10 - 12 - 2019
مشتری تحت تاثیر خلاقیت
دنیای صنعت مد از بسیاری از صنایع دیگر گستردهتر و متنوعتر است. از کالاها و خدمات لوکس تا مدل تجاری فروش تخفیفی. از فشن سریع تا محصولات دستساز خانگی، فشن هیچگاه در یک قالب مشخص نگنجیده. این بدان معنی است که استراتژیهای صنعت مد هم به صورت مداوم درحال تغییر و تحول است.
به همین ترتیب روشهایی هم که ما بهعنوان مصرف کننده، محصولات و خدمات مد را خریداری میکنیم در حال تغییر و تحول است. هرچند فروشگاههای فیزیکی همچنان یکی از بخشهای مهم این صنعت است اما تجارت الکترونیکی با چالشهای خاص خودش اکنون بخش بسیار بزرگی از این صنعت شده است. از سوی دیگر، شبکههای اجتماعی هم روشهای دیگر خرید را به بازار معرفی میکند.
در ادامه با ۱۵ طرح ابتکاری در صنعت مد آشنا میشویم. فرقی نمیکند که شما در کدام یک از حلقههای زنجیره ارزشی صنعت مد باشید، زیرا این ۱۵ طرح ابتکاری مطمئنا شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
۱- پروژه مشترک آدیداس و شرکت حملونقل برلین
اوایل سال جاری شاهد یکی از غیرمعمولترین همکاریها و پروژههای مشترک صنعت مد میان آدیداس و شرکت حملونقل برلین (بی وی جی برلین) – BVG Berlin بودیم. در این پروژه مشترک سامانه پرداخت الکترونیکی بلیت مترو، اتوبوس و قطارهای شهری برلین با اعتبار یک سال، داخل برخی از مدلهای ویژه کفشهای ورزشی آدیداس کار گذاشته شده. شایان ذکر است که این کفشها با تعداد محدود ساخته شده است. صاحب این کفشها میتواند به مدت یک سال در زمانی که این کفشها را به پا میکند به صورت رایگان از خدمات اتوبوس، مترو، تراموا و قایق استفاده کند. هرچند قیمت این مدل از کفشهای آدیداس ۱۸۰ یورو است که قیمت بالایی برای کفش به حساب میآید، اما هزینه متوسط یک سال استفاده از خدمات حملونقل شهری چیزی معادل ۷۲۸ یورو میشود به این ترتیب این کفشها صرفهجویی قابل توجهی برای خریدار به همراه دارد. تاکنون تنها ۵۰۰ عدد از این کفشها تولید شده است.
۲- دستیار خرید شخصی Net-A-Porter با فناوری هوش مصنوعی
شرکت Net-A-Porter با سرمایهگذاری ۴۴۲ میلیون یورو در فناوری و خصوصا حوزه «شخصیسازی»، روباتی را طراحی کرده که میتواند با استفاده از اطلاعات شخصی افراد، برای آنها لباس انتخاب کند. این اطلاعات شامل برنامههای سفر، مکان و فصل مسافرت، مهمانی و برخی دیگر از رویدادهای آتی اشخاص است.
این سامانه برای ارائه خدمات شخصیسازی از فناوری هوش مصنوعی استفاده میکند. این شرکت همچنین سامانه دیگری هم راهاندازی کرده که با استفاده از هوش مصنوعی و بر اساس خریدهای قبلی مشتری و اینکه مشتری چه نوع پوشاکی را استفاده کرده، میتواند لباسهای جدیدی را برای مشتری ست کرده و پیشنهاد بدهد. با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی انتظار میرود که این فناوری بهعنوان یکی از موثرترین ابزارها برای خدماتدهی مبتنی بر شخصیسازی از سوی برندهای مد و فشن به کار گرفته شود.
۳- خدماتدهی متمرکز شرکتNordstrom
مدل تجاری جدید شرکت Nordstrom در خردهفروشی تفاوت زیادی با مدل تجاری موجود در فروشگاههای این شرکت دارد. در مدل جدید، فروشگاههای این شرکت کوچکسازی شده و به محیطی هدفمندتر تبدیل میشود. اولین این سلسه تغییرها، Nordstrom Local است که به صورت تخصصی برای فروش لباس فعالیت میکند. این فروشگاهها فضایی کوچکتر از فروشگاههای قبلی این شرکت دارند. در این فروشگاهها انبار لباس وجود ندارد و لباسی به صورت فیزیکی در آن فروخته نمیشود. بلکه تعداد متخصص استایلیست در این فروشگاهها به مشتریان خدمات میدهند و چنانچه لباس پیشنهادی مورد پسند مشتری واقع شود، با پست به مشتری ارسال خواهد شد. در این فروشگاه همچنین خدماتی همچون تغییرات دوخت و خیاطی اضافی نیز ارائه میشود.
۴- کاتولوگ مشترک زالاندو و ویکتور اند رولف با استفاده از مواد بازیافتی
کاتولوگ جدید RE:CYCLEحاصل همکاری مشترک زالاندو و طراحان فشن ویکتور اند رولف (Viktor & Rolf) است که در آن با استفاده از مواد بازیافتی، ۱۷ تکه لباس زنانه عرضه شده است. این مواد از برگشتیها و برخی از اضافات پارچه کارخانههای تامینکننده لباس زالاندو جمعآوری شده و ویکتور اند رولف طراحی لباسهای ساخته شده از این مواد بازیافتی را مدیریت کرده است. به منظور جا افتادن این رویه، لباسهای تولید شده از مواد بازیافتی به عمد پایین قیمتگذاری شده است. این همکاری نشاندهنده یکی از راهحلهای صنعت مد در مسائل زیستمحیطی است.
۵- استایلیست شخصی MM.Lafleur
فروشگاهها و نمایشگاههای MM.Lafleur هم تغییر و تحولی مشابه Nordstrom داشتهاند. این شرکت که در کسبوکار الکترونیکی موفق بوده به این نتیجه رسیده که فروش به مشتریان با استفاده از استایلیست شخصی موثرتر است. این شرکت برای ورود به این رویه جدید بازار، کلا انبار لباس را از فروشگاههای خود حذف کرده زیرا جستوجوی لباس وقت زیادی را از مشتری میگیرد و همچنین در مدل جدید، به میزان زیادی از نیاز به فضای انبار و نمایش لباسها و اتاقهای متعدد پرو کاسته میشد. مشتریهایی که از قبل برای آمدن به فروشگاه وقت رزرو کنند میتوانند از خدمات استایلیست شخصی و اتاق پروی آماده و پر از لباسهای انتخاب شده مطابق مشخصات و سلیقه خودشان و پیشنهاد استایلیست بهرهمند شوند. اگر مشتری لباسی را بپسندد میتواند همانجا لباس را خریداری کند و با خود ببرد، اما بیشتر مشتریان تمایل دارند تا لباسها برایشان ارسال شود.
۶- جمعآوری اطلاعات Tie Bar از فروشگاههای فیزیکی
برندپوشان مردانه Tie Bar، یکی از برندهای متعددی است که ابتدا فقط به صورت کسبوکار اینترنتی کار خود را آغاز کرده و پس از مدتی دامنه کاری خود را به تاسیس فروشگاههای فیزیکی هم گسترش داده. فعالیت این شرکت در فروش فیزیکی، با برپایی غرفه بود اما پس از چندی این شرکت متوجه شد که فروشگاههای دائمی سودآوری بیشتری دارد. اما فروشگاههای فیزیکی و فروش اینترنتی این شرکت به صورت مجزا از هم نیست. این شرکت از فروشگاههای فیزیکی خود برای آگاهی دقیقتر از خواسته مشتریان بهره میگیرد. این شرکت، اطلاعات حاصل از تعامل بین استایلیست شخصی حاضر در فروشگاهها و مشتریان، جمعآوری و از آنها برای بهبود کسبوکار اینترنتی استفاده میکند. از سوی دیگر، این شرکت از اطلاعات آنلاین مشتریانش برای بهروزرسانی و تاسیس فروشگاههای جدید فیزیکی استفاده میکند.
۷- کفشهای سفارشی ۹۰دقیقهای Nike
استودیوی Nike By You در نیویورک، تجربه جدیدی از خردهفروشی را به مشتریان ارائه میدهد که در این مدل مشتریان میتوانند تا در تنها ۹۰ دقیقه، کفش ورزشی با مشخصات خاص خودشان را سفارش بدهند. این فرآیند شامل چند عملیات گرافیکی و انتخاب و تغییر الگو، تعیین رنگ و سایز است که تجربه سازندگان نایک (Nike Makers’ Experience) نامگذاری شده که طی این فرآیند مشتری میتواند کفش خود را با مشخصات منحصربهفردی که خود تعیین کرده سفارش بدهد. در این کار از مدل خاصی از کفشهای نایک با نام Nike Presto X بهعنوان مدل پایه استفاده شده که این مدل صرفا براساس همین تجربه جدید طراحی شده است. در حال حاضر این روش از سفارش کفش تنها برای مشتریان ویژه و دعوت شده نایک قابل انجام است اما این روش نشان میدهد که فناوری شخصیسازی چه پر شتاب و تا چه گسترههایی میتواند انجامپذیر باشد.
۸- استفاده مجله Vogue و GQ از استایلیست شخصی آمازون
قابلیتهای دوربین و صفحه نمایش
Echo Look از خدمات مد و فشن آمازون توسط مجلههای Vogue و GQ کاربرد جدیدی پیدا کرده است. مشتریان میتوانند از این خدمت آمازون که مبتنی بر هوش مصنوعی است برای پیشنهادگیری مبتنی بر عکسهای مجله Vogue استفاده کنند. به این ترتیب مشتریان میتوانند از لباسهای مورد نظرشان در مجله با تلفن همراه عکس بگیرند و با استفاده از خدمت Echo Look، لباس مورد نظر را در آمازون که یک زیرساخت فروش اینترنتی است، سفارش دهند. این دو مجله همچنین مطالبی را به صورت هفتگی در اپ Echo Look منتشر میکنند. این نوآوری نشاندهنده نقش جدید مجلههای چاپی و نشریات فیزیکی در جهان امروزی است.
۹- بازاریابی میدانی شخصی Columbia Sportswear
شرکت Columbia Sportswear با همکاری مایکروسافت خدمات جدیدی را به مشتریان عرضه میکند. این شرکت از فناوری ۳۶۵ Dynamics مایکروسافت و خدمات سامانه رایانش ابری Azure برای بازخوردگیری از مشتریان در مقابل محصولات فارغ از کانال عرضه محصول، بهره میگیرد. این بدان معنی است که شرکت مایکروسافت و سامانه مبتنی بر اَبر Azure، بازخوردها، پیشنهادات و انتقادات کاربران از محصولات Columbia Sportswear را از زیرساختهای فروش مختلف جمعآوری کرده و در قالب اطلاعاتی آماری و تحلیلی به این شرکت ارائه میکند. این اطلاعات به Columbia Sportswear کمک میکند تا ارائه خدمت شخصیسازی تجربه خرید مشتریان این برند با کیفیت بالاتری اجراشود. این فناوری همچنین کمک میکند تا گزارشهای فروش و تحلیلهای بازار این شرکت از دقت و کیفیت بالاتری برخوردار باشد و به این ترتیب فروش این شرکت بیشتر شود. انتظار میرود تا برندها هر چه بیشتر با شراکت و استفاده از خدمات تخصصی زیرساختی شرکتهایی چون ۳۶۵ Dynamics مایکروسافت و Azure با سرعت بیشتری به اهداف خود برسند.
۱۰- زیرساخت فروش تخفیفی H&M
شرکت H&M با راهاندازی زیرساخت آنلاین Afound پا به عرصه مدل تجاری مبتنی بر تخفیف برندهای فشن گذاشته است. این زیرساخت علاوه بر عرضه محصولات H&M، قابلیت ارائه محصولات سایر برندها را هم دارد. به این ترتیب این شرکت وارد فصل نویی از حضور در بازار مد و فشن میشود. این شرکت قصد دارد از این زیرساخت و فروشگاههای فیزیکی مرتبط با این زیرساخت برای فروش محصولات فروش نرفته خود استفاده کند. این زیرساخت از طریق اینترنت قابل دسترسی بوده و تنها فروشگاه فیزیکی فعلی آن در سوئد راهاندازی شده است. در این فروشگاه هدف فروش مخلوطی از محصولات برندهای مختلف با دامنه قیمتهای متنوع است. به این ترتیب H&M با ورود به بازار فروش تخفیفی، مخاطبان جدیدی را برای محصولات خود هدف گرفته و همکاری با سایر برندها به بالا بردن ترافیک این زیرساخت کمک میکند.
۱۱- انبارداری هوشمند Untuckit و استفاده از فناوری RFID
شرکت پوشاک مردانه Untuckit به منظور ردگیری محصولات از انبار تا صندوق فروش و بخش مرجوعیها، در یکی از بزرگترین فروشگاههای فیزیکی خود، از فناوری RFID استفاده میکند. هدف این شرکت از استفاده از برچسبهای RFID، بهرهوری لحظهای انبارداری یا به نوعی انبارداری هوشمند است. در این روش، برچسبهای RFID، اطلاعاتی از قبیل سایز و نوع پوشاک فروش نرفته و تقاضا را به طور لحظهای گزارش میدهد و به این ترتیب مسوولان فروشگاه میتوانند به سرعت این پوشاک را از رگالها و قفسهها حذف کنند یا در خود لباس یا نحوه نمایش و قیمت آن در فروشگاه تغییراتی اعمال کنند. این میتواند یکی از مصادیق فروشگاههای آینده باشد.
۱۲- کیوسکهای سلف سرویس Zara
چند سالی است که روش سفارش آنلاین و دریافت کالا توسط خود سفارشدهنده در محل مشخصی نزدیک به محل کار یا منزل، در بازار خردهفروشی برخی از برندهای مد و فشن استفاده میشود که در اصطلاح بازار به این روش، خدمت click-and-collect گفته میشود. Zara هم یکی از این برندهاست. این شرکت کیوسکهای ویژهای که میتواند تا ۴۰۰۰ بسته را در خود نگهداری کند در تعدادی از فروشگاههای فیزیکی خود نصب کرده است.
کاربران و مشتریان میتوانند با قرار دادن بارکد کالای خریداری شده چه به صورت پرینت چه به صورت عکس آن در صفحه موبایل در مقابل حسگر تعبیه شده در این کیوسک، کالای خود را تحویل بگیرند.
تحویل کالا در این کیوسک تنها ظرف چند ثانیه انجام میشود. از آنجایی که خدمت click-and-collect در برندهای دیگر شامل انتظار در صف و اتلاف وقت مشتری است، این فناوری جدید موقعیتی برد-برد برای مشتری و شرکت Zara خلق میکند.
۱۳- فروشگاه چند برندی LVMH
سایت ۲۴ servres.com ، اولین پروژه تجارت الکترونیکی LVMH است که در واقع شبیهسازی و نسخه دیجیتالی فروشگاه معروف
Le Bon Marche در پاریس است.
ایده این طرح، شبیهسازی خرید از فروشگاههای فیزیکی مشهور برای دسترسی مردم از نقاط مختلف جهان بوده است که شامل طراحی و شبیهسازی ویترین و پنجرههای فروشگاه مورد نظر نیز میشود.
این پروژه این پرسش را مطرح میکند که در آینده تجربه خرید فیزیکی و دیجیتال تا چه حدی به هم نزدیک خواهد شد. آیا مشتریان تمایل به خرید از سایتهایی خواهند داشت که بسیار شبیه به فروشگاههای فیزیکی است؟
۱۴- فناوری اندازهگیری در منزل
نمایندگی برند ژاپنی Start Today در آمریکا با استفاده از فناوری جدیدی رویه جدیدی در خرید آنلاین را به بازار مد معرفی میکند. این فناوری جدید، یک تنپوش مخصوص و مجهز به تعدادی حسگر است که میتواند در هر بار استفاده، ۱۵۰۰۰ مشخصه مربوط به سایز و بدن مشتری را گزارش و ثبت کند. این تنپوش که کُت زو زو (ZOZOsuit) نامگذاری شده، اطلاعات سایز بدن مشتری را با استفاده از فناوری انتقال بلوتوس به اپ نصب شده در گوشی یا تبلت مشتری ارسال میکند. پس از ارسال اطلاعات به اپ، مشتری میتواند در محیط فروشگاه مجازی این شرکت از پوشاک و محصولات پیشنهادی این شرکت براساس مشخصات بسیار دقیق و کامل بدن خود خرید کند. انتظار میرود اندازهگیری شخصی و دقیق مشتری نقش پررنگی در آینده فروش آنلاین لباس و محصولات مد داشته باشد.
۱۵- فروش مستقیم به مشتری
شرکت WARDROBE.NYC از برندهای لوکس فشن است که با مدل تجاری بازاریابی مستقیم به مشتری (direct-to-consumer) فعالیت میکند که توسط جاش گوت (Josh Goot) طراح مد و کریستین سنتنرا (Christine Centenera)، استایلیست مد تاسیس شده است. هرچند مدل تجاری direct-to-consumer بیشتر در موارد فروش دارو یا دستگاههای پزشکی و محصولات سلامت و بهداشت به کار میرود و این مدل تجاری برای صنعت مد و فشن مدلی غیرمتداول است اما این برند توانسته به موفقیت قابل توجهی در زمینه فروش پوشاک لوکس دست یابد. این برند لباسهای خود را تحت عنوان کمد لباس به مشتریانش میفروشد. هر کمد لباس شامل ۴ یا ۸ لباس لوکس میشود که لباسها برای فصول مختلف سال در نظر گرفته شده است و قیمت هر کمد لباس به ترتیب ۱۱۰۴ و ۲۲۰۸ پوند است. این شرکت هم پوشاک مردانه و هم پوشاک زنانه را به مشتریان میفروشد. شایان ذکر است قیمت نهایی هر کدام از کمدهای لباس از خرید تکی لباسها مقرونبهصرفهتر است و مشتریان با این روش میتوانند با صرفهجویی در هزینه پوشاک لوکس و با کیفیتی خریداری کنند.