4 - 02 - 2025
لحظه اسپوتنیک هوش مصنوعی
در دنیای روبهرشد هوش مصنوعی ظهور استارتاپ چینی دیپسیک نگاهها را به خود خیره کرده و در دل غولهای میلیارد دلاری آمریکایی هراس انداخته است. مدلهای این شرکت، باوجود هزینه آموزش پایینتر، در بسیاری از بنچمارکها عملکردی همسطح یا حتی بهتر از رقبای غربی دارند. مدلهای دیپسیک، متنباز و رایگان هستند و کاربران میتوانند مدلهای سبکتر را روی سیستمهای معمولی اجرا کنند. در این ارتباط سایت تحلیلی عربنیوز در مقالهای با قلم «عمار بهیده» چنین نوشت:
آیا مدلهای دیپسیک هوش مصنوعی سرمایهگذار چینی لیانگ ونفنگ میتواند پیشرفتی مشابه در هوش مصنوعی داشته باشد یا کلاهبرداری است؟ اگر پیشرفت آنها در زمینه هوش مصنوعی تایید شود، آیا ایالات متحده باید با آنها به عنوان یک تهدید مرگبار یا هدیهای برای جهان رفتار کند؟
مانند بسیاری از فناوریهای دگرگونکننده، هوشمصنوعی در طول چندین دهه قبل از ایجاد چت جیپیتی در اواخر سال ۲۰۲۲ تکامل یافته بود. الگوریتمهای بهتر، دستگاههای مکمل مانند تلفنهای همراه و رایانه ابری ارزانتر و قدرتمندتر، استفاده از این فناوری را گستردهتر کرده بود اما به سختی مورد توجه قرار میگرفت.
زرق و برق جادویی چت جیپیتی و دیگر مدلهای زبان بزرگ این توهم را ایجاد کرد که هوش مصنوعی مولد یک پیشرفت کاملا جدید است. این فناوری در عرض پنج روز پس از ایجاد، یک میلیون کاربر و دو سال بعد ۳۰۰میلیون کاربر هفتگی داشت. پس از آن غولهای فناوری پیشرفته مانند مایکروسافت، متا و آلفابت شرطبندیهای چندمیلیارد دلاری را روی محصولات و مراکز داده هوش مصنوعی گذاشتند اما به سرعت اشتیاق خود را به واقعیت مجازی و واقعیت افزوده فراموش کردند.
در سال ۲۰۲۴ انویدیا که دومیلیارد دلار در تراشه هوش مصنوعی بلکول خود سرمایهگذاری کرده بود، به باارزشترین شرکت جهان تبدیل شد و ارزش بازار آن طی دو سال ۹برابر افزایش یافت. «جنسن هوانگ»، مدیر اجرایی آن پیشبینی کرد که در چند سال آینده یکتریلیون دلار در مراکز داده با استفاده از چنین تراشههایی سرمایهگذاری خواهد شد. همه اینها باعث شد که رویکرد محتاطانهتر و منتظرانهتر اپل نسبت به هوش مصنوعی بسیار قدیمی به نظر برسد.
اما در زیر جلد جدید براق خود، مدلهای زبان بزرگ مانند بسیاری از مدلهای چنددههای هوشمصنوعی، هنوز از تشخیص الگو و پیشبینیهای آماری برای تولید خروجیشان استفاده میکنند به این معنی که قابلیت اطمینان آنها به آینده به دادههای گذشته بستگی دارد. این واقعیت یک محدودیت مهم است. انسانها میتوانند شواهد تاریخی را با تخیل تفسیر کنند تا پیشبینی کنند که در آینده چه اتفاقی میافتد. آنها همچنین میتوانند پیشبینیهای خود را از طریق گفتمان تخیلی با یکدیگر بهبود بخشند. الگوریتمهای هوش مصنوعی نمیتوانند این کار را انجام دهند اما این نقص و محدودیت کشنده نیست. از آنجایی که فرآیندهایی که از قوانین طبیعت پیروی میکنند به طور طبیعی پایدار هستند، آینده از بسیاری جهات شبیه گذشته است. مدلهای هوشمصنوعی با ارائه بازخورد بدون ابهام میتوانند از طریق آموزش قابل اعتمادتر شوند و حتی اگر فرآیند اساسی ناپایدار باشد یا بازخورد مبهم داشته باشد، پیشبینیهای آماری همچنان میتوانند مقرونبهصرفهتر از قضاوت انسان باشند. به عنوان مثال، تبلیغات غیرمعمولی که توسط الگوریتمهای گوگل یا متا ارائه میشوند، همچنان برتر از تبلیغات کورکورانه هستند. دیکته کردن متون به تلفن همراه میتواند صدای زوزهنویسی ایجاد کند اما همچنان سریعتر و راحتتر از ضربه زدن روی صفحه نمایش کوچک است.
تا سال ۲۰۲۲ مبتکران مدبر موارد بیشماری را کشف کردند که در آنها هوش مصنوعی مبتنی بر آمار بهتر از جایگزینهایی بود که بر قضاوت انسان تکیه میکردند یا حداقل به اندازه کافی خوب بود. با بهبود سختافزار و نرم افزار کامپیوتر، موارد استفاده مقرونبهصرفه به طور قطع گسترش مییافت.
با این وجود، گزارشهای مربوط به مهارت دیپسیک موج شوک را در بازارهای مالی ایجاد کرد. این شرکت ادعا میکند که با استفاده از تراشههای ارزانقیمت انویدیا و با هزینههای آموزشی و عملیاتی کم، به عملکرد هوش مصنوعی با کیفیتی همتراز با هوش مصنوعی باز و گوگل رسیده است.
اگر این درست باشد، تقاضا برای تراشههای هوشمصنوعی سطح بالا کمتر از حد انتظار خواهد بود. به همین دلیل است که اخبار دیپسیک حدود ۶۰۰میلیارد دلار را از ارزش بازار انویدیا در یک روز پاک کرد و سهام سایر سازندگان نیمههادیها و شرکتهایی را که در مراکز داده سرمایهگذاری کردهاند یا به آن مراکز برق میفروشند، تحتتاثیر قرار داد.
ممکن است ادعاهای دیپسیک نادرست باشد. به عنوان مثال، بسیاری از ادعاهای تسلا در مورد اختراعات خود پس از موفقیت بهشدت اغراقآمیز و حتی تقلبی بود و ماشین تبلیغاتی آن به طور معمول پیشرفتهای علمی و فناوری را در کنار پیشرفتهای واقعی ساخت.
اما نوآوریهای نسبتا اقتصادی و خارج از چارچوب میتوانند تحولآفرین باشند. فناوری دیپسیک اگر تایید شود میتواند برای مدلهای زبانی بزرگ همان چیزی باشد که پیشرفتهای تسلا برای برقسازی بود. دیپسیک نمیتواند بر محدودیتهای اجتنابناپذیر مدلهای آماری عقبمانده غلبه کند، اما حداقل میتواند عملکرد قیمت آنها را برای استفاده گستردهتر به اندازه کافی خوب کند. مدلهای در حال توسعه دیگر نیازی به یارانههای ارائه شده توسط اپراتورهای بزرگ که علاقهمند به قفل کردن آنها هستند، ندارند.
بهار گذشته، گزارش کارگروه هوش مصنوعی سنای دو حزبی در واشنگتن خواستار ۳۲میلیارد دلار هزینه «اضطراری» سالانه برای هوش مصنوعی غیردفاعی شد، ظاهرا برای رقابت بهتر با چین. مارک آندرسن، سرمایهدار خطرپذیر، ورود دیپسیک را به عنوان «لحظه اسپوتنیک هوش مصنوعی» توصیف کرد. دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا فکر میکند مدل هوش مصنوعی چینی یک زنگ بیدارباش برای صنایع ایالات متحده است که اکنون باید بر روی رقابت برای برنده شدن تمرکز لیزری داشته باشد. او اعلام کرده قصد دارد تعرفههای جدیدی بر واردات نیمههادیها از چین اعمال کند و سلف او کنترلهای صادراتی را بر روی تراشههای هوشمصنوعی پیشرفته اعمال کرده است.
توجه کردن به پیشرفتهای تحولآفرین در خارج از کشور به عنوان تهدیدی برای رفاه داخلی، اشتباه است. پیگیری کورکورانه رهبری فنی یا علمی، کار احمقانهای است. آنچه بیش از همه مهم است تمایل و توانایی مشاغل و مصرفکنندگان برای توسعه و استفاده از محصولات و فناوریهای ناشی از تحقیقات پیشرفته از هر کجا که ممکن است باشد، است. این امر در مورد مدلهای هوش مصنوعی منبع باز دیپسیک نیز صادق است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد