28 - 10 - 2023
صنعت غذا، صنعتی ممتاز و فاخر برای اقتصاد ایران
دکتر مرتضی سلطانی، بنیانگذار و رییس هیاتمدیره گروه زر و رییس شورای سیاستگذاری همگام با صنعت در یادداشتی درخصوص وضعیت صنایع غذایی نوشت: صنعت غذای ایران در خلال دو دهه گذشته هم در بخش تولید و هم در بخش صادرات با رشد قابلتوجهی روبهرو شده، تا جایی که براساس آمارهای رسمی داخلی و بینالمللی، این صنعت به جایگاه مهمی در منطقه دست یافته است و یکی از قدرتمندترین صنایع در کشور محسوب میشود.
بیشک تاریخ و جغرافیای ایران در این موفقیت بسیار موثر بوده است. ایران از دیرباز کشوری مبتنی بر تولید محصولات کشاورزی بوده و وجود اقلیم چهار فصل در آن، کشورمان را مستعد رشد انواع محصولات کشاورزی کرده است. از سوی دیگر توسعه صنعتی در نیم قرن گذشته، ایران را به کشوری بااستعداد در زمینه محصولات تکمیلی و صنعتی در حوزه کشاورزی و غذا تبدیل کرده است. با این حال در مقایسه با آنچه میتوانستیم باشیم، هنوز جای کار بسیار زیادی وجود دارد.
محصولات کشاورزی و تولیدات در صنعت غذایی، امروزه به دلیل کیفیت بسیار بالای مواد اولیه و ماشینآلات مدرن و مناسبی که در تولید به کار گرفته میشود و تبعیت و رعایت از استانداردهای داخلی و بینالمللی توانسته جایگاه مناسبی در بازارهای منطقهای و جهانی کسب کند.
البته با وجود تمام این مزیتها به دلیل چالشهایی که در یک و نیم دهه گذشته به دلیل تحریمها گریبانگیر اقتصاد کشور شده، بهرهبرداری از ظرفیتهای فراوانی که در این صنعت وجود دارد را به تعویق انداخته است.
به عبارتی به رغم توسعه این صنعت که با همت تولیدکنندگان و بخش خصوصی ایدهمدار در صنعت غذا تحقق یافته است، اما تداوم چالشها و رویارویی این صنعت در برابر عواملی همچون مشکلات ارزی (نرخ ارز و سیاستهای ارزی)، عدم تناسب قیمت و هزینهها، رشد قیمت مواد اولیه، دسترسی پرنوسان به مواد اولیه وارداتی، سیاستگذاریهای تجاری، مشکلات حمل و نقل، چالشهای مرتبط با صادرات و موارد دیگر توانسته نفس این صنعت را به شماره بیندازد یا در خوشبینانهترین حالت از رشد بالقوه بالایی که در ارکان این صنعت مهم وجود دارد، جلوگیری کند.
این در حالی است که برنامههای توسعه چهارم و پنجم، بر توسعه همهجانبه بخش کشاورزی و صنایع تکمیلی تاکید دارد و بر طبق این برنامهها امید میرفت در افق ۱۴۰۴ ایران یکی از قطبهای تولیدی در این بخش باشد.
اگر همین امروز دولت نسبت به رفع خلأهای موجود اقدام کند، ظرفیتهای بزرگی در مسیر تولید، اشتغال و صادرات در کشور ایجاد خواهد شد و میتوانیم رقیب سرسختی برای کشورهای صاحب نام منطقه و آسیا باشیم، در عین حال صنعت غذا با اثرات عمیقی که بر ظرفیتهای ناشی از بهکارگیری توان اشتغالزایی این صنعت ایجاد میکند به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور نیز منجر میشود.
با تمام این اوصاف باید گفت صنعت غذا ممتاز و فاخر برای اقتصاد ایران است که در نبرد با مشکلات اقتصادی فلجکننده توانسته سربلند بیرون بیاید. بنا به فرمایش رهبری معظم، راه عبور از تورم، توسعه تولید بوده و این مهم نیازمند رفع موانع و چالشهای کنونی است. در این راستا بخش خصوصی صنعت غذای کشور این آمادگی را دارد که با ارائه مشورتهای لازم به دولت و راهکارهای عملیاتی موثر وظیفه خود را در کنار ارتقای تولید ایفا کرده و به وظیفه خود در قبال میهن بزرگ و عزیزمان ایران، عمل کند.