معجزه بانک‌ها

ساختار بانک مرکزی ایران مبتنی بر وابستگی به دولت است به‌گونه‌ای که معمولا در تصمیم‌گیری‌های خود تحت تاثیر فشارها قرار می‌گیرد. بانک‌های اصلی نیز دولتی هستند و به‌جای آنکه روابط مالی و اقتصادی در آنها حاکم باشد بیشتر تحت تاثیر روابط سیاسی قرار می‌گیرند. به‌جای آنکه معیارهای متداول در سیستم بانکی از جمله ارایه اعتبار، بازدهی و عدم ریسک در نظر گرفته شود، بیشتر روابط مبتنی بر رانت و نزدیکی به سیستم بانکی مدنظر است، ضمن اینکه بانک‌های خصوصی هم به صورت غیرمستقیم وابسته به دولت هستند به‌گونه‌ای که سهامداران عمده آنها نهادهایی هستند که ارتباطات مشخصی با دولت دارند.
در چنین شرایطی بخش اصلی وام‌ها و اعتبارات غیراقتصادی شده و انتظار برگشت منابع نمی‌رود؛ به‌گونه‌ای که هرچقدر نفوذ و تسلط دولت بر سیستم بانکی بیشتر می‌شود ،حجم مطالبات معوق بانکی افزایش می‌یابد از این رو تا زمانی که دولت در سیستم بانکی دخالت می‌کند، نمی‌توان انتظار کاهش مطالبات را در آینده داشته باشیم.
راه‌حل کاهش معوقات بانکی بی‌تردید خصوصی‌سازی بانک‌هاست. دولت نیز باید در خود مسوولیت بازپرداخت تسهیلات بانکی را ایجاد کرده و به سازمان‌های وابسته خود جهت وصول مطالبات معوق فشار وارد کند این درحالی است که دستور اخیر معاون اول رییس‌جمهور نشان می‌دهد که دولت تمایلی به انجام تعهدات خود ندارد. بنابراین با تقویت یک سیستم خصوصی واقعی در بانک‌های کشور می‌توان جهت کاهش معوقات بانکی اقدام کرد اما اگر این خصوصی‌سازی به معنای واگذاری سهام بانک‌ها به نهادهای شبه‌دولتی باشد، نمی‌توان انتظار معجزه داشت.