8 - 02 - 2018
لجستیک و تامین مالی، چالش اصلی صادرکنندگان
علاوه بر نوسانات نرخ ارز و مشکلات ناشی از نامناسب بودن زیرساخت‌های اقتصادی کشور، تامین مالی و لجستیک از جمله مواردی است که صادرکنندگان به عنوان چالش با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. در همین خصوص مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران در نشست خبری «همایش تامین مالی صادرات»، برقراری روابط کارگزاری ایران با کشورهای هدف را از جمله مشکلات صادرات غیرنفتی کشور دانست و گفت: تامین مالی یکی از مشکلات اصلی صادرات غیرنفتی کشور است که در کنار آن، لجستیک و روابط بانکی قرار می‌گیرد.
فرهاد نوری افزود: در فضای پسابرجام در بحث واردات و روابط بانکی واردات‌محور، موفق‌تر از روابط بانکی صادرات‌محور بوده است که این موضوع باید بررسی شود، این در حالی است که باید به این سوال پاسخ داد که بانک‌هایی که در حوزه صادرات نیاز داریم با بانک‌هایی که در حوزه واردات حضور دارند، دو دسته بانک با رتبه‌بندی متفاوت هستند یا اینکه باید ریشه را در جای دیگری پیگیری کرد.
راه‌اندازی کلینیک صادراتی
مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران از راه‌اندازی کلینیک صادراتی در سال ۹۷ خبر داد و تصریح کرد: شرکت‌های کوچک در یک بازه یک‌ساله، به پروسه صادرات نزدیک خواهند شد. بر این اساس چند کشور نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند و در نهایت در دو حوزه امداد صادرات و رشد صادرات، کار خواهیم کرد تا در حداقل زمان ممکن، صدای صادرکنندگان را به برطرف‌کنندگان مشکل برسانیم و به سرعت مشکل را حل کنیم. نوری گفت: نرخ‌ها، مقررات و تعرفه‌ها و قوانین صادرات و نیز موضوعات بین‌المللی همچون موافقت دوجانبه و چندجانبه مدنظر قرار دارد و البته هدف ما این است که بنگاه‌ها را راهبری کرده تا به بازار هدف برسند.
وی اظهار داشت: در سال ۹۶ رقمی از بسته حمایتی نگرفتیم اما در پایان سال ۹۵، به ۳۰۰ بنگاه صادراتی کمک یارانه سود نمایشگاهی دادیم و صندوق ضمانت صادرات نیز پوشش بیمه‌نامه‌ها و ضمانتنامه‌ها را نیز در دستور کار قرار داد و کارمزدها را کاهش داد.
نوری با بیان اینکه صندوق توسعه ملی آمادگی دارد تا دو میلیارد دلار سهم را برای حمایت از صادرات و تولیدکنندگان قرار دهد، گفت: صادرکنندگان به سراغ ما و بانک‌ها بروند و منابع اختصاص‌یافته را مطالبه کنند تا اختصاص یابد. این در حالی است که صندوق توسعه ملی اعلام کرده چند بانک هنوز اعتبار خریدار را استفاده نکرده‌اند یعنی بلد نیستند این مدل را اجرایی کنند. پس هدف ما این است که بتوانیم این ابزارها را به بانک‌ها معرفی کنیم.
وعده پوشش نوسان نرخ ارز برای صادرکنندگان
همچنین در ادامه معاون فنی صندوق ضمانت صادرات ایران گفت: صندوق ضمانت صادرات براساس مصوبه‌ای، نوسان نرخ ارز تا ۳۰ درصد را برای صادرکنندگان پوشش می‌دهد. آرش شهرآئینی اظهار کرد: برای فراهم‌سازی زمینه رشد صادرات غیرنفتی تا ۸۰ میلیارد دلار، تنها نباید نگاه‌ها به سمت تامین مالی صادرات باشد بلکه به سرمایه‌گذاری عظیمی نیاز است. معاون فنی صندوق ضمانت صادرات ایران بیان کرد: بنابراین در آینده صندوق ضمانت صادرات ایران، بانک توسعه صادرات و سازمان توسعه تجارت به دنبال طرح‌های جدیدی است تا هدف ظرفیت‌سازی برای صادرات تامین شود.
وی با بیان اینکه برخی از مصوبات برای این موضوع از هیات وزیران اخذ شده، بیان کرد: بر این اساس با فرصت‌های به دست آمده برای اطلاع‌رسانی الگوهای جدید اقدام می‌شود. شهرآئینی بیان کرد: مصوباتی که اخذ شد راجع به پوشش نرخ نوسان ارز است و طبق این مصوبه کاهش ارز در این محصول بیمه می‌شود. بر این اساس تا ۳ درصد (فرانشیز) کاهش نرخ ارز بر عهده صادرکننده است و بعد از آن تا ۳۰ درصد بر عهده صندوق است.
وی با بیان اینکه پوشش نرخ ارز اکنون معنا می‌یابد و در زمان اخذ این مصوبه انتقاداتی به آن وارد بود، افزود: این محصول فقط برای صادرکنندگان طراحی شده است و براساس آن صادرات کشور از زیان‌های ناشی از کاهش نرخ ارز بیمه می‌شود. شهرآئینی با بیان اینکه کارمزد حدود ۰. ۲ درصد تعیین شده است، افزود: البته کارمزد بر اساس دوره یک ماهه یا شش ماهه تعیین می‌شود.
فاینانس و جذب سرمایه‌گذاری
معاون فنی صندوق ضمانت صادرات ایران بیان کرد: این پوشش نوسان نرخ ارز به عنوان الحاقیه‌ای محصول دیگر صندوق است. وی افزود: به این ترتیب که صادرکننده باید یک کیس واقعی داشته باشد که به صورت اعتباری کالای خود را بفروشد بنابراین باید اول کالای صادراتی خود را بیمه کند و اگر مطالبات را نگرفت آنگاه صندوق آن را می‌پردازد.
شهرآئینی بیان کرد: محصول دیگری که طراحی شده است برای فاینانس‌هاست به این ترتیب که امور صادراتی صندوق اجازه یافته است که به این امر ورود یابد و از طریق صدور ضمانتنامه و سایر موارد برای جذب سرمایه‌گذاری اقدام کند.
وی با طرح سوالی مبنی بر اینکه تامین مالی صادرات و کیفیت تامین مالی آیا توانسته رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی را در بازارهای جهانی بالا ببرد، گفت: در حال حاضر نرخ سود در بازارهای جهانی بسیار پایین است و در بسته حمایت از صادرات هم نرخ‌های رقابتی دیده شده است. شهر آئینی با اشاره به اینکه اکثریت بانک‌های جهان در آمریکا منافع دارند، بیان کرد: این امر و سهامداری مشترک در بسیاری از بانک‌های اروپایی سبب شده تحریم‌های ثانویه اثرگذار باشد.
برقراری روابط کارگزاری با ۱۳۲ بانک دنیا
حمیدرضا معبودی، مدیرکل امور بین‌الملل بانک توسعه صادرات نیز با بیان اینکه مهم‌ترین استراتژی دولت برای توسعه صادرات غیرنفتی، تدوین بسته حمایتی بوده است، گفت: در این بسته عناوین خوبی طراحی شده که یکی از مهم‌ترین بخش‌ها دو پیوست است که شامل کشورهای هدف صادراتی می‌شود و نقشه راهی برای این شده که در کدام کشورها حضور داشته باشیم. ضمن اینکه پیوست دوم، کالاهای صادراتی بوده است.
وی گفت: یکی از مشکلاتی که وجود دارد، صدور ضمانتنامه‌های ارزی است که به دلیل اعتبارسنجی بانک‌های ایرانی، درخواست ۱۰۰ درصد وجوه به صورت نقدی را دارند؛ بنابراین برای حل این مشکل منابعی در نظر گرفته شده است.
معبودی با بیان اینکه در بسته حمایتی کشورها، کالاهایی دیده شده که در راستای اشتغالزایی موثر هستند، گفت: در حوزه روابط کارگزاری، با ۱۳۲ بانک در ۵۶ کشور جهان رابطه کارگزاری برقرار شده است که در نتیجه آن، با اکثر بانک‌ها روابط بانکی برقرار شده است؛ اما کشورهای خاصی که مورد علاقه صادرکنندگان هستند، موضوع متفاوت است.
این مقام مسوول ادامه داد: صادرات فقط قسمت آخر نیست و یک پروسه به شمار می‌رود که از مواد اولیه شروع شده و به کالاهای پیچیده ختم می‌شود. پس اگر بتوانیم در میانه زنجیره نیز تامین مالی کنیم، کار به خوبی پیش می‌رود، قرارداد فاینانس بلندمدت با کره به میزان هشت میلیارد یورو، چین به میزان ۱۰ میلیارد یورو، اتریش یک میلیارد یورو و روسیه به صورت بدون سقف بوده است که این خطوط برای بازسازی تجهیزات کارخانه‌ای یا تاسیس کارخانه‌های جدید و پروژه‌های زیربنایی است.