رشد مالیات در لایحه ۱۴۰۴، فراتر از تورم

مالیات‌ها در ایران از پنج بند کلی تشکیل شده که در یک نگاه می‌توان آنها را به دو دسته مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیرمستقیم برشمرد. مالیات‌های مستقیم خود شامل سه بند مالیات اشخاص حقوقی مالیات بر درآمدها و مالیات بر ثروت است در مقابل مالیات‌های غیرمستقیم شامل مالیات بر واردات و مالیات بر کالاها و خدمات است. از این بین سازمان امور مالیاتی کشور متولی دریافت هر سه نوع مالیات مستقیم و همچنین مالیات بر کالاها و خدمات از بین مالیات‌های غیرمستقیم است. در سمت دیگر گمرک جمهوری اسلامی ایران مسوولیت دریافت بند دیگر مالیات‌های غیرمستقیم یعنی مالیات بر واردات را دارد.
طبق محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس رشد اسمی اقتصاد در سال1404 برابر 7/‏‏34 پیش‌بینی می‌شود بنابراین هر دو افزایش گفته شده فراتر از این رشد است. در ادامه گزارش اجزای درآمدهای مالیاتی بیشتر مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
رشد 73‌درصدی مالیات اشخاص حقوقی و 68‌درصدی مالیات بردرآمد در لایحه 1404
امروز موضوع مالیات در ایران از دو منظر مهم است؛ نخست اینکه با فراهم شدن منابع بیشتر دولت برای ارائه خدماتی توانمندتر خواهد شد که در غیر این صورت جایگزین نمی‌شود و دوم اینکه با افزایش مالیات کسری بودجه دولت کاهش یافته و عواقب اقتصادی تورم از دوش جامعه برداشته خواهد شد. قانون بودجه سند اصلی تعیین درآمدهای مالیاتی دولت در هر سال است مالیات‌ها در ایران از پنج بند کلی تشکیل شده که در یک نگاه می‌توان آنها را به دو دسته مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیرمستقیم افراز کرد مالیات‌های مستقیم خود شامل سه بند مالیات اشخاص حقوقی مالیات بر درآمدها و مالیات بر ثروت است. در مقابل مالیات‌های غیرمستقیم شامل مالیات بر واردات و مالیات بر کالاها و خدمات است. مجموع درآمدهای مالیاتی 2084‌هزار‌میلیارد تومان قرار داده شده است. مجموع مالیات‌های مستقیم و مالیات بر کالاها و خدمات 1820هزار ‌میلیارد تومان است که نسبت‌به مصوب سال 1403، 49+درصد تغییر کرده است. این میزان از پیش‌بینی 35‌درصدی رشد اسمی اقتصاد بیشتر است. همچنین سهم درآمدهای مالیاتی از مجموع منابع عمومی دولت 42درصد و از هزینه‌های جاری 62درصد است. البته در لایحه 1404، تعریف منابع دولت از سال‌های گذشته گسترده‌تر است. درآمدهای مالیاتی شامل دو بخش کلی مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم است. مالیات‌های مستقیم شامل مالیات اشخاص حقوقی مالیات بر درآمدها و مالیات بر ثروت است. مالیات اشخاص حقوقی با 810‌هزار‌میلیارد تومان 73+درصد، مالیات بر درآمدها با 319‌هزار‌میلیارد تومان 68+درصد و مالیات بر ثروت با 55‌هزار‌میلیارد تومان 36+درصد نسبت به مصوب سال گذشته تغییر کرده است. مالیات‌های غیرمستقیم شامل مالیات بر واردات و مالیات بر کالاها و خدمات است.مالیات بر واردات با 264‌هزار‌میلیارد تومان نسبت‌به سال پیش کاهشی بوده است. مالیات بر کالاها و خدمات با 636‌هزار‌میلیارد تومان نسبت به سال قبل 22+درصد رشد داشته است. در بخش آخر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، پیشنهادهایی برای اصلاح نظام مالیاتی مطرح شده است که باید به آنها توجه شود؛اصلاح معافیت‌های مالیاتی حرکت به سمت مالیات بر ثروت و مجموع ثروت اعمال مالیات بر مجموع درآمد و در نهایت ادغام وظایف مالیات ستانی و دریافت حق بیمه از جمله این موارد است.