زیان 180‌هزارمیلیارد تومانی صنایع و پتروشیمی‌ها در 3‌ماه

ایلنا- دبیر کل فدراسیون صنعت نفت ایران می‌گوید: محاسبه زیان ناشی از قطع گاز و برق صنایعی مثل فولاد و پتروشیمی توسط کمیسیون صنعت بیانگر آن است که از نیمه مهر به این‌سو زیان واردشده به صنایع تا ۱۸۰‌همت پیش‌بینی می‌شود.
عرفان افاضلی با بیان اینکه در بخش تولید در چند سال گذشته سرمایه‌گذاری عمده انجام نشده است، در گفت‌وگویی تفضیلی اظهار داشت: «‌به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در میادین گازی برای حفظ تولید گاز و جلوگیری از افت فشار؛ طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده از دوسال آینده به اندازه یک فاز پارس جنوبی را از دست می‌دهیم.
در حال حاضر بخش عمده گاز طبیعی در فصل زمستان صرف گرمایش منازل و واحدهای تجاری و عملا همین باعث می‌شود صنایع با مشکل تامین گاز و برق مواجه شوند، به‌طوری‌که در زمستان امسال علاوه بر ناترازی گاز، ناترازی برق هم داریم، دلیل آن عدم بهینه‌سازی مصرف، عدم استفاده از وسایل گرمایشی مناسب، عدم عایق کردن ساختمان‌ها، عدم استفاده از فناوری‌های نوین و عدم توسعه ذخیره‌سازی گاز است. از جنبه سیاستگذاری و حکمرانی هم هرچند مشوق‌هایی برای صرفه‌جویی گاز در نظر گرفته شده اما این مشوق‌ها به اندازه کافی کارکرد نداشته و مانند بازار بهینه‌سازی مصرف به این دلیل که منابع آن پسینی بوده؛ سرمایه‌گذاران توجیه و علاقه‌مندی به سرمایه‌گذاری در این حوزه ندارند و همین موضوع سیاستگذاری باعث شده فرهنگ بهینه‌سازی در کشور ما جا بماند.
در حوزه گاز طبیعی لازم است نگاه‌مان به مولفه‌های تولید و هم‌مصرف؛ بهینه‌سازی و جلب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی از مسیر حمایت عموم مردم و در اختیار قرار گرفتن وسایل گرمایشی مناسب و انگیزه برای سرمایه‌گذاری در حوزه عایق کردن ساختمان‌ها و تعویض درب و پنجره‌ها باشد، حتی دولت می‌تواند این فرآیند را از اماکن عمومی مانند ادارات دولتی، ساختمان‌ها، مساجد و پادگان‌ها که طبق مصوبه شورای اقتصاد که در سال ۱۴۰۱ درخصوص تعویض بخاری‌های گازی مصوب شد، انجام دهد.
در حوزه سیاستگذاری و حکمرانی هم قاعدتا قوانینی باید اجرا و هم مشوق‌هایی برای جلب سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود تا در کنار همه اینها سرمایه‌گذاری هم چه توسط مردم به‌صورت خرد و چه توسط سرمایه‌گذاران بزرگ به‌صورت گسترده صورت گرفته و فرهنگ بهینه‌سازی رواج پیدا کند.
ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که به‌دلیل ارزانی گاز همه ترجیح می‌دهند گاز را بسوزانند بدون اینکه به راندمان توجه کنند بنابراین مساله دیگر در حوزه حکمرانی و سیاستگذاری اینکه بتوانیم با تاسیس نهاد تنظیم‌گر صنعت نفت به‌سمت اقتصاد بازار برویم و مابه‌التفاوت را در راستای به‌کارگیری وسایل گرمایشی با راندمان بالا و عایق‌سازی ساختمان‌ها هزینه کنیم، به این شکل مصرف‌‌کننده نهایی یعنی مردم و صنایع از این موضوع بهره‌مند شده و گاز صرفه‌جویی‌شده در اختیار صنایع، پتروشیمی‌ها و نیروگاه‌ها قرار گیرد. حتی با موضوع بهینه‌سازی نیروگاه‌ها هم این انگیزه را پیدا می‌کنند که با تکمیل سیکل بخار ضمن دریافت پاداش بهینه‌سازی مصرف؛ رانمان تولید را بالا ببرند، به این ترتیب بخشی از ناترازی برق جبران می‌شود.»
افاضلی راهکارهای میان‌مدت و بلندمدت برای رفع ناترازی را بازنگری در تعرفه برق و ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری در توسعه نیروگاه‌های فعلی، ساخت نیروگاه‌های جدید و تبدیل نیروگاه‌ها به سیکل ترکیبی در راستای افزایش راندمان و جلوگیری از اتلاف انرژی عنوان کرد.
مساله ناترازی مساله پیچیده و بزرگ است، باید این مساله را کوچک کنیم، با تفکیک این صورت‌مساله‌ها برای هرکدام از موارد راهکار درست پیشنهاد دهیم، به‌عنوان مثال توسعه نیروگاه تجدیدپذیر یکی از راهکارهایی است که هم به رفع ناترازی برق و هم گاز کمک می‌کند، نیاز نیست گاز را به نیروگاه حرارتی تحویل دهیم.
در کوتاه‌مدت تغییر قیمت حامل‌های انرژی کارکردی ندارد، باید به‌سمت راه‌حل غیرقیمتی برویم زیرا در حال حاضر تورم بالاست و مردم تحت فشار هستند، عملا تا ابزار مناسب در اختیار مردم قرار ندادیم و سیاستگذاری و مشوق‌های لازم برای بهینه‌سازی نداریم، نمی‌توانیم ابزار قیمت را به کار بگیریم، اگر دولت تصمیم دارد برای تغییر قیمت بنزین اقدام جدی داشته باشد ابزار مناسب آن خودروها هستند، همچنین ایجاد مشوق برای سرمایه‌گذاری در تعویض ناوگان فرسوده است. سیاستگذاری‌ها به این سمت برود که مردم برای استفاده از وسایل گرمایشی و خودروهای مناسب حق انتخاب داشته باشند.
افاضلی گفت: «اگر نتوانیم مشکل ناترازی برق و گاز را حل کنیم رشد مصرف را سال به سال خواهیم داشت و در میان‌مدت و بلندمدت به مساله جدی کشور از نظر ژئوپلیتیکی تبدیل خواهد شد و باعث می‌شود به واردکننده تبدیل شویم کمااینکه اکنون ناچاریم با وجود ۱۰ پالایشگاه در کشور بنزین را وارد کنیم.»