قدم اول رییس جدید باید حفظ استقلال سازمان بورس باشد

بازار سرمایه بالاخره سکاندار جدید خود را شناخت. شورای‌عالی بورس با حضور وزیر اقتصاد، حجت‌اله صیدی را به‌ عنوان رییس جدید سازمان بورس انتخاب کرد. اهالی بازار سرمایه امیدوارند سکاندار جدید بورس بتواند تحولات امیدبخشی را در این بازار رقم بزند و سهامداران را دوباره با بازار سرمایه آشتی دهد. اما صیدی بورس را در چه شرایطی تحویل گرفته و نقشه راه رییس جدید سازمان بورس چیست؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز مهم‌ترین فاکتورهای مسیر پیش‌رو را تشریح کرده است. به گزارش تجارت‌نیوز، بازار سرمایه طی روزهای اخیر با حاشیه رسوایی وام میلیاردی هیات‌مدیره سازمان بورس و پس از آن، استعفای پیش‌دستانه مجید عشقی، رییس پیشین این سازمان، روبه‌رو بود. با این حال روند معاملات بازار باوجود تراکم اخبار و حواشی، مسیر خود را طی کرد.
حجت‌اله صیدی، رییس جدید سازمان بورس، بازار سرمایه را در چه وضعیتی تحویل می‌گیرد؟
حجت‌اله صیدی، رییس جدید سازمان بورس، بازار سرمایه را در حالی تحویل می‌گیرد که بازار سهام در وضعیتی خنثی اما امیدوار به‌سر می‌برد. طی روزهای اخیر ارزش معاملات سهام، خود را از سطح کمتر از دوهمت نجات داده و به بالای سطح سه‌هزار میلیارد تومانی رسانده است. اگرچه این رقم در مقایسه با روزهای اوج و رونق بازار بسیار اندک است اما پایداری ارزش معاملات در این سطوح و مقاومت در برابر کاهش بیشتر، در یک نگاه کلی می‌تواند به‌عنوان یک نشانه کوچک از امیدواری اهالی بازار نسبت به آینده شناخته شود. به‌ویژه اینکه حجم معاملات خرد نیز این روزها در سطوح بهتری نسبت به هفته‌های گذشته قرار گرفته است. گفتنی‌ است در نخستین روز از ریاست صیدی بر سازمان بورس، شاخص کل بورس در ارتفاع دومیلیون و ۸۸‌هزار و ۳۵۲‌واحد و شاخص هم‌وزن در سطح ۶۶۸‌هزار و ۶۸۹‌واحد بازگشایی شده است. در همین حال بررسی رفتار بازار به‌ویژه در فقره حواشی رییس پیشین سازمان بورس و وام میلیاردی اعضای هیات‌مدیره سازمان، نشان می‌دهد اهالی بازار سرمایه تا حد زیادی از خبرخوانی و تصمیم‌گیری براساس هیجانات خبری فاصله گرفته‌اند. در این میان باید به رشد فعالیت صندوق‌های سهامی و کالایی اشاره کرد که این روزها با استقبال اهالی بازار هم مواجه شده‌اند. صندوق‌های طلا پیشتاز صندوق‌های جذاب برای اهالی بازار هستند و توانسته‌اند در جذب پول، دوشادوش صندوق‌های درآمد ثابت حرکت کنند. با این حال اما زخم بازار سرمایه عمیق‌تر از آن است که بتوان با این فاکتورها، امید زیادی به بهبود زودهنگام وضعیت آن داشت.
بر همین اساس به نظر می‌رسد رییس جدید سازمان بورس راه بسیار ناهمواری پیش‌رو دارد؛ اگرچه رکود در بازارهای موازی اعم از طلا، ارز و مسکن می‌تواند فرصتی طلایی در اختیار رییس جدید سازمان قرار دهد.
حفظ استقلال سازمان بورس از اولویت‌هاست
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در تشریح برنامه‌های پیشنهادی برای رییس جدید سازمان بورس به تجارت‌نیوز گفت: «به نظر من، از جمله رئوس برنامه‌هایی که هیات‌مدیره و رییس سازمان باید به آنها توجه داشته باشند انجام وظایف بنابر اساسنامه، به‌ویژه ماده‌7 و بندهای‌8 و 9 و 11 است.»
او تشریح کرد: «این وظایف شامل استیفای حقوق سهامداران خرد و پیشگیری از وقوع هرگونه تصمیم یا تخلفی است که منافع سهامداران، به‌ویژه سهامداران خرد را مخدوش می‌کند. بنابراین در این چارچوب، انجام صحیح وظایف مستلزم حفظ استقلال نهاد ناظر است که باید در کنار دولت، وظیفه اصلی خود یعنی استیفای حقوق را به‌‌طور کامل انجام دهد.»
سازمان بورس باید به‌طور علنی از حقوق سهامداران حمایت کند
آقابزرگی توضیح داد: «اگر دولت نرخ خوراک را دستکاری کند و به سود صنایع و شرکت‌ها آسیب بزند، سازمان بورس به عنوان وکیل مدافع سهامداران باید به‌طور علنی با این موضوع مخالفت کند؛ نه اینکه به صورت محرمانه و در داخل یک اتاق دربسته، مانند اقدامات آقای عشقی، نامه‌هایی به افراد ارسال شود که در آخر نتیجه‌ای در پی نداشته باشد.» او افزود: «علاوه‌بر این، رییس جدید سازمان بورس باید براساس شرح مصرح در ماده ۳۳ قانون بازار اوراق بهادار، فعالیت نهادهای مالی و کلیه فعالان در بازار سرمایه را تحت نظارت کانون‌های خودانتظام از جمله انجمن‌ها و اتحادیه‌های صنفی قرار دهد که در اقصی‌ نقاط کشور و در هر صنعت وجود دارند.»
تاسیس کانون‌های جدید برای استیفای حقوق سهامداران لازم است
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: «تمام اصناف در زیرمجموعه یک انجمن یا اتحادیه واحد فعالیت نمی‌کنند. برای مثال، اتحادیه‌های مختلف مانند لوازم الکترونیک، لوازم خانگی، خودرو و غیره هرکدام در اتحادیه‌های جداگانه فعالیت می‌کنند. در حال حاضر، ما یک کانون کارگزاران و یک کانون نهادهای سرمایه‌گذاری داریم، اما به دلیل قدمت حضور این کانون‌ها در بازار سرمایه، آنها قادر به استیفای حقوق یا ارائه راه‌حل مشکلات صنوف مختلف در بازار سرمایه نیستند.» آقابزرگی ادامه داد: «بنابراین لازم است کانون‌های مختلف مانند کانون سهامداران حقیقی، کانون سبدگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری، پردازشگران اطلاعات مالی و سایر نهادهایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، اجازه تاسیس کانون‌های مربوطه را دریافت کنند تا جایگاه حقوقی و قانونی لازم برای استیفای حقوق خود را پیدا کنند.» او در پایان گفت: «باید از وضعیتی مشابه دوره آقای عشقی که هیچ‌یک از این نهادها قادر به حضور یا طرح موضوعات خاص صنعت خود نبودند، جلوگیری شود. این یکی از موانع بزرگ بازار سرمایه بوده که متاسفانه در 30سال گذشته به‌‌طور جدی مانع توسعه بازار سرمایه شده است.»