6 - 07 - 2018
عواقب تصمیمهای اشتباه
گروه انرژی- چند وقتی است که نارضایتیها در تامین آب بالا گرفته و هر روز بدتر میشود و در این شرایط مسوولان همچنان بدمصرفی را دلیل این وضعیت میدانند و مردم را دعوت به صرفهجویی میکنند.
این در حالی است کارشناسان معتقدند آنچه ما را به این مرحله از بحران آبی کشانده است سیاستهای آبی نادرست در دولتهای مختلف است بهطوریکه ما در سالهای اخیر شاهد سدسازیهای بیرویه و بدون توجه به پیامدهای اکولوژیک، مجوزهای بیحسابوکتاب برای برداشت آب و برپایی صنایع پرآببر در زمینهای کمآب بودهایم.
در این میان عباس روزبهانی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز میگوید الگوهای کشت نامناسب و نامتناسب با شرایط آب و خاک هر منطقه و مشکلات مرتبط با آنها از لحاظ کمیت و کیفیت آب یکی از مهمتربن چالشهای آبی کشور است.
در همین حال حدود سه دهه پیش در خوزستان به امید استفاده از محصولات و صنایع جانبی، نیشکر جایگزین چغندرقندی شد که مصرف آب کمتر و تولید قند بیشتر و نیز عوارض زیستمحیطی خیلی کمتری داشت و حتی باعث تقویت خاک میشد.
طبق استانداردهای فائو، نیشکر باید در مناطقی با بارندگی سالانه ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ میلیمتر و هوای گرم کشت شود! در حالی که بخش عمده نیشکر در ایران در خوزستان با بارندگی ۳۱۰ میلیمتر کشت میشود. از این رو این گونه به دلیل نیاز آبی بالای خود سالانه چند میلیارد مترمکعب از آب رودخانه کارون را مصرف میکند و باعث کاهش میزان آبدهی آن شده است.
از سوی دیگر پساب شور این مزارع به همراه کود و سموم امان رودخانه کارون و تالابهای شادگان و هورالعظیم و اراضی خوزستان را بریده است و بر مشکلات زیستمحیطی خوزستان افزوده، نخلستانها را در خطر نابودی قرار داده و مردم در شرایط کمآبی کنونی مجبور به استفاده از آب شور جهت مصارف بهداشتی هستند.
در این شرایط ضروری است با محدود کردن کشت نیشکر و جایگزینی بخشی از مناطق تحت کشت آن با گونه مشابه ولی با نیاز آبی کمتر یعنی چغندر قند از ادامه این روند اشتباه جلوگیری کرد.
همچنین باید با وارد کردن بخشی از شکر مورد نیاز کشور در شرایط فعلی کمآبی و کاهش کشت محصول بسیار آب بر نیشکر، از مصرف چند میلیارد مترمکعبی آب و تولید زهاب شور این مزارع جلوگیری کرد.
این در حالی است که اقدام اساسی که برای مشکل آب جنوب کشور صورت گرفته است احداث بند خاکی بر روی کارون است. به منظور کنترل جریانات جزر و مدی و جلوگیری از نفوذ آب شور خلیج فارس به رودخانه کارون، اجرای بند خاکی روی رودخانه کارون و در دهانه بهمنشیر به همت جهادگران قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) انجام شد که بهبود کیفیت و کمیت آب آبادان و خرمشهر را در پی خواهد داشت.
بنا بر این گزارش، با ایجاد این طرح که شامل احداث سد و سرریز و قفل کشتیرانی بر روی رودخانه کارون در پاییندست ورودی کانال مارد است و توسط موسسه عمران صنعت قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) اجرا شده، کمبود آب شرب آبادان و خرمشهر از طریق ایستگاه پمپاژ و کانال مارد آبادان بهبود مییابد.
همچنین این بند به طول ۱۲۳ متر و عمق یازده متر، ظرفیت مناسبی برای ارتقای کیفیت آب مورد نیاز محصولات کشاورزی منطقه ایجاد میکند و باعث اشتغالزایی و توسعه صیادی و بهبود اقتصاد شیلاتی خواهد شد.
برای اجرای این بند، ۴۲ هزار مترمکعب مصالح سنگی و ۶۰۵۵ مترمکعب مصالح خاکی مورد نیاز بود که مصالح سنگی این پروژه از فاصله ۳۰۰ کیلومتری پروژه تامین شد. طبق قرارداد، زمان اجرای این پروژه پنج ماهه بود که بنا بر اضطرار و شرایط ناگوار آب منطقه، این پروژه به صورت شبانهروزی و در کمتر از دو ماه انجام شد.
از سویی معاون امور عمرانی استانداری خوزستان گفته است: در حال حاضر ۷۵ درصد آب شرب ۷۶ شهر و ۴۰۶۲ روستا از رودخانههای استان تامین میشود که خشکسالیهای اخیر تاثیر فراوانی بر کاهش ورودیها و افزایش شوری آب داشته است.
فرامند هاشمیزاده در گفتوگو با العالم اظهار کرد: روزانه بیش از ۲ میلیون و ۲۴۰ هزار مترمکعب آب در شهرها و روستاهای خوزستان مصرف میشود که با توجه به بحرانهای پیش آمده در خصوص خشکسالی و تامین آب، اجرای سیاست مدیریت آب بسیار ضروری و از موارد اولویتدار استان محسوب میشود.
وی در خصوص فعالیتهای انجام شده در رابطه با تامین آب شرب مردم آبادان و خرمشهر افزود: از جمله اقدامات انجام شده میتوان به برنامهریزی برای احداث خطوط انتقال آب به شهرها، احداث ایستگاههای مرتبط و آبگیریها در گستره جغرافیایی خوزستان اشاره کرد که شامل طراحی، تامین اعتبار، انتخاب پیمانکار و شروع عملیات اجرایی در مناطق مختلف کاری است.
هاشمیزاده گفت: طرح غدیر از بزرگترین طرحهای آبرسانی است که از سال ۸۷ شروع شده و تاکنون ادامه دارد. این طرح شامل چهار مرحله است که در مرحله اول احداث خط انتقال آب با قطر ۱۸۰۰میلیمتر (با هدف آبرسانی به شهرهای آبادان، خرمشهر، شادگان و اهواز) انجام شده و در حال حاضر نیز خطوط فعال و مورد بهرهبرداری است.
وی تصریح کرد: در مرحله دوم احداث خط با قطر ۲۰۰۰ میلیمتر برای تثبیت و تداوم باکیفیت تامین آب از ایستگاه ام الدبس به شهرهای مذکور است و در مرحله سوم یک خط لوله به قطر دو هزار میلیمتر و آبگیری در تاسیسات ام الدبس و کانال توسط کانال تغذیه شده از سد کرخه که هدف آن ایجاد امنیت و رعایت عوامل پایداری و همچنین پدافند غیرعامل خواهد بود.
به گفته هاشمیزاده در مرحله چهارم این طرح احداث خطوط انتقال و ایستگاه تقویت فشار و آبگیر فوقالعاده پیچیده و فنی برای انتقال آب از سد دز انجام میشود.
معاون عمرانی استاندار خوزستان گفت: مجموع این خطوط ۸۵۰ کیلومتر است که آبرسانی به ۲۵ شهر و ۱۶۰۸ روستا را بر عهده دارند.
هاشمیزاده خاطرنشان کرد: این طرح عظیم با اعتباری معادل ۹۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۶ پیگیری شد که در سال ۹۷ نیز اعتبارات لازم برای آن پیشبینی شده است که در حال حاضر با احداث خط دوم ۱۲مترمکعب آب بر ثانیه انتقال آب خواهد داشت.
معاون عمرانی استاندار خوزستان افزود: این طرح یکی از بزرگترین طرحهای عمرانی در حوزه آبرسانی در سطح کشور و خاورمیانه محسوب میشود که از نظر شاخصهای مختلف با انتقال ۲۴متر بر ثانیه در افق ۱۴۰۰ و گستره جغرافیایی و محدوده مورد طراحی از طرحهای فوقالعاده مهم به حساب میآید.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد