فساد سیاسی مهیب‌تر از فساد اقتصادی

«جهان‌صنعت»- بیش از دو سال است در جمهوری اسلامی مبارزه با فساد اقتصادی در دستور کار دولت‌ها و حکومت قرار دارد. در دور نخست مبارزه با فساد در شروع دوره ریاست‌جمهوری با شعار مبارزه با ثروت‌های بادآورده کار مبارزه با سروصدای بلند در دستور کار بود و در انتهای کار به این نتیجه رسیدند که خصوصی‌سازی‌ها سرچشمه فساد اقتصادی‌اند و راه مبارزه نیز با توقف نسبی خصوصی‌سازی بسته شد.
در دولت‌های احمدی‌نژاد با آفرینش مافیای نفتی و به‌دنبال آن مبارزه با سلاطین سکه و خودرو و قیر و… مساله مبارزه با فساد دنبال شد. در حال حاضر نیز مبارزه با فساد یکی از سرمشق‌های دولت‌ها بوده و هست.
باور عمومی این است که رانت و فساد تباهی‌های پرشماری دارند و همچون موریان به درون درخت اقتصاد ملی می‌افتد و آن را از درون پوک می‌کند. بررسی کارنامه مبارزه با فساد نشان می‌دهد شوربختانه در ایران به‌دلایل پرشمار از جمله جناحی- سیاسی کردن مبارزه با فساد و کشاندن افرادی از گروه و جناح رقیب به جایی نرسیده و در سطح شعار باقی مانده است.
یکی از دلایل اصلی ناکامیابی در روند و راهبر مبارزه با فساد در ایران متمرکز شدن روی اقتصاد و نیز دور شدن از همه‌جانبه دیدن مقوله فساد است. واقعیت این است که سرچشمه فساد در جمهوری اسلامی را باید در بخش سیاست و سیاسی‌‌کاری‌ها دنبال کرد و اگر قرار است در این راه به جایی برسیم باید به ریشه‌ها چسبید و آن را زد تا شاخ‌ها و برگ‌های درخت فساد از بن برافکنده شود. هنگامی که یک فرد بدون هیچ تجربه سیاسی و مدیریتی در سطح بالا از عنصر سیاسی بودن استفاده می‌کند و با شتابی بهت‌برانگیز سر از وزارتخانه درمی‌آورد یا وقتی با توجه به رفتار شورای نگهبان در انتخاب اعضای مجلس، فردی بدون اینکه در مجلس فعالیت کرده باشد ناگهان رییس مجلس یا نایب‌رییس مجلس می‌شود این عین فساد است. در دولت مرحوم رییسی و نیز دولت احمدی‌نژاد بسیاری از چهره‌های انتصابی برای دولت و نهاد ریاست‌جمهوری این ویژگی را داشتند. این‌گونه افراد دوجور فساد می‌آفرینند: نخست با توجه به ناکاربلد‌ی در حوزه فعالیت‌های سطح بالا کارها را خراب می‌کنند و دوم اینکه برای عیب‌پوشی از ناکارآمدی خود معاونان و مدیران کل ضعیف و نحیف و بله‌قربان‌گو استخدام می‌کنند و ریشه‌های فساد را رشد می‌دهند. توصیه نگارنده این است اگر در استان‌ها و برخی شهرستان‌ها با چنین پدیده‌ای روبه‌رو هستند و نیز مدیران و روسای سازمان‌های استانی از مسیر فساد رشد کرده‌اند، به رییس‌جمهور خبر دهند. اگر چنین اتفاقی نیفتد و شهروندان ناراضی به انبار فساد یورش نبرند از این فساد باز هم فسادهای بزرگ آفریده خواهد شد.