مصائب سفیر

محمدرضا رسولی- امروزه دیگر نیاز نیست برای نقل مکان از نقطه‌‍‌ای به نقطه‌ای دیگر در خیابان منتظر یک تاکسی بایستید یا زمان زیادی را برای پاسخ‌دهی دفاتر آژانس محلی منتظر بمانید. شما می‌توانید در هر ساعتی از شبانه‌روز و در هر موقعیتی که هستید، درخواست خودرو را ثبت کنید و به راحتی به مقصد برسید. در ایران نیز چند سالی از آغاز به کار و رونق تاکسی‌های اینترنتی می‌گذرد. اولین تاکسی اینترنتی به نام اسنپ در دی ماه سال ۱۳۹۳ مصادف با دسامبر سال ۲۰۱۴ یعنی حدود ۶ سال پس از اولین تاکسی اینترنتی جهان فعالیت خود را در ایران آغاز کرد. همان‌طور که دیگر تاکسی‌های اینترنتی، چالش‌های فراوانی را پشت سر گذاشتند، اسنپ نیز از این قاعده مستثنا نبود و در ابتدا با انتقادات بسیاری مواجه شد. از جمله این مخالفت‌ها می‌توان به شکایت سازمان تاکسیرانی از این اپلیکیشن نوپا اشاره کرد. موضوع این شکایت کاهش نرخ کرایه تاکسی و ارائه خدمات نا‌ایمن بود. پشت سر گذاشتن این چالش‌ها توسط اسنپ و استقبال بی‌نظیر مردم از این سرویس، موجب ظهور دومین تاکسی اینترنتی در ایران در سال ۱۳۹۵ به نام تپسی شد. تپسی در طول فعالیت خود چالش‌های کمتری را نسبت به اسنپ داشت، چرا‌که چالش‌های اصلی، تا حدود زیادی توسط اسنپ قبلا رفع و جاده برای این پلتفرم جدید هموار شده بود. به‌رغم اینکه این دو شرکت پیشرفت‌های روزافزونی در خدمت به سفرهای روزانه مردم داشته‌اند، اما مشکلات عدیده‌ای برای رانندگان تاکسی‌های اینترنتی یا همان به‌اصطلاح «سفیران» در این عرصه به وجود آمده است. همان‌هایی که وقتی پای صحبت‌هایشان می‌نشینیم به دلیل عدم‌برخورداری از حقوق‌ و مزایای صنفی و بسیاری از معضلات و مشکلات دیگر، پس از مدتی کار کردن ناراضی و مایوس می‌شوند و تصمیم به ترک این شغل می‌گیرند. اغلب آنان با ابتدایی‌ترین و پیش‌پا افتاده‌ترین مشکلات و مسائل در حیطه کاری خود مواجه هستند و نسبت به حق‌وحقوق‌‌شان معترض و خواستار پیگیری مسوولان برای ساماندهی وضعیت شغلی خود هستند. به‌طور طبیعی بیشترین اعتراض این رانندگان به قیمت‌گذاری کرایه‌هاست. به اعتقاد آنها کرایه‌ها پایین‌تر از حد معمول است و با توجه به هزینه‌های زیاد خودرو، میزان انرژی و زمانی که در این کار می‌گذارند از نظر اقتصادی
مقرون به صرفه نیست. دومین دغدغه مهم رانندگان تاکسی‌های اینترنتی موضوع کمیسیون دریافتی از سوی شرکت‌هاست و آنها معتقد‌ند که پورسانت شرکت‌ها به خصوص در زمان کاهش کرایه‌ها بالاست. از موارد مهم دیگر، استخدام و قرارداد یک‌طرفه، عدم بیمه درمانی و بازنشستگی، عدم وجود صنف یا اتحادیه، سیستم امتیازدهی ضعیف، غیرعادلانه و یک‌طرفه
(که بر اساس نظرسنجی از مسافران و بدون در نظر گرفتن شرایط و نظر سفیران انجام می‌شود)، اجبار راننده به روشن کردن کولر خودرو در فصل تابستان و بخاری در فصل زمستان بدون در نظر گرفتن افزایش کرایه و در آخر هم عدم پشتیبانی و تامین امنیت رانندگان است. قابل تامل اینکه براساس دستورالعمل نظارتی تاکسی‌های اینترنتی، مصوب وزارت کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت، ۵/۱ درصد از هزینه سفر تمام تاکسی‌های اینترنتی به‌طور کامل در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد، اما شهرداری تاکنون هیچ رفاهی برای این رانندگان فراهم نکرده است. پرواضح است که نابسامانی در این حوزه بیداد می‌کند و رفع مشکلات این قشر زحمتکش در این روزها بیشتر از گذشته احساس می‌شود. به اعتقاد کارشناسان، جهت رسیدگی به مشکلات رانندگان اینترنتی، تدوین قانون و تشدید الزامات قانونی برای شرکت‌ها از سوی نهادی بالادستی مانند مصوبه مجلس شورای اسلامی که ضمانت اجرایی مناسب را داشته باشد لازم و ضروری به نظر می‌رسد. راهکارها واضح و مشخص است. به عنوان نمونه شرکت‌ها می‌توانند شرایطی را فراهم کنند تا افراد دارای سابقه کار بالا که در این پلتفرم‌ها کار می‌کنند در صورت پذیرفتن شرایط، بیمه شوند یا از مزایای دیگری مانند تخفیف تعمیر خودرو، سهمیه بنزین بیشتر و کمیسیون کمتر بهره‌مند شوند.