فرصت مناسب برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید مسکن

حسن محتشم *
شرایط تهیه مسکن در ایران با استانداردهای جهانی اختلاف زیادی دارد. شرایط کنونی به گونه‌ای رقم خورده که سن انسان‌ها پاسخگوی مدت زمان انتظار برای خرید خانه نیست. این روزها همگان برای تامین هزینه‌های محل زندگی و استقرار خود در تلاش هستند؛ مساله‌ای که از نیازهای اولیه و طبیعی بشر محسوب می‌شود و نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. قانون اساسی به این موضوع پرداخته اما متاسفانه به بسیاری از مواد قانون اساسی توجه نمی‌شود. وظیفه دولت در قبال تامین مسکن شهروندان نیز یکی از همین موارد است. موضوع مسکن در این رابطه مغفول مانده و نگاهی به آن نمی‌شود. به طور کلی تاکنون به این موضوع آنطور که باید توجهی نشده و احساس مسوولیت از سوی مسوولان وجود نداشته است.
با در نظر داشتن مبلغ 88‌میلیون تومان برای یک مترمربع واحد مسکونی در تهران، یک آپارتمان 70متری حدود 6‌میلیارد تومان قیمت خواهد داشت. کارگری که ماهانه 10‌میلیون تومان دستمزد می‌گیرد، با فرض اینکه تمام درآمدش را پس‌انداز کند و چیزی نخورد، باید 50سال برای خرید یک آپارتمان 70متری در تهران انتظار بکشد. این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته معمولا با پس‌انداز یک‌سوم درآمد، پس از گذشت 10سال امکان خرید خانه وجود
دارد.
باید توجه داشت که پس‌انداز یک‌سوم حقوق در بسیاری از کشورها بدون ایجاد اختلال در زندگی روزمره افراد ممکن است. شهروندان کشورهای توسعه‌یافته با بهره‌مندی از حداقل رفاه زندگی می‌توانند با پس‌انداز یک‌سوم درآمد و پس از یک دوره انتظار 10ساله با استفاده از تسهیلات بانکی خانه‌دار شوند. در ایران اصلا چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. ممکن نیست فردی 50سال چیزی نخورد و درآمدش را تمام و کمال برای خرید مسکن کنار بگذارد بنابراین اگر یک کارگر یک‌سوم حقوق 10‌میلیون تومانی خود را برای تهیه مسکن پس‌انداز کند، باید 150سال منتظر
بماند.
چنین اعداد و ارقامی به عنوان مدت زمانی که یک شهروند باید برای تهیه مسکن انتظار بکشد، کاملا غیرمنطقی است. در چنین شرایطی دولت باید برای مهار تورم مصمم باشد. لازمه افزایش سطح درآمدها، حفظ ارزش پول ملی و اصلاح دوران انتظار برای تهیه مسکن، پیشگیری از افزایش تورم است.
به نظر می‌رسد چنین موضوعی در دستور کار دولت چهاردهم باشد اما روشن شدن آثار این تصمیمات به عملکرد و میزان اجرایی شدن برنامه‌های دولت چهاردهم بستگی دارد. شاید بتوان گفت از سال آینده شاهد بروز آثار ناشی از تصمیمات و عملکرد تیم اقتصادی دولت باشیم.
بازار مسکن این روزها در حال گذراندن دوره انتظار روانی است و در رکود به سر می‌برد؛ رکودی که یک‌سال و نیم پیش به اوج خود رسید و به نظر می‌رسد ادامه‌دار باشد و شاهد رشد خزنده قیمت کمتر از میزان تورم در بازار مسکن باشیم. پویایی بازار مسکن در سال‌جاری با وجود شرایط کنونی بعید به نظر می‌رسد. اکنون فرصت مناسبی برای تولید مسکن و سرمایه‌گذاری است یعنی اگر کسی قصد فعالیت در بازار مسکن را دارد، اکنون موقع مناسبی برای آغاز فرآیند ساخت است. سرمایه‌گذاری در بخش تولید مسکن در صورت تثبیت قیمت‌ها با سپری شدن دوره رکود باز هم توجیه دارد و قابل‌قبول است. به نظر نمی‌رسد تا پایان سال‌جاری شاهد افزایش آنچنانی قیمت‌ها باشیم، مگر آنکه اتفاق غیرمترقبه‌ای خارج از اختیار تیم اقتصادی دولت پیش آید.
*عضو هیات‌مدیره
انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران