و تولید موتورهای کاربراتوری در کشور متوقف شود و مطابق آمارها، شاید کل تولیدات تا تاریخ یادشده نباید به بیش از ۲۰۰ هزار دستگاه از این موتورها می‌رسید، اما در عمل بیش از ۸۰۰ هزار دستگاه تولید و شماره‌گذاری شد.به گفته این مقام صنفی، پس از خرداد ۹۶ و حتی در سال ۹۷ اجزا و قطعات این موتورها با ارز ۴۲۰۰ تومانی به کشور وارد شد، اما به نام موتورسیکلت‌های انژکتوری تولید داخل فروخته شد و به این ترتیب برخی افراد خاص که به منابع قدرت در دولت قبل وصل بودند و نفوذ وسیعی داشتند، مبالغ کلانی را به دست آوردند.حجازی بیان کرد: هر دستگاه موتورسیکلت کاربراتوری در سال ۹۷ حدود سه میلیون تومان قیمت داشت که به نام انژکتوری تولید داخل حداقل با دو برابر قیمت به مردم فروخته شد.رییس انجمن تولیدکنندگان دوچرخه ایران اضافه ‌کرد: برخی از همین افراد یادشده، هر چند سال یک زمین خریداری می‌کنند و به نام تولید داخلی، شرکت یا کارخانه یا سوله‌ای راه‌اندازی کرده و با استفاده از ضعف‌های قانونی، مانع واردات رسمی شده و از معافیت‌های ۱۰۰ درصدی برخوردار می‌شوند، در صورتی که وقتی تولیدات آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم نشان می‌دهد موتورسیکلت‌های تولید داخل این شرکت‌ها عملا به صورت سی‌کی‌دی مونتاژ و روانه بازار می‌شود و عملا خبری از تولید داخل نیست. جالب اینجاست که پس از گذشت چند سال با انجام تغییر کاربری دوباره از معافیت‌های صد درصدی برخوردار می‌شوند و در هر یک از این مراحل مبالغ کلانی وام و تسهیلات نیز دریافت می‌کنند.وی یادآور شد: بیش از ۹۵ درصد اجزا و قطعات موتورسیکلت‌های تولیدی کنونی (به ‌جز مواردی همچون تایر یا باتری و غیره) در کشور به صورت سی.کی.دی وارد می‌شوند.وی به ثبت شرکت‌های صوری در دوبی امارات از سوی همین اشخاص اشاره کرد و گفت: پس از ورود سی.کی.دی‌ها به امارات، با دستکاری در اسناد، قیمت‌های بیش از ۲ برابری بر اجزا و قطعات ثبت می‌کنند و به این ترتیب طی همین فرآیند بیش از ۲ برابر ارز از کشور خارج می‌شود.
حجازی با اشاره به فضاسازی افراد یادشده برای انجام واردات بیشتر قطعات‌ گفت: داخلی‌سازی در این صنعت از حدود ۶۰ درصد در سال‌های ۹۵ و ۹۶، اکنون به حدود پنج درصد کاهش یافته است.این مقام صنفی که پیش از این عضو انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت ایران نیز بوده است، تخلفات یادشده را عامل اصلی خروج خود از این انجمن عنوان و تاکید کرد: با زد و بندهایی که افراد یادشده در دولت قبل داشتند، در عمل مطرح کردن این تخلفات آب در هاون کوبیدن بود، اما معتقدم هنوز هم دیر نشده و در دولت فسادستیز سیزدهم می‌توان این فساد و تخلفات را مورد پیگیری قرار داد.
وی افزود: امروز عنوان صنعت زیبنده موتورسیکلت‌سازی کشور نیست و باید گفت با یک بنگاه اقتصادی متخلف مواجه‌ایم، در حالی که می‌توان با یک‌دهم ارزبری تولید موتورسیکلت، به تولید بیشتر دوچرخه که یک صنعت پاک است روی آورد و آن را هرچه بیشتر توسعه داد.