4 - 11 - 2023
سهم پول از نقدینگی کم شد؟
تجارتنیوز- بررسیها نشان میدهند که نسبت پول به نقدینگی، به عنوان دماسنج انتظارات تورمی، از خرداد وارد روندی نزولی شده است.
بانک مرکزی چندی پیش آخرین آمار و ارقام مربوط به متغیرهای پولی و اعتباری در اردیبهشت و خرداد را، از جمله نسبت پول به نقدینگی، به طور همزمان از طریق وبسایت رسمی خود منتشر کرد. گزارشی که براساس آن، پایه پولی از ابتدای سال جاری تا پایان خرداد ماه ۹/۳ درصد افزایش یافته و رشد نقطهبهنقطه این متغیر نیز به ۸/۴۱ درصد رسیده است. به این ترتیب پایه پولی با تداوم روند صعودی خود، در پایان خرداد از ۹۰۸ هزار میلیارد تومان عبور کرده است.
سرعت رشد نقطهبهنقطه نقدینگی نیز با کاهش نسبت به سال گذشته به ۲۹ درصد رسیده و روند نزولی خود را ادامه داده است. اما یکی دیگر از مهمترین دادههای قابل استخراج از گزارش بانک مرکزی، مربوط به آمار نسبت پول به نقدینگی است، چراکه بررسی این نسبت در خرداد به عنوان یکی از شاخصهای بررسی انتظارات تورمی در جامعه، از چشمانداز مثبت تورم پیرامون فعالان اقتصادی حکایت میکند.
کامبک نسبت پول به نقدینگی در خرداد
مطابق دادههای بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در اقتصاد تا پایان اردیبهشت سال جاری ۶ هزار و ۴۷۴ هزار میلیارد تومان بوده که سهم پول از این میزان معادل هزار و ۶۸۴ هزار میلیارد تومان و سهم شبهپول، چهار هزار و ۷۸۷ هزار میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب، نسبت پول به نقدینگی در پایان اردیبهشت با عبور از ۲۶ درصد به رکوردشکنیهای خود ادامه داد و قله جدیدی را فتح کرد.
با وجود این، کاهش سرعت رشد پول در خرداد و رسیدن میزان کل نقدینگی به ۶ هزار و ۵۸۵ هزار میلیارد تومان در پایان این ماه، سبب شد که سهم پول از نقدینگی در پایان بهار سال ۱۴۰۲ برای نخستینبار از مهر ۱۴۰۱ به این سو نزولی شود و رقم ۷۳/۲۵ درصد را به ثبت برساند. البته این رقم در مقایسه با نسبت پول به نقدینگی ۰۷/۲۲ درصدی در پایان خرداد ۱۴۰۱ همچنان رقم قابل توجهی به حساب میآید.
تداوم کاهش سهم پول از نقدینگی در تابستان
با وجود اینکه آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت متغیرهای پولی و بانکی مربوط به خرداد سال جاری است، اما این بانک چندی پیش آمار نسبت پول به نقدینگی در پایان مرداد را نیز منتشر کرد. بررسی این آمار نیز نشان میدهد که روند نزولی سهم پول از نقدینگی در تابستان امسال ادامه پیدا کرده است.
بانک مرکزی در این گزارش تاکید کرده که اتخاذ مجموعهای از سیاستهای ارزی و پولی در قالب رویکرد کلان تثبیت اقتصادی و بهبود انتظارات مردم و فعالان اقتصادی، باعث شده که رشد ۱۲ ماهه پول در مرداد امسال به ۳/۴۱ درصد کاهش یابد.
در ادامه این گزارش، به موضوع نسبت پول به نقدینگی هم اشاره شده و بانک مرکزی اعلام کرده که این نسبت در پایان مرداد رقم ۱/۲۵ درصدی را ثبت کرده است.
تب دماسنج تورم خوابید؟
نقدینگی از دو جزء پول و شبهپول تشکیل میشود و کارشناسان اقتصادی معتقدند که پول به دلیل سیالیت بسیار بیشتری که نسبت به شبهپول دارد، جزء تورمزای نقدینگی است و باید رشد آن کنترل شود.
وقتی شرایط اقتصادی باثبات باشد، مردم تمایل دارند که تنها به اندازه نیازهای روزمره خود از پول استفاده و منابع مازاد خود را به شکل شبهپول (شامل سپردههای مدتدار، اوراق بدهی، اسناد خزانه و…) نگهداری کنند، زیرا پول بخشی از نقدینگی است که سودی به صاحب خود نمیدهد.
با این تفاسیر میتوان گفت که کاهش نسبت پول به نقدینگی نشان میدهد که مردم انتظار دارند که در آینده با تورمهای کمتری مواجه باشند و از همین جهت، منابع نقدی کمتری در اختیار خود نگه میدارند. البته این انتظارات میتوانند با توجه به سیاستهای دولت و بانک مرکزی، به سرعت تغییر کنند و به همین دلیل باید دید که این سیاستها در آینده چه تاثیری بر انتظارات تورمی خواهند داشت.