29 - 01 - 2025
غرب باید اعتماد ایران را جلب کند
احمد بخشایشاردستانی، نماینده مجلس: ترامپ امروز با ترامپ دوره نخست کاملا متفاوت است
«جهانصنعت»- دونالد ترامپ در یکی از آخرین اظهارنظرهای اخیر خود، توافق با ایران را «خوب» ارزیابی کرده است. آن هم در حالی که این ترامپ بود در سال۲۰۱۸ با طرح این بهانه که برجام توافقی ناقص است، از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی خارج شد و با در پیش گرفتن سیاست موسوم به «فشارحداکثری»، تحریمهای پیشین علیه ایران را که در سایه امضای برجام لغو شده بود، بازگرداند و تحریمهای تازهای را نیز علیه ایران اعمال کرد. این درحالی است که در روزهای گذشته اتفاق تاریخی دیگری نیز رقم خورده است؛ اتفاقی که برخی رسانهها از آن به عنوان «رفتار غیرمنتظره ایالاتمتحده در قبال ایران» و «سیگنال ترامپ برای مذاکره با ایران» یاد کردند. اتفاقی که طی آن، آمریکا برای نخستینبار از انتقاد از کارنامه حقوق بشری ایران خودداری کرد!
بنابر این گزارش، ایالاتمتحده آمریکا در جریان چهلوهشتمین نشست بررسی دورهای جهانی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو، برای اولینبار از انتقاد از کارنامه حقوق بشری جمهوری اسلامی خودداری کرد. این درحالی است که بنابر سوابق ثبتشده، ایالاتمتحده از سال۲۰۱۰ همواره با انتقاد از نقض حقوق بشر در ایران، توصیههایی ارائه داده بود. حال آنکه امسال و تنها چند روز پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، این کشور از انجام چنین کاری خودداری کرد.
مجموعه این تحولات باعث شده که حتی برخی نمایندگان اصولگرای مجلس نیز از تفاوتهای اساسی ترامپ امروز و دیروز سخن بگویند. چنانکه احمد بخشایش اردستانی که ازجمله اصولگرایان حاضر در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر اینکه «این ترامپ با ترامپ قبلی کاملا فرق دارد»، گفته: «برای همزیستی مسالمتآمیز بهترین روش مذاکره است.» این نماینده مجلس که با ایلنا گفتوگو میکرد، به اظهارات اخیر ترامپ مبنیبر اینکه «ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد» اشاره کرده و گفته: «روی هم رفته اگر چنین جملهای گفته است، تمایل خود را به مذاکره نشان داده و ما هم که رییسجمهورمان گفته مذاکره شرافتمندانه انجام میدهیم بنابراین میشود مذاکره برای منافع دو کشور صورت بگیرد.»
بخشایش اردستانی اما در حالی در تحلیل مواضع تازه ترامپ و اظهارات چندی پیش رییسجمهور ایران مبنیبر تمایل همیشگی جمهوری اسلامی به «مذاکره شرافتمندانه» از فراهم شدن شرایط برای بازگشت طرفین به میز مذاکره سخن گفته که به تازگی وزیر امور خارجه جمهوری ایران نیز به موضع مثبت رییسجمهور جدید ایالاتمتحده درباره توافق با ایران واکنش نشان داده و از آن استقبال کرده است. سیدعباس عراقچی که در گفتوگو با دومینیک وَگهورن خبرنگار ارشد اسکای نیوز، با این پرسش مواجه شد که «آیا ایران آماده مذاکره با آمریکا تحت ریاستجمهوری دونالد ترامپ است» در پاسخ گفت: «احتمال توافقی جدید یا دور جدیدی از مذاکرات را نادیده نمیگیرم اما مایلم به یک واقعیت اشاره کنم؛ بیاعتمادی در ما نسبت به دفعه قبل افزایش یافته است. اول برای اینکه ایران بار دیگر وارد مذاکره شود، باید اعتماد کافی در آن ایجاد شود. فکر میکنم هنوز کمی با آن فاصله داریم. بله توافق خوب است. اما چه توافقی؟!»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی دیگر در این مصاحبه درباره اظهارات تهدیدآمیز غرب علیه ایران گفت: «ما به زبان تهدیدآمیز آنها پاسخی نمیدهیم و این یک واقعیت است و ما آن را در گذشته هم ثابت کردهایم اما به زبان احترام پاسخ میدهیم.» عراقچی در بخش دیگری از این گفتوگو در پاسخ به این پرسش که «باتوجه به شرایط متشنج منطقه و اینکه کشورهای آن تا حد زیادی شرایط موجود را متاثر از روابط تهران و واشنگتن میدانند، آیا امیدی به مذاکره و توافق با دولت جدید ترامپ وجود دارد؟»، گفت: «دیپلماسی مبتنی بر امید است؛ ما هیچگاه امیدمان را به تلاشهای دیپلماتیک و ابتکارهای جدید از دست نمیدهیم. این تجربه را در گذشته هم داشتهایم و توانستیم این مساله را از طریق دیپلماسی حل کنیم اما شرایط فرق کرده و دشوارتر از قبل شده طرف مقابل باید کارهای زیادی برای جلب اعتماد ما انجام دهد.»
در شرایطی که در روزهای گذشته برخی مقامهای ایرانی از «روند جایگزین» سخن گفته و تاکید کردهاند که در صورت فقدان اراده واقعی از سوی غرب برای حل این مساله، ناگزیر به سمت آن روند گام برخواهند داشت، خبرنگار اسکاینیوز از عراقچی خواست که درباره این «روند جایگزین» توضیح دهد. این درحالی بود که وزیر امور خارجه ایران در توضیحاتی در این رابطه گفت: «صادقانه بگویم که نمیدانم راهکار جایگزین ما چه خواهد بود اما میتوانم توضیحی در اینباره بدهم و فکر میکنم درک خواهید کرد. ما در گذشته برای اعتمادسازی درباره برنامه صلحآمیز هستهایمان در مذاکرات قبلی تلاش کردیم که بعد، به تجربهای بد تبدیل شد؛ تحریمها بازگردانده شدند.» او تصریح کرد: «نمیدانم جایگزین چه خواهد بود چراکه تحت بررسی است. صادقانه بگویم که مباحثات پرشوری درباره این جایگزین در تمامی سطوح، حتی در خیابانها و در میان مردم عادی مطرح است. دیدگاههای متفاوتی وجود دارد و نمیدانم کدام یک غالب خواهد شد.»
عراقچی سپس به پایان تاریخ توافق هستهای در مهرماه سال آینده (اکتبر ۲۰۲۵) اشاره کرد و گفت: «ما باید تا اکتبر در اینباره به تصمیم برسیم. اکتبر امسال ممکن است با بحران مواجه شویم و باید از آن پرهیز کنیم.» وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به اینکه «آیا مایل است به ترامپ فرصتی برای شنیدن صحبتهایش را بدهد»، گفت: «بله البته!» او در پاسخ به اینکه «آیا اگر ترامپ به درستی گفتوگو کند و با احترام به تعامل با ایران بپردازد، آیا ایران آماده مذاکره با او خواهد بود؟»، گفت: «آن وقت در اینباره تصمیم میگیریم. نمیگویم چیزهایی که او خواهد گفت را رد میکنیم بلکه آن را بررسی میکنیم. ما همواره تصمیماتی منطقی گرفتهایم و این را ثابت هم کردهایم.»
این سخنان عراقچی اما در حالی مطرح شده که اخیرا گیدعون ساعر، وزیر امور خارجه رژیمصهیونیستی در اظهارات و مواضعی تهدیدآمیز گفته که زمانی بهتر از این برای حمله به تاسیسات اتمی ایران وجود ندارد و ترامپ هم باوجود استقبال نسبی از مذاکره با ایران، تاکید کرده که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران، از آنچه اسرائیلیها دنبال آن هستند، حمایت خواهد کرد. این درحالی بود که عراقچی نیز در واکنش به این مواضع اظهارنظر کرده و گفته: «این تهدید واقعی نیست چراکه به توانمندیهای ما برای پاسخ دادن به آن واقف هستند.» وزیر امور خارجه ایران خاطرنشان کرد: «ما به وضوح گفتهایم که هرگونه حمله علیه تاسیسات هستهای ما با پاسخی فوری و قاطع مواجه خواهد شد اما فکر نمیکنم که آنها این کار دیوانهوار را انجام دهند. این کار واقعا دیوانهوار است و کل منطقه را به فاجعهای بسیار بد تبدیل خواهد کرد. حتی نمیخواهم درباره آن صحبت کنم چراکه فکر میکنم تهدیدی جدی نیست.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد