عرصه و حریم محوطه تاریخی نودوز تعیین می‌شود

«جهان‌صنعت»- گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه و بافت تاریخی روستای نودوز، شهرستان آبیک قزوین با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد. نوذر حیدری سرپرست هیات باستان‌شناسی با اعلام این خبر گفت: روستای نودوز از توابع دهستان بشاریات شهرستان آبیک قزوین، در ۹ کیلومتری جنوب‌شرقی شهر الوند و ۲۷ کیلومتری جنوب‌شرقی شهر قزوین واقع شده است.
این باستان‌شناس افزود: محوطه نودوز که در روستایی به همین نام واقع‌شده، بخش تاریخی و کهن روستا (بخش شمالی) را تشکیل می‌دهد که امروزه بخش‌های زیادی از بافت تاریخی آن تخریب شده و اندک ساختارهای معماری قدیمی آن هم در حال تخریب بوده و جای خود را به خانه‌های امروزی داده است.
او با بیان‌اینکه اراضی این بخش از روستا تماما دارای مالکان شخصی است و تا دو دهه پیش تمام خانه‌های آن مورد استفاده اهالی قرار می‌گرفتند، اظهار کرد: با توسعه روستا در سالیان اخیر و فرسوده بودن بافت آن، متاسفانه علی‌رغم هشدار دلسوزان محلی و استانی، به واسطه کمبود اعتبارات مالی، این بافت تاریخی کم‌کم توسط مالکان شخصی تخریب شده و جای خود را به خانه‌های نوساز امروزی داده است که این روند نیز کماکان ادامه دارد.
سرپرست هیات باستان‌شناسی افزود: با توجه به اهمیت موضوع و نیز مشخص نبودن عرصه و حریم این اثر، این برنامه به پیشنهاد اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قزوین و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به انجام رسیده است.
حیدری با اشاره به اینکه بقایای بافت تاریخی موجود این روستا به اواخر دوره قاجار و پهلوی بر‌می‌گردد و شواهد سطحی از جمله سفال تاریخ سکونت در آن را تا سده هشتم و نهم هجری هم به عقب برمی‌گرداند، گفت: آگاهی از دوره‌های احتمالی قدیمی‌تر نیازمند کاوش در عرصه است که امیدواریم در آینده محقق شود. او تصریح‌ کرد: در این برنامه مجموعا ۲۰ گمانه تا عمق‌های ۱ تا ۳ متر در چهارجهت اصلی و چهار جهت فرعی بیرون از عرصه مشهود، جانمایی و حفر شدند.
این باستان‌شناس با بیان اینکه بخش‌های شمالی، شرقی و غربی روستا و محوطه را زمین‌های کشاورزی و بخش جنوبی آن را بافت جدید روستا تشکیل داده است، اظهار کرد: با توجه به قدمت کم روستا و حیات آن تا چند سال پیش، علی‌رغم جانمایی حلقه نخست گمانه‌ها در نزدیکی عرصه مشهود (حداکثر ۳۰ متر)، تصور نمی‌شد عرصه آن بیشتر از حد کنونی مشهود آن باشد که این موضوع در گمانه‌های حفرشده نیز به اثبات رسیده و هیچ‌کدام از گمانه‌ها حاوی هیچ نوع نهشته تاریخی و مواد فرهنگی منقول و غیر‌منقول و از جمله سفال نبودند.
او گفت: علی‌رغم این موضوع، این روستا دارای بافت تاریخی ارزشمند خشت و گلی است و هنوز چند خانه آن قابل نجات‌بخشی و مرمت هستند که امید می‌رود این مهم توسط میراث فرهنگی و با کمک و همیاری ساکنان محلی و مالکان خانه که بی‌میل به انجام این کار هم نیستند، محقق شود.
حیدری با بیان‌اینکه بافت تاریخی این محوطه دارای حصار سرتاسری بوده که بخش‌هایی از آن هنوز برجا مانده و مصالح مورد استفاده خشت و آجر است، تصریح کرد: خانه‌ها عموما دو طبقه با چند اتاق و یک ایوان بوده و دارای یک زیرزمین و نیز حیاطی بزرگ هستند که محل سکونت افراد خانه، انبار علوفه و آغل دام است، سقف خانه‌ها هم به صورت تخت و امروزی و هم در مواردی دارای طاق جناغی بوده که با تیر چوب و شاخه‌های درختان پوشیده شده و پشت‌بام نیز کاهگل شده است.