عقبگرد پس از صعود

«جهان‌صنعت»- شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز با افت
۶ هزار و ۹۱۴ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۱۴۰ هزار و ۱۷۴ واحد ایستاد. شاخص کل هم‌وزن در پایان معاملات روز گذشته با ۴ هزار و ۴۳۸ واحد کاهش به ۷۳۵ هزار و ۷۹۱ واحد و شاخص قیمت با ۲ هزار و ۴۹۹ واحد کاهش به ۴۱۴ هزار و ۲۵۵ واحد رسید.
دیروز در بورس تهران بیش از ۱۴ ‌میلیارد سهم، اوراق مالی و حق‌تقدم در بیش از ۴۶۰ هزار نوبت معامله شد که ارزش آن به بیش از ۷۰ هزار میلیارد ریال رسید. نمادهای فولاد، وبملت، فملی، شستا و اخابر بیشترین اثر منفی و نمادهای خودرو و مبین بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص بورس داشتند. شاخص کل فرابورس ایران هم دیروز در پایان معاملات با افت ۱۷۶ واحدی به ۲۵ هزار و ۴۰ واحد رسید. معامله‌گران در فرابورس بیش از ۷ ‌میلیارد سهم و اوراق مالی را با انجام ۲۶۰ هزار معامله دادوستد کردند. نمادهای آریان، زاگرس، سامان، غصینو، وسپهر، مادیرا و فصبا بیشترین اثر منفی را بر شاخص فرابورس گذاشتند.
پایان بورس دیروز در حالی رقم خورد که بازار سهام از رشد شگفت‌انگیز روز یکشنبه رویگردان شد و دوباره در مسیر نزولی قرار گرفت. افت دیروز شاخص‌های بازار سهام در حالی رقم خورد که قیمت دلار، بار دیگر سقف تاریخی را زد و سکه‌های سنگین و طلای ۱۸ عیار، کانال‌های جدید را فتح کردند. قیمت دلار دیروز دوباره در سقف تاریخی قرار گرفت و در حال پیشروی در کریدور ششم است. قیمت طلای ۱۸ عیار، کانال سه میلیونی را فتح کرده و سکه امامی در کانال ۳۵ میلیونی قرار گرفته است. این تحول در بازار طلا و ارز به مذاق بازار سهام خوش نیامد و بورس تهران را منفی کرد. به این ترتیب، در حالی که بورس تهران روز یکشنبه شگفتی‌آفرین شده و با جهش حجم و ارزش معاملات خرد روبه‌رو بود، امروز با ریزش شاخص‌ها و خروج پول حقیقی مواجه شد و سرمایه‌گذاران را سردرگم کرد. با توجه به حرکت دوباره دلار و طلا، برخی از ناظران بازارهای مالی، مقصد خروج پول حقیقی از بازار سهام را بازارهای ارز و طلا می‌دانند.
دیروز ۷۸ درصد از نمادهای بازار سهام منفی شدند و ارزش صفوف فروش با رسیدن به ۴۰۷ میلیارد تومان، از ارزش صفوف خرید پیشی گرفت.
عملکرد شاخص‌ها
شاخص کل بورس دیروز ۶ هزار و ۹۱۳ واحد عقب‌نشینی کرد و با افت ۳۲/۰ درصدی در پله دو میلیون و ۱۴۰ هزار و ۱۷۴ واحدی قرار گرفت.
شاخص هم‌وزن هم چهار هزار و ۴۳۸ واحد افت کرد و با کاهش ۶۰/۰ درصدی در سطح ۷۳۵ هزار و ۷۹۱ واحد قرار گرفت.
حجم و ارزش معاملات خرد
حجم و ارزش معاملات خرد سهام، حق‌تقدم صندوق‌های سهامی هم دیروز کاهشی بود.
به این ترتیب تا لحظه تنظیم این گزارش، حجم معاملات خرد به ۷/۱۱ میلیارد برگه سهم رسید و ارزش معاملات خرد روی رقم ۶ هزار و ۳۵۱ میلیارد تومان قرار گرفت.
ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام خرد، دیروز منفی شد و به این ترتیب بازار سهام ۲۲۷ میلیارد تومان پول حقیقی از دست داد. این در حالی بود که صندوق‌های درآمد ثابت هم شاهد خروج ۷۸ میلیارد تومانی پول حقیقی بودند.
بیشترین حجم معاملات
براساس حجم معاملات نیز سهام خودرو با تعداد یک میلیارد و ۴۴۵ میلیون و ۶۴۹ هزار و ۱۵۱ سهم در صدر قرار گرفته است. وپارس در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به خساپا تعلق داشت.
دو نماد خگستر و شستا نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.
صف‌های خرید و فروش بورس
در معاملات دوشنبه، ۴۲ نماد صف خرید داشتند و ۶۵ نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت ۶۷ درصدی نسبت به روز کاری قبل به ۱۰۴ میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش ۱۷ درصدی به ۲۸۶ میلیارد تومان رسید.

نگرانی از تصمیمات ناگهانی
محسن موسوی* – اوراق دولتی که با نرخ‌های بهره موثر حدود ۲۵ تا ۲۷ درصدی منتشر می‌شد و نرخ بهره اسمی سالانه ۲۳ تا ۲۴ درصد داشت به یک‌‌‌باره و در یک‌روز خاص توسط دولت به تاریخ سپرده شد و گواهی سپرده خاص با حجم ۲۸۰ هزار میلیارد تومان از طریق تمام بانک‌ها با نرخ اسمی ۳۰ درصدی رخ نمایان کرد.
دولت نرخ بهره بدون ریسک را حدود ۶ تا ۷‌ درصد افزایش داد و نرخ بهره موثر با پرداخت‌های ماهانه‌ای را روانه بازار کرد تا نرخ تامین مالی را تا حدود بیش از ۴۰‌ درصد تثبیت کند که قطعا پیامدهای خطرناکی داشته و دارد. همچنین خروج پول از بورس و بانک‌های تجاری به سمت خزانه برای مدیریت نقدینگی و کسری قابل‌توجه بودجه پس از دست‌اندازی به تمام منابع شرکت‌های تولیدی، اعم از پتروشیمی، پالایشی، معدنی و… بود. اقتصاد بیمار نیازمند پیش‌بینی‌پذیری است و تصمیمات یک‌شبه، عمق تحلیل و خاکریز فعالان اقتصادی را هدف گرفته و تخریب کرده است. گرفتن قابلیت برنامه‌‌ریزی برای سرمایه‌گذاری حتی در کوتاه‌مدت و احداث پروژه‌ها که قطعا نیازمند زمان است و جز تخریب تولید نیست. اقتصادی که درآمد ارزی را به کمتر از یک‌سوم سال‌های گذشته رسانده، نیازمند برنامه‌ریزی برای خلق ثروت از طریق سرمایه‌گذاری در بخش صنایع صادرات‌‌محور است.
هیچ یک از پروژه‌ها به سرانجام نرسیده‌اند و نتوانسته‌اند ارز وارد کنند. شاید علت صرفا در پرداخت حقوق و دستمزد و هزینه‌های جاری و صفر شدن مطلق پروژه‌‌های عمرانی است.
کسری بودجه هر چیز غیر‌منطقی و غیر‌کارشناسی را توجیه خواهد کرد. ترمیم تیم اقتصادی از طریق به‌کارگیری خبرگان و باتجربه‌های دانشگاهی و استفاده از مشورت آنها از تصمیمات یک‌دفعه‌ای و ناگوار اقتصادی جلوگیری خواهد کرد.
* کارشناس بازار سرمایه