سرمنشأ «رانت» در بورس عدم شفافیت است

یک کارشناس اقتصادی معتقد است اقتصادی که در آن رانت وجود دارد مخرب بوده و مانع ایجاد رقابت و باعث تخریب پایه‌های اقتصادی می‌شود. مکانیسم بورس از جمله بورس کالا می‌تواند این رانت‌ها را تا حدودی از بین ببرد. یک استاد دانشگاه در گفت‌و گو با ایسنا، با بیان اینکه رانت موجب تخریب اقتصاد می‌شود، اظهار کرد: در بورس کالا تعداد عرضه‌کننده و متقاضی پرشمار می‌تواند حضور داشته باشند. بنابراین با مکانیسم بورس کالایی که متناسب با عرضه و تقاضا شکل گرفته است، رانت‌هایی که تاکنون در معاملات غیرشفاف وجود داشت از بین می‌رود. ملکی به عوامل ایجاد رانت اشاره کرد و گفت: رانت به فرصت نابرابری گفته می‌شود که عده‌ای بتوانند بدون کار و تلاش و با در اختیار داشتن جایگاهی ویژه به سود برسند که دیگران از دسترسی به آن عاجز هستند. وی با بیان اینکه رانت در اقتصاد ایران به خصوص در بخش کالایی، یکی از مشکلات اساسی است، افزود: هر جا که رانت وجود داشته باشد، مخرب بوده و مانع ایجاد رقابت و باعث تخریب پایه‌های اقتصادی می‌شود. این مدرس دانشگاه تاکید کرد: در بورس کالا امکان حضور تعداد زیادی خریدار و فروشنده با فرصت یکسان فراهم می‌شود تا نظام عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت‌ها و معامله انواع کالا باشد.وی افزود: ضمن اینکه روند قیمت‌گذاری و جریان معاملات در این بازار شفاف بوده و نظام عرضه و تقاضا در آن حاکم است و اطلاعات کامل خریدار و فروشنده محصولات در آن به‌طور کامل ثبت می‌شود. همچنین امکان تنظیم بازارها از طریق مکانیسم‌های بورس نیز به مراتب آسان‌تر از بازارهای خارج از بورس است. این کارشناس اقتصادی معتقد است هر مقدار عرضه و تقاضا آزاد باشد و مکانیسم تعیین قیمت‌ها به عهده بازار گذاشته شود از ایجاد رانت جلوگیری می‌شود. بورس کالا یکی از بسترهایی است که کشف قیمت براساس عرضه و تقاضا در ذات این بازار است.وی با بیان اینکه در بازارهایی که از شفافیت مناسبی برخوردار نیستند، افرادی که اطلاعات و امکانات بیشتری در اختیار دارند به منافع بیشتری دست می‌یابند، گفت: از این‌رو باید برای ایجاد عدالت و برابری، بستری شفاف مانند بورس کالا وجود داشته باشد تا شرایط برای خرید و فروش محصولات یکسان باشد.ملکی با اشاره به اینکه رانت مانع ایجاد رقابت می‌شود، خاطرنشان کرد: نمایش اطلاعات مربوط به عرضه و تقاضا و خرید و فروش بر تابلوی بورس کالا و درج آنها روی سایت می‌تواند به شفافیت بیشتر کمک و رقابت سالم را در اقتصاد ایجاد کند.