سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نقش ایران در زنجیره ارزش جهانی

دکتر عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی کشورمان در یادداشتی پس از حضور در بیست و هشتمین اجلاس جهانی سرمایه‌گذاری در ریاض، به تشریح اهمیت حضور ایران در این نشست پرداخت.
متن یادداشت وزیر اقتصاد به این شرح است: شرکت در «اجلاس جهانی سرمایه‌گذاری» در ریاض و گفت‌وگو با وزرای شرکت‌کننده در این رخداد اقتصادی، فرصتی بود برای شناخت بیشتر از موقعیت و روند سرمایه‌گذاری در جهان.
تغییر پارادایم و اثر آن بر رابطه بین سیاست صنعتی و استراتژی ترویج سرمایه‌گذاری، نه‌تنها مسیر آینده اقتصاد جهانی را تعیین می‌کند بلکه سرنوشت همکاری‌های بین‌المللی و کیفیت زندگی مردم در سراسر جهان را نیز شکل خواهد داد.
براساس گزارش آنکتاد (کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل) حجم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ۲۰۲۳ معادل ۱.۳تریلیون دلار بوده است. سهم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران، در سال یادشده، کمتر از یک در‌هزارم این مبلغ جهانی بوده است!
نقش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در زنجیره‌های ارزش جهانی بسیار حائزاهمیت است. سیاستگذاری در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران، باید استراتژی‌های تجاری شرکت‌های چندملیتی، مسیرهای بین‌المللی‌سازی برای شرکت‌های داخلی و اینکه چگونه سیاست‌ها می‌توانند محیطی مطلوب برای هر دو نوع شرکت ایجاد کنند را مدنظر قرار دهد. ارزیابی جدی اینجانب این است که با وجود ظرفیت بسیار بالای ایران از نظر ذخایر انرژی و معدنی و سرمایه انسانی آموزش‌دیده، ماهر و خلاق بدون حل موضوع تحریم‌ها و خروج از لیست سیاه FATF و بنابراین داشتن مبادلات بانکی و مالی روان در سطح منطقه و جهان، سرعت جذب سرمایه و بهره‌مندی از زنجیره ارزش جهانی، با وجود اهمیت آن، بسیار محدود خواهد بود. با وجود همه محدودیت‌های ناشی از تحریم، راهبرد وزارت اقتصاد و سازمان سرمایه‌گذاری ایران، برنامه‌ریزی و تلاش مضاعف برای جلب و جذب سرمایه‌گذاری بیشتر است. در این مسیر براساس مذاکرات خوبی که با رییس اجرایی «مجمع جهانی آژانس‌های تشویق سرمایه‌گذاری» (وایپا) در ریاض داشتیم، ارتباطات فعال با آژانس درخصوص معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و ارتقای دانش و تجربه بخش خصوصی و دولتی ایران درمورد جذب سرمایه خواهیم داشت.