صاف کردن جاده برای انزوای ایران

حمید تهرانی- در گامی دیگر برای محدود ساختن دیپلماسی اقتصادی ایران، ایالات متحده از ورود مقامات ارشد و هیات ایرانی برای شرکت در اجلاس بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول جلوگیری کرده است. برای این جلوگیری اتفاقا لازم نیست مقامات و راهبردنویسان در کاخ سفید کاری انجام دهند بلکه همین مورد که وقت‌گذرانی کنند و با بهانه‌های گوناگون روادید ورود برای هیات ایرانی صادر نکنند، خود به خود امکان مسافرت ایشان و حضور در اجلاس یادشده منتفی می‌شود. با این وجود روشن است که دشمنی ایالات متحده با ایران کاهش نیافته و مقامات آمریکایی، جداسازی ایران از جامعه بین‌المللی را به عنوان یک راهبرد موثر و مفید دنبال می‌کنند. در چنین صورتی موضوع انزوای ایران با اهرم‌های گوناگون از جمله دروغ‌پراکنی، شانتاژ و بزرگنمایی رویدادها همراه با تحریف آن اکنون به یک هدف برای آمریکایی‌ها تبدیل شده است. چنانکه آمریکایی‌ها از هیچ‌فرصتی برای دنبال کردن این هدف و یا نزدیک شدن به آن فروگذار نمی‌کنند. روشن است که با این اوصاف ایران نباید زمینه افزایش فشارها و انزواگرایی را برای خود ایجاد کند. عقل سلیم و حتی آموزه‌های دینی نیز تصریح می‌کند که قرار گرفتن در موضع تهمت‌ جایز نیست. یعنی اگر موقعیت، اقدام یا عدم اقدام ایران در زمینه یا امری باعث قرار گرفتن کشورمان در مظان اتهام می‌شود یا دست‌کم به دشمن امکان گسترش حملات را بدهد عقلا و شرعا قرار گرفتن در آن موقعیت، عدم اقدام یا اقدام در آن زمینه جایز نیست، چراکه در این مورد ضرر زدن به خود و کشور تلقی می‌شود و حرام است.
برخی چهره‌ها پس از آخرین هشدار مقامات FATF به ایران، با رد پیوستن کشورمان به کنوانسیون‌ها و معاهده‌های مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی تصریح کرده‌اند که از نظر مالی و بانکی چیزی برای ایران تغییر نمی‌کند چراکه هم‌اکنون نیز تحت فشار ایالات متحده مجموعه‌های پولی و بانکی با ایران همکاری نمی‌کنند و اگر تهدیدهای صورت گرفته عملیاتی شود، آن‌گاه اوضاع تقریبا چیزی نزدیک به اوضاع کنونی است. به همین دلیل این چهره‌ها که در میان‌شان برخی مقامات تصمیم‌گیر وجود دارند استدلال می‌کنند که با وجود تمامی این تهدیدها، تهران نباید رویه‌اش را تغییر دهد و به این معاهدات بپیوندد.
البته معلوم نیست اگر نهادی بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد به محدود شدن همکاری مالی و پولی با ایران توصیه کند یا کشورمان را در لیست سیاه قرار دهد، نتیجه آن با مجموعه تدابیر ایالات متحده علیه ایران یکسان باشد. قدر مسلم آن است که براساس تجربه‌های گذشته اگر محدودسازی‌های یکجانبه به حمایت‌های بین‌المللی نیز مسلح شود احتمالا کارایی، دامنه و تاثیر بیشتری خواهد داشت.
حتی اگر این اتفاق هم نیفتد باز نپیوستن ایران به معاهده‌ای که همه جهان آن را پذیرفته و به مورد اجرا گذاشته‌اند، خود زمینه را برای تعمیق و گسترش تبلیغ علیه جمهوری اسلامی ایران مهیا کرده و امکان انزوای ایران را تشدید می‌کند. در چنین شرایطی آیا مقامات کشورمان صاف کردن جاده برای انزوای هر چه بیشتر ایران را مفید و قابل قبول می‌دانند؟