2 - 02 - 2020
سلطنت سوگلیها
گروه بازرگانی- سوگلیسازی در اقتصاد سالهاست که گریبانگیر فعالان اقتصادی واقعی شده است. فعالان بخش خصوصی معتقدند سوگلیها اجازه فعالیت اقتصادی سالم را به هیچکس نمیدهند و تا زمانی که سوگلیها با بخش خصوصی در اقتصاد رقابت میکنند، نمیتوان توقع داشت رشد اقتصادی برای کشور حاصل شود. از این رو باید هر چه زودتر برای معافیتهای مالیاتی در نهادها و بخشهای دولتی فکری کرد.
واقعیت این است که سیستم مالیاتی کشور تاکنون به گونهای پیش رفته که فشار به برخی گروهها را بیش از پیش افزایش داده و در مقابل معافیت مالیاتی برخی گروهها را همواره تمدید کرده است. از این رو کارشناسان اقتصادی مدتهاست نسبت به عملکرد سیستم مالیاتی کشور انتقاد دارند و معتقدند در حال حاضر نهتنها عدالت مالیاتی خیلی محسوس نیست بلکه سیستم مالیاتی بیشتر در جهت پاداشدهی به کارهای غیرمولد از جمله سوداگری و واسطهگری بوده است؛ در این میان معافیتهای گسترده مالیاتی به خصوص در حوزه اقلام فرهنگی باعث پولشویی در این حوزهها شده است. موضوعی که به طور حتم در شرایط بحرانی فعلی اقتصاد که با تحریمهای داخلی و بینالمللی روبهرو هستیم، شرایط فعالیت برای تجار و فعالان اقتصادی واقعی را دشوارتر میکند. بر همین اساس صاحبنظران اقتصادی معتقدند باید برای جبران سوگلیسازیهای اقتصادی در سالهای گذشته به بخش خصوصی کمک کرد.این در حالی است که جزئیات بودجه سال آینده نشان میدهد نهتنها معافیت مالیاتی برخی از گروههای غیرمولد اقتصادی از بین نرفته بلکه دولت سیاستهایی را در بودجه در پیش گرفته است که فشار مالیاتی به اقشار ضعیف را بیشتر میکند. در واقع برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که دولت قصد دارد هزینه بدنه فربه و غیرچابک خود را از جیب مردم تامین کند در حالی که برای رفاه آنها گام موثری برنمیدارد. بر همین اساس فعالان بخش خصوصی در نشست صبحانه کاری که با حضور مسوولان سازمان امور مالیاتی در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، نسبت به سیستم مالیاتی ناعادلانه کشور واکنش نشان دادند.
به گفته رییس اتاق بازرگانی ایران، در حال حاضر هر کسی شفافتر در کشور عمل کند در نهایت باید جریمههای بیشتری پرداخت کند در حالی که این موضوع راه توسعه پایدار را منحرف میکند. رییس سازمان امور مالیاتی نیز در این نشست اعلام کرد که تنها منبع درآمدی دولت مالیات است و هیچ دستگاه دولتی و غیردولتی نمیتواند برای عدم ارائه اطلاعات به سازمان امور مالیاتی عذر و بهانهای داشته باشد. براساس آنچه در این نشست اعلام شد، همچنین قرار است تراکنشهای بانکی حسابهای بالای ۵ میلیارد تومان بررسی شوند.
شرط تامین امنیت، نظم و عدالت
بر همین اساس رییس سازمان امور مالیاتی با اشاره به اینکه تنها منبع درآمدی دولت مالیات است، اظهار کرد: تنها در شرایطی میتوان مالیات از بخشهای مختلف اقتصادی کشور دریافت کرد که تولید، اقتصاد و صادرات رونق گرفته و مالیاتستانی بر مبنای آن صورت گیرد این در حالی است که اگر یک دولت پیشرو در نظر گرفته شود، در آن بیش از ٩۵ درصد مردم اظهارنامه صادقانه ارائه داده و نرخهای مالیاتی به دنبال تحقق اهداف مالیاتی است.امیدعلی پارسا افزود: مالیات باید به صورت تصاعدی و متناسب با درآمد، ثروت و مصرف تعیین شود به نحوی که آن ۵ درصد از جامعه نیز که مالیات نمیدهند، باید به نحوی گرفتار شوند که ترجیح دهند مالیات خود را به موقع بپردازند. هر دولتی برای اعمال حاکمیت خود باید ۲۰ تا ٢۵ درصد از کل تولید ناخالص داخلی را در اختیار بگیرد تا با این سهم بتواند امنیت، نظم، عدالت و کالاهای عمومی را تامین کند.
رییس سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه در ایران، بین هفت تا هشت درصد از درآمدهای جامعه به عنوان مالیات در اختیار دولت قرار میگیرد و مشخص است که با این رقم نمیتوان تمام اقدامات مورد نیاز را انجام داد، خاطرنشان کرد: در دنیا سازمانهای امور مالیاتی به تمامی اطلاعات درآمدی، تولید، صادرات، واردات، تراکنشها و حسابها دسترسی دارند و هوشمندانه مالیات میگیرند.وی ادامه داد: بنابراین از آنجایی که بسترهای اخذ مالیات هوشمند در دنیا فراهم است، سازمانهای مالیاتی بحق مالیات از مردم دریافت کرده و عدالت مالیاتی برقرار است این در حالی است که در این کشورها، فرار مالیاتی وجود ندارد.
جهتگیری به سمت مالیات هوشمند
پارسا خاطرنشان کرد: اخذ مالیات در کشور کاملا الکترونیکی است اگرچه باید توجه داشت که اخذ الکترونیکی مالیات با اخذ هوشمند مالیات متفاوت است چراکه در سیستم مالیاتی هوشمند، سازمان امور مالیاتی به تمامی اطلاعات دسترسی دارند و راهی برای فرار مالیاتی باقی نمیماند.
وی افزود: در قانون پیشبینی شده که هیچ دستگاه دولتی و غیردولتی عذر و بهانهای برای عدم ارائه اطلاعات به سازمان امور مالیاتی ندارد این در حالی است که پیشنویس جدیدی برای قانون مالیاتهای مستقیم در سازمان امور مالیاتی تهیه شده که در آن ساماندهی معافیتها، طراحی پایههای جدید مالیاتی از جمله مالیات بر عایدی بر سرمایه و مالیات بر مجموع درآمد در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه در دنیا شاهد معافیت کامل بخشهای اقتصادی نیستیم، تصریح کرد: شاید ٨۵ درصد از فعالان بخش شاورزی در ایران ضعیف باشند که باید از مالیات معاف شوند اما ده درصد از فعالان این بخش درآمد خوبی دارند و باید مالیات بدهند این در حالی است که بودجه عمومی کل کشور ۴٨۴ هزار میلیارد تومان است.به گفته وی، دولت برای تامین این بودجه یا باید مالیات بگیرد یا قرض کند و با سود آن بازگرداند، یا چاپ پول کند یا منابع طبیعی و املاک را بفروشد.معاون وزیر اقتصاد با تاکید بر اینکه جهتگیری نظام آن است که ایران به سمت مالیات هوشمند و نسل چهارم مالیاتستانی حرکت و فرار مالیاتی و فساد اداری با این اقدام از بین برود، گفت: استرداد مالیات بر ارزش افزوده، به سریعترین زمان ممکن و راحتترین مسیر، سیاست سازمان امور مالیاتی است. بنابراین سازمان امور مالیاتی معتقد است باید استرداد مالیات بر ارزشافزوده صادرات نیز به سرعت برگشت داده شود.وی ادامه داد: بخشی از کار در حیطه اختیارات سازمان امور مالیاتی بوده و نمیتوانیم برای وزارت صمت و بانک مرکزی، مقررات بگذاریم بلکه باید مالیات وصول شده را با اولویت استرداد مالیات بر ارزش افزوده خرج کنیم. بر همین اساس به معاون خود دستور میدهم تا اولویت اول را در خرج کردن مالیات ستانده شده به استرداد مالیات بر ارزشافزوده قرار دهد. این در حالی است که اول استرداد مالیات بر ارزشافزوده را انجام میدهیم و سپس درآمد وصولی خود را به خزانه واریز خواهیم کرد.
جرایم سنگین در انتظار وکلای متخلف
رییس سازمان امور مالیاتی همچنین در ادامه با بیان اینکه در آییننامه جدید بررسی تراکنشهای بانکی، حسابهای بالای پنج میلیارد تومان بررسی میشوند، گفت: اگر وکلا اظهارنامه غیرواقعی بدهند، با جرایم سنگین مواجه میشوند.
پارسا با بیان اینکه بررسی تراکنشهای بانکی بحث مهمی است که در قالب آییننامه جدید، نحوه و چگونگی برخورد با تراکنشهای بانکی مشخص شده است، افزود: البته بررسی حسابها به مفهوم آن نیست که تراکنشها لزوما مشمول مالیات میشود، بلکه پیشبینی آن است که دو تا سه درصد از این حسابها مشمول پرداخت مالیات شوند. رییس سازمان امور مالیاتی گفت: سازمان امور مالیاتی حق دارد حسابهای بانکی را تا پنج سال قبل بررسی کند.پارسا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه کارمندان قبل از دریافت حقوق خود شاهد کسر مالیات هستند اما قراردادهای میلیاردی مالیات نمیدهند، گفت: ما دو نوع مالیات مستقیم و مالیات بر ارزشافزوده داریم که گاهی این دو با هم مختلط میشوند در حالی که مالیات مستقیم آن دسته از مالیاتی است که قانون فعلی میگوید که کل فعالیتهای فرهنگی و هنری معاف هستند.وی افزود: منظور از معافیت در امور فرهنگی و سینمایی این است که ارزشافزوده روی بلیت سینماها نیاید و اینجاست که دیگر بحث سلبریتی مطرح نیست حتی بحثها در این حد مطرح است که به مالیات بر ارزشافزوده نیز تسری نیابد.پارسا در خصوص نصب کارتخوان در مطب پزشکان و وکلا نیز گفت: آنچه که قانونگذار مهلت داده و تکلیف کرده، سازمان امور مالیاتی را مکلف به این میکند که اظهارنامهها را در خرداد سال بعد بررسی و نتیجه را اعلام کند. این در حالی است که در مورد پزشکان با ابزارهایی که سازمان امور مالیاتی در اختیار دارد، به نتیجه قطعی در مورد نتیجه کارتخوانها و اظهارنامههای مالیاتی آنها خواهیم رسید.پارسا در مورد اخذ مالیات از وکلا نیز گفت: اگر در این مدت تکلیف خود را انجام ندهند، در بررسی اظهارنامهها با آنها برخورد میشود. وکلا هم اگر تکالیف قانونی خود را انجام نداده باشند، با آنها همچون سایر بخشها برخورد میشود و جرایم سنگینی در انتظار آنهاست. وی افزود: ۹۸ درصد از پیشبینی درآمدهای مالیاتی محقق شده است. البته دولت در کمیسیون تلفیق، ۱۷۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در نظر گرفته است، اما باید دید که در صحن علنی مجلس چه اتفاقی رخ میدهد.
عدالت مالیاتی محسوس نیست
رییس اتاق بازرگانی ایران نیز در این نشست اظهار کرد: گلایه فعالان اقتصادی آن است که عدالت مالیاتی خیلی محسوس نیست و سیستم مالیاتی پاداشدهی به کارهای غیرمولد بوده است. بر این اساس گویا هر کسی شفافتر در کشور عمل کند در نهایت باید جریمههای بیشتری پرداخت کند و این موضوع راه توسعه پایدار را منحرف میکند.غلامحسین شافعی گفت: بحث مالیاتستانی همواره مورد توجه فعالان اقتصادی بوده اما دو موضوع در این خصوص باید مدنظر قرار گیرد؛ یکی از این موارد این است که در بحث مالیاتستانی عدالت مالیاتی در کشور مورد توجه واقع شود. مورد دوم هم این است که شیوه مالیاتستانی به گونهای باشد که کارهای مولد را تقویت کند زیرا توسعه پایدار از طریق تقویت کارهای مولد امکانپذیر است.شافعی اظهار کرد: ما درخواست جلوگیری از فرار مالیاتی و معافیتهای مالیاتی را داریم زیرا با این شرایط بخش خصوصی رقبایی مانند سوگلی در کنار خود دارند که با وجود این افراد و سوگلیها امکان حرکت سالم در کنار آنها وجود ندارد. بنابراین بخش خصوصی استدعا دارد که معافیتهای مالیاتی در نهادها و بخشهای دولتی از بین برود.وی با بیان اینکه مساله مالیات بر عایدی و مالیات بر مستغلات مغفول مانده است، بیان کرد: بنابراین با توجه به شرایط اقتصادی درصد بالایی از درآمدهای بودجه ۹۹ براساس اخذ مالیات وضع میشود و بخش خصوصی نگران است که اگر توسعه اقتصادی اتفاق نیفتد، برای کسب درآمدهای مالیاتی در نظر گرفته در بودجه سال آینده به سراغ کسانی که شفاف کار میکنند بروند.شافعی اظهار کرد: بودجه سال ۹۹ نگرانیهای زیادی برای فعالان اقتصادی ایجاد کرده است و امیدواریم با توجه به اینکه بررسی بودجه امسال با انتخابات مجلس همزمان شده خدا به خیر کند و بودجه امسال در جهت منافع ملی کشور وضع شود.
وعده تسهیلگری برای صادرات
معاون سازمان امور مالیاتی نیز در این نشست از ابلاغ آییننامه جدید بررسی تراکنشهای مالیاتی در هفته جاری خبر داد و گفت: اتاق بازرگانی، تسریع در استرداد مالیات ارزشافزوده صادرات را از بانک مرکزی پیگیری کند.
محمد مسیحی با بیان اینکه من با مقید بودن استرداد مالیات بر ارزشافزوده با رفع تعهد ارزی مخالف بودم، افزود: اتفاقی که امروز رخ داده آن است که مقررات رفع تعهد ارزی مطابق با بند ج تبصره ۸ از سوی بانک مرکزی اعلام میشود. این در حالی است که در بخشنامهای که ما در راستای مقررات بانک مرکزی اعلام کردیم، تا جایی که توانستیم شفاف عمل کرده و در این جهت گام برداشتیم که کمترین محدودیت را برای صادرکنندگان ایجاد کنیم.
وی تصریح کرد: حکم قانون بودجه ۹۸ در مورد استرداد مالیات بر ارزشافزوده صادرکنندگان به سال ۹۷ هم تسری یافته است. این در حالی است که وقتی این بخشنامه را ابلاغ کردیم، حداقل در مورد پروندههای مالیات بر ارزش افزودهای که تا پیش از آن تعیینتکلیف شده بودند، این حکم را تسری ندادیم پس در جایی که لازم باشد، تسهیلگری میکنیم.مسیحی گفت: قبول دارم که اعلام با تاخیر اسامی صادرکنندگانی که رفع تعهد ارزی کردهاند، مشکلات زیادی ایجاد میکند. این در حالی است که آخرین مرحله اسامی رفع تعهدکنندگان ارزی برای سال ۹۷، در دیماه به ما اعلام شده است اما این امر باعث به تعویق افتادن استرداد مالیات بر ارزشافزوده شده است.وی افزود: در عین حال، مودیان مالیاتی به صورت مکرر به سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده و درخواست به تعویق انداختن رسیدگی به پروندههای خود را دارند تا رفع تعهد ارزی خود را به صورت کامل از بانک مرکزی بگیرند. این در حالی است که حداقل شش تا هفت مکاتبه از سوی سازمان امور مالیاتی با بانک مرکزی وجود دارد و جلسات متعددی نیز برگزار شده است، به نحوی که انتظار داشتیم این مطالبه، جدیتر از سوی اتاق بازرگانی هم از بانک مرکزی صورت گیرد. معاون سازمان امور مالیاتی گفت: این سازمان حتی در شکل اعلام تعهدات ارزی نیز با بانک مرکزی مشکلاتی دارد.
عملکرد منفی سازمان امور مالیاتی
مسیحی با بیان اینکه استرداد مالیات بر ارزشافزوده صادرات نسبت به عملکرد سال گذشته کاملا منفی است گفت: این امر به دلیل محدودیت استرداد مالیات بر ارزشافزوده بر اساس رفع تعهد ارزی است، به این معنا که از آنجا که بانک مرکزی به صورت مرحلهای، اسامی را اعلام میکند، کار به کندی پیش میرود.
وی در پاسخ به دغدغههای فعالان اقتصادی در مورد افزایش درآمدهای مالیاتی در سال ۹۹ و فشار بیشتر به تولیدکنندگان افزود: ما موافق این نیستیم که درآمدهای مالیاتی افزایش یابد. اما مشکلات فروش نفت داریم و در سال ۹۹ در حوزه مالیات بر درآمد، کمتر از ۱۵ درصد رشد را در نظر گرفتهایم. این در حالی است که در حوزه ارزشافزوده نزدیک به ۵۰ درصد افزایش درآمد داده شده که ما نیز با این موضوع مخالف بودیم، ولی اگر مالیات بر ارزشافزوده در یک نظام صحیح و مطلوب اجرایی مورد بررسی واقع شود، نباید باری را به دوش تولیدکنندگان قرار دهد.
وی اظهار کرد: در دو سه سال اخیر در حوزه استرداد مالیات بر ارزش افزوده، رشد خوبی وجود داشته، اگرچه ضعفهایی نیز مشاهده میشود ولی سعی کردیم به سرعت ضعفهای آن را به حداقل برسانیم. در این میان، یکی از کارها این بود که ادارات امور مالیاتی، استرداد مالیات بر ارزشافزوده را به سرعت انجام دهند؛ این در حالی است که برخی از ادارات در بازگشت مالیات صادرکنندگان مقاومت میکردند که ما این مشکلات را حل کردیم.مسیحی در خصوص آییننامه مبارزه با پولشویی از سوی سازمان امور مالیاتی نیز گفت: این سازمان ورود مستقیم به موضوعات پولشویی نخواهد داشت، بلکه یافتههای خود را به مراجع بالادستی گزارش میدهد، اما به طور قطع در مورد فرارهای مالیاتی که هم خواسته و مطالبات جدی فعالان اقتصادی است، حتما کوتاه نخواهیم آمد.وی در خصوص دادرسی مالیاتی هم اظهار کرد: شیوه دادرسیهای مالیاتی قطعا با مکانیسم فعلی باعث تضییع حقوق مودیان است و در جریان بازنگری قانون مالیات بر ارزشافزوده اصلاح دادرسی نظام مالیاتی در دستور کار قرار گرفته است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد