زغال‌سنگ در سبد انرژی

معدن۲۴- ایران غنی از منابع هیدروکربوری شامل نفت، گاز و زغال‌سنگ است. نفت و گاز به خوبی شناخته‌شده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، اما متاسفانه یارانه بالای گاز و مشتقات نفتی در ایران عملا منجرشده زغال‌سنگ به‌عنوان یک منبع انرژی مورد توجه قرار نگرفته و مغفول بماند تا جایی که در حال حاضر ایران با وجود ۱۴‌میلیارد تن ذخایر زمین‌شناسی و 2/1‌میلیارد تن ذخایر قطعی در زمره واردکنندگان این ماده در جهان قرار دارد. با وجود ظهور انواع انرژی‌های تجدید‌پذیر، هنوز تمرکز انرژی جهان برمبنای کربن (زغال‌سنگ، نفت و گاز) است.
با توجه به اهمیت انرژی در دنیای امروز و جهت پرهیز از چالش‌ها، سبدی از منابع انرژی شامل گاز، زغال‌سنگ، مشتقات نفتی، هسته‌ای، خورشیدی و سایر انرژی‌های پاک متناسب با مقتضیات جغرافیایی در کشورهای توسعه‌یافته جهان اجرایی می‌شود، در حالی که ایران حدود ۹۰‌درصد از انرژی خود را از طریق گاز و مشتقات نفتی و عمدتا از منطقه عسلویه تامین می‌کند.
اتکای یک‌جانبه به یک منبع انرژی آن هم در یک منطقه باعث‌شده علاوه بر صرف هزینه بالای شبکه انتقال و توزیع در سراسر کشور با مساحت بیش از 64/1‌میلیون کیلومترمربع، ایران را با ناترازی انرژی به‌ویژه بحران گاز و کمبود برق مواجه نماید.
با وجود منابع مختلف انرژی در کشور و در راستای استفاده بهینه از این منابع و تقویت رویکرد پدافند غیرعامل، باید از سبد انرژی متنوع در کشور بهره‌مند شد.
با وجود انگاره‌های مطرح‌شده توسط برخی از کارشناسان درخصوص سهم اندک و نزولی زغال‌سنگ از سبد انرژی دنیا، گزارشات آماری و معتبر بین‌المللی نشان می‌دهد، علاوه بر سهم قابل‌توجه و معنادار زغال‌سنگ در سبد انرژی، شاهد روند صعودی این سهم، در سال‌های آتی خواهیم بود. سهم زغال‌سنگ به‌عنوان بزرگ‌ترین منبع در سبد انرژی جهان در سال ۲۰۲۳ به‌میزان ۳۲‌درصد اعلام شده و براساس پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، این سهم تا سال ۲۰۳۰ به ۳۸‌درصد افزایش می‌یابد.