1 - 12 - 2022
صعود نرخ ارز
گروه اقتصادی- واکنش بازار و مردم به اظهارات رییس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه نرخ دلار هماکنون در کف بازار قرار دارد، تاثیر سخنرانی حسن روحانی در سازمان ملل را خنثی کرد و مسیر کاهشی نرخ ارز را به جهش تند قیمتی تبدیل کرد.
پس از آنکه اظهارات ارزی سیف به بازار رسید بلافاصله روند سقوط قیمتی متوقف شد و قیمتها در بازار آزاد اوج گرفت و در نهایت باعث شد که نرخ دلار که چند روزی است در مدار زیر سه هزار تومان درجا میزند، روز گذشته بار دیگر رکورد سه هزار تومان را بزند و با قیمتهایی نظیر ۳۱۰۰ تا ۳۱۲۰ تومان در بازار فروخته شود.
البته معاون ارزی بانک مرکزی نیز روز گذشته با بیان اینکه بانک مرکزی به دنبال ارز تک نرخی است، گفت: نرخ ارز اکنون به حدود ۲۹۰۰ تا ۳۰۰۰ هزار تومان رسیده که نرخ خوبی است.
غلامعلی کامیاب در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چه نرخی برای ارز (دلار) در بازار مناسب است، گفت: نرخ فعلی دلار در بازار برای این ارز مناسب است.
معاون ارزی بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی به دنبال تکنرخی شدن ارز است، افزود: این امر به معنای ثابت بودن نرخ ارز نیست.
وی با تاکید بر اینکه نرخی که بازار تعیین میکند، بهترین نرخ برای ارز است، تصریح کرد: این نرخ ناشی از انتظاراتی است که در مردم ایجاد شده است در عین حال عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمتها در بازار ارز است.
ارز تکنرخی میشود
کامیاب با اشاره به اینکه نباید دیدگاه ثابت به نرخ ارز داشته باشیم، گفت: اگر نرخ ارز در یک دالان باریکتر نوسان داشته باشد، میتوان گفت که به ثبات رسیده است و نرخ ارز اکنون به حدود ۲۹۰۰ تا ۳۰۰۰ هزار تومان رسیده که نرخ خوبی است.
وی در پاسخ به این سوال که انتظاراتی در بین مردم شکل گرفته که نرخ ارز باز هم کاهش مییابد آیا این امر درست است، گفت: باید ببینیم چه تحولاتی رخ میدهد اما کاهش بیشتر نرخ ارز و نوسانات شدید هم به نفع کشور نیست.
معاون ارزی بانک مرکزی با اشاره به اینکه کاهش نرخ هم جزو نوسانات است، اضافه کرد: در وضعیت ثبات نرخ ارز مردم میتوانند برای سرمایهگذاری، تولید و دادوستد تصمیمگیری کنند.
نرخ ارز حباب دارد
در همین حال دبیرکل اسبق بورس در انتقاد از اظهارنظر رییس کل بانک مرکزی نرخ ارز را حبابی دانست و اظهارنظر وی را ناهماهنگ با وظایفش دانست.
دبیرکل اسبق بورس در واکنش به اظهارات سیف، رییس کل بانک مرکزی، در خصوص اینکه در حال حاضر نرخ ارز در بازار به کف قیمت رسیده است و کاهش بیشتر آن به نفع کشور نیست، گفت: براساس اساسنامه بانک مرکزی، این بانک حافظ ارزش پول ملی است و اینگونه اظهارنظرها از سوی رییس کل بانک مرکزی جای تامل دارد.
احمد میرمطهری در گفتوگو با خبرآنلاین افزود: با توجه به اینکه تحولات اقتصادی که در چند ماه اخیر در کشور به وجود آمده هنوز در قدوقوارهای قوام نگرفته است که مبنای چنین اظهارنظرهایی باشد که قیمت ارز در حال حاضر در این نرخ مناسب است یا خیر بنابراین این اظهارنظر یا هر اظهارنظری که در این زمینه صورت میگیرد به نظر میرسد زودهنگام است و آنچه گفته شده با وظیفه این بانک یعنی حفظ ارزش پول ملی هماهنگی ندارد.
وی در مورد وضعیت ارزی کشور گفت: با توجه به تغییراتی که در چند ماه اخیر در بازار ارز مشاهد میکنیم و این بازار در حال حاضر روند رو به کاهشی به خود گرفته است و در توضیح اینکه علت چیست؟ باید گفت بخشی از حبابهایی که در قیمت ارز وجود دارد ناشی از تعاملات سیاسی داخلی و خارجی است.
دبیرکل اسبق بورس معتقد است: همواره به محض اینکه نشانههایی از بهبود شرایط اقتصادی دیده میشود که منجر به آزادشدن درآمدهای ارزی ایران و برداشتن تحریمهای بانک مرکزی شود، قیمت ارز کاهش پیدا خواهد کرد و این نشاندهنده این است که اقتصاد ایران به طور بالقوه با توجه به اقدامات زیربنایی که از گذشته درآن صورت گرفته ولی هنوز به بهرهبرداری کامل نرسیده است، میتواند ارزش ریال در کشور را بالاتر از اینکه امروز شاهد آن هستیم افزایش دهد.
میرمطهری اظهار داشت: بنابراین تا زمانی که هنوز تحریمها به طور کامل لغو نشده یا اینکه بخشهای مختلف اقتصادی که در سالهای گذشته نیمهفعال شدهاند آغاز به فعالیت نکنند اظهارنظر در مورد وضعیت نرخ ارز یک قضاوت زود هنگام است.
وی اظهار امیدواری کرد: افزایش توان تولید نفت در داخل کشور که وزیر نفت نوید این امر را داده است و بسیار هم خبر خوشی است نشان میدهد که وضعیت صادرات نفتی ایران بهتر خواهد شد که این امر در آینده منجر به افزایش ارزش پول ملی خواهد شد.
دبیرکل اسبق بورس با اشاره به اینکه اثر رفع تحریم بیشتر در قیمت ارز و اقتصاد ملی نمایانگر میشود، گفت: این کار مقدمهای است برای گشایش در اقتصاد ملی بنابراین بیشتر باید از منظر اقتصاد به این گشایش نگاه شود.
دبیرکل اسبق بورس در خصوص وضعیت رو به رشد بازار سهام نیز تاکید کرد: با افزایش میزان شاخص بورس باید تمام بخشها عکسالعمل مشابهی از خود نشان دهد و اینکه مسایل در تعامل با خارج و گشایشهای سیاسی به وجود میآید باید تاثیر مشابهی در همه بخشها دیده شود.
تب بازار میخوابد
بر همین اساس رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر با تاکید بر اینکه تب بازار دلار و سکه فروکش میکند، گفت: فعلا خرید و فروش در بازار نداریم و مردم و طلافروشان منتظر ثبات قیمت هستند.
محمد کشتیآرای درباره وضعیت بازار طلا و سکه اظهار کرد: از صبح دیروز قیمتها در بازار نسبت به روز قبل تغییر کرده البته این درحالی است که قیمت جهانی طلا تغییر نکرده است.
رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر درباره واکنش مردم به نوسانات اخیر بازار ادامه داد: فعلا خرید و فروش در بازار طلا و سکه متوقف شده است؛ مردم و طلافروشان منتظر هستند که ثبات قیمت در بازار حاکم شود.
کشتیآرای تشدید نوسانات را مانع تصمیم گیری درست مردم در معاملات طلا و سکه دانست و پیشبینی کرد که تب بازار دلار و سکه بخوابد و قیمتها از ثبات نسبی برخوردار شوند.
نوسانات قیمتها ناشی از تحولات سیاسی است
یک کارشناس مسایل اقتصادی با اشاره به نوسانات قیمتی در بازارهای سکه و ارز، شرایط کنونی بازار را ناشی از تحولات سیاسی دانست و دلیل آن را ساختارهای نامناسب اقتصاد کشور عنوان کرد.
ابوالقاسم حکیمیپور، استاد دانشگاه و کارشناس مسایل اقتصادی اظهار کرد: نکتهای که باید بار دیگر بر آن تاکید کنم این است که در حال حاضر یک روزنه امید در مردم ایجاد شده و این مساله را میتوان در مردم مشاهده کرد همچنین ما شاهد کاهش نرخ سکه و ارز هم هستیم البته نظر دولت این نیست که قیمت دلار به زیر سه هزار تومان برسد؛ منظور از دولت خط مشیگذاران اقتصادی و بانک مرکزی است.
وی گفت: نظر خطمشیگذاران اقتصادی بر این است که نرخ تعادلی دلار حدود سه هزار و ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان باشد و در حال حاضر که نرخ دلار به زیر سه هزار تومان رسیده ناشی از التهابات و شرایط سیاسی است که باعث شده نرخ دلار تنزل پیدا کند.
وی اظهار داشت: ما کارشناسان اقتصادی اعتقاد داریم در عین حال که قیمت دلار پایین میآید پول ملی ما هم باید قدرت پیدا کند و البته همیشه ما آرزو داشتیم که ریال ارزش واقعی خود را داشته باشد و تقویت پیدا کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: البته نظر بانک مرکزی این است که نرخ دلار حدود سه هزار و ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان بماند که این نظر بانک مرکزی با نظر اعلام شده دولت تفاوت دارد؛ نظر ما بر این است که سعی شود تا نرخ ارز در بازار آزاد به نرخ ارز مبادلهای یعنی به حدود دو هزار و ۵۰۰ تومان برسد تا بخش ارزی ما تکنرخی شود.
این کارشناس مسایل اقتصادی اظهار داشت: البته تجربه تاریخی هم نشان داده که نوسانات نرخ ارز باعث میشود که تورم ما به صورت لجامگسیخته افزایش پیدا کند؛ براساس تجربیات گذشته هر وقت که ما قیمت اقلام سوختی را افزایش دادیم، نرخ تورم بین ۲ تا ۵/۳ درصد افزایش پیدا کرد ولی وقتی نتوانستیم نرخ ارز را کنترل کنیم یک دفعه تورم ما به بالای ۳۰ درصد هم رسید و آخرین نرخ تورمی که ما در روزهای آخر دولت گذشته داشتیم ۱/۴۴ بود که در این رابطه ما مقام دوم را در جهان داریم.
حکیمیپور در ادامه اظهار داشت: بحثی که در حال حاضر وجود دارد این است که افرادی که در کار خرید مواد اولیه هستند یا با صادرات در ارتباط هستند فکر میکنند با هر ملاقاتی که بین مقامات ارشد ایران و آمریکا صورت بگیرد، نرخ ارز کاهش پیدا میکند که البته همینطور هم هست، یعنی هرگونه رابطه حتی در حد سلام و علیک باعث کاهش نرخ ارز میشود.
وی اضافه کرد: البته ممکن است نظر مسوولان بانک مرکزی ما کاهش نرخ ارز نباشد ولی باید توجه کرد که این کاهش در درازمدت به نفع دولت هم خواهد بود.حکیمیپور در پاسخ به این سوال که آیا بنگاههای اقتصادی ما با توجه به شرایطی که شما گفتید باید منتظر تحولات سیاسی باشند، گفت: نظر دولت فعلی این است هر گونه تحولات اقتصادی نشات گرفته از تحولات سیاسی است که البته دولت قبلی چنین نظری نداشت.
رکوردهای جدید دلار در راه است
بر اساس این گزارش، فعالان بازار ارز میگویند در خیابان فردوسی و پاساژ افشار (مرکز تجمع خریداران و فروشندگان دلار با نرخ آزاد) دلار با قیمت ۳۰۵۰ تومان از مردم خریداری و با قیمت ۳۱۰۰ تومان به آنها فروخته میشود.
به اعتقاد صرافهای حاضر در فردوسی دلیل اصلی افزایش قیمت دلار اظهارات ارزی رییس کل بانک مرکزی است؛ یکی دیگر از این افراد میگوید در بازار این شایعه نیز پیچیده که در حاشیه مذاکرات اجلاس سازمان ملل به نقل از مقامات ایرانی اعلام شده که ارزش واقعی دلار پنج هزار تومان است.
فعال دیگری در بازار ارز گفت که احتمال دارد یک بار دیگر دلار در بازار سکته بزند و قیمت نزولی شود ولی پیشبینی این است که در روزهای بعد قیمتها روند صعودی به خود گیرد.
رکورد جدید دلار در بازار آزاد باعث افزایش قیمت طلا و سکه شده است که بر این اساس هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طبق نرخهای مندرج در تابلوی صرافیهای تهران با ارزش ۹۵۰ تومان از مردم خریداری و با ارزش یک میلیون و ۲۰ هزار تومان به آنها فروخته میشد.
همچنین نیم سکه با ارزش ۴۸۰ تومان خریداری و با ارزش ۵۲۰ تومان فروخته میشد؛ ربع سکه نیز با نرخ ۳۰۰ هزار تومان خریداری و ۳۵۰ هزار تومان به فروش رسید البته سکه یک گرمی نیز با قیمت ۲۱۰ تومان خریداری و ۲۲۰ تومان فروخته شد.
هر اونس طلای جهانی با ارزش ۱۳۲۳ دلار و هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار داخلی با ارزش ۹۹ هزار و ۶۰۰ تومان قیمتگذاری شده و فروخته میشد.
عکسالعمل بازار به سخنرانان
سازمان ملل
با این حال به نظر میرسد سخنرانی حسن روحانی برخلاف سخنرانیهای محمود احمدینژاد در سازمان ملل به تضعیف پول ملی منجر نشود.
اما این شرایط زمانی میتواند موثر واقع شود که مسوولان سیاستهای پولی هم راستا با سیاستهای تثبیتی و آرامشزای دولت عمل کنند، نکتهای که متاسفانه روز دوشنبه از زبان ولیالله سیف، رییس کل بانک مرکزی در نشست صبحانه اتاق بازرگانی ایران بیان و با انتقادات فراوانی مواجه شد، از جمله همان اشتباهات تاکتیکی است که از دولتی با این سابقه طولانی مدیریت انتظار نمیرود.
هرچند این نکته یک واقعیت است که افت شدید دلار در شرایط فعلی میتواند کسری بودجه دولت را تشدید کند ولی بیان این نکته از سوی رییس کل بانک مرکزی بیشتر از یک تحلیل به نظر یک اشتباه فاحش باید تلقی شود، اشتباهی که طی پنج سال گذشته از محمود بهمنی چهرهای ناپخته ترسیم کرد.
البته نباید فراموش کرد که اگر کاهش ارزش دلار در پی کاهش واقعی فشارهای تحریم اتفاق بیفتد در عمل کاهش هزینههای دولت میتواند تا حد زیادی کسری بودجه ناشی از افت ارزش دلار را جبران کند، بد نبود رییس کل بانک مرکزی به جای اعلام عدد و تحلیل سکوت اختیار کرده یا مسوولیت قیمت بازار را به خود بازار واگذار میکرد و کنترلهای نرخ بازار را بدون اینکه برای افکار عمومی فاش کند، اعمال میکرد.
فارغ از این اشتباه تاکتیکی در داخل مرزها، میتوان گفت چشمانداز بازار نسبت به آنچه از سوی روحانی در جمع سران و نمایندگان کشورهای جهان در سازمان ملل متحد بیان شد، حداقل تا این لحظه مثبت بوده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد