راهکارهای بازگشت رونق به بورس

وقتی صحبت از ضرر و زیان فعالان بازار سرمایه به سبب تامین مالی دولت از این بازار می‌شود، عده‌ای معتقدند تامین مالی دولت از محل انتشار اوراق نسبت به سایر روش‌های جبران کسری بودجه، تورم‌زایی کمتری در پی دارد و شاید بهتر باشد منافع عموم مردم را قربانی منافع اقلیت بازار سرمایه نکنیم.‌ حال آنکه به نظر می‌رسد این امر فراموش شده است که حدود ۵۸ میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم (سهامداران سهام عدالت یا بازنشستگان تحت پوشش صندوق‌های بازنشستگی) ذی‌نفع همین بازار هستند. نیما میرزایی کارشناس بازار سرمایه در این خصوص بیان کرد: با توجه به کدهای بورسی صادر شده در دو سال گذشته و نیز آزاد‌سازی سهام عدالت، بازار سرمایه عملا دیگر بازاری محدود به چند صد هزار نفر نبوده و بازاری با بیش از ۵۰ میلیون نفر ذی‌نفع است و اتفاقا ارزش این بازار برای بسیاری از سهامداران خرد حقیقی ازجمله دارندگان سهام عدالت، حائز اهمیت است.‌ ارزش دارایی‌های نقدی بسیاری از خانوارهای روستایی و اقشار آسیب‌پذیر کمتر از ارزش سهام عدالت آنهاست و صیانت از ارزش این سهام عدالت، برای حمایت از معیشت این خانوارها بسیار ضروری است.
وی افزود: علاوه بر این، عدم حمایت از بازار سرمایه و کاهش نقدشوندگی بازار سهام تاثیر منفی بر لایه اول این بازار هم دارد و در واقع بازار سرمایه به عنوان بازار اولیه هم برای سرمایه‌گذاران جذاب نخواهد بود و تاثیر منفی این اتفاق را در سال‌های آینده مشاهده خواهیم کرد. بنابراین معتقدم جذابیت بازار سرمایه و حمایت از این بازار در گام اول موجب افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در کشور و بعد از آن حمایت از تولید خواهد شد.
عرضه اموال و دارایی‌های دولت
میرزایی در گفت‌وگو با بورس نیوز تصریح کرد: از ارزش روز دارایی‌های دولت اطلاع دقیقی ندارم، اما بر اساس آخرین آمارهای رسمی، ارزش دارایی‌های دولت بیش از ۱۰ میلیون میلیارد تومان برآورد شده که بخش قابل‌توجهی از آن شامل دارایی‌های راکد از جمله سهام برخی شرکت‌های زیان‌ده و ساختمان‌ها و زمین‌های متعلق به دولت است. دولت با واگذاری بخش اندکی از این دارایی‌ها، امکان جبران کسری بودجه با هزینه‌ها و تبعات کمتر را خواهد داشت. نکته اینجاست که در حال حاضر به دلیل رکود بازارها، فروش اوراق امکان‌پذیر‌تر و راحت‌تر از واگذاری دارایی‌های دولت باشد. اما معتقدم فرمان بازارها در دست بانک مرکزی است و دولت می‌تواند با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، نقدینگی را به سمت بازارهای مورد نظر خود هدایت کند و با کاهش نرخ بهره، عملا جذابیت بازارهای موازی را افزایش دهد تا نقدینگی که در حال حاضر به سمت بازار بدهی متمایل شده، راهی بازارهای دیگر شود و البته که به لحاظ ماهیتی، بازار سرمایه جذاب‌ترین بازار برای جذب نقدینگی خواهد بود. بازار سرمایه می‌تواند جذاب‌ترین مامن برای سرمایه‌گذاری پول‌هایی باشد که از بازارهای کم‌ریسک راهی بازارهای موازی شده است.
مالیات بر عایدی سرمایه در بازارهای غیرمولد
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به چالش رکود در بازارهای مالی کشور گفت: البته قطعا نکته بعدی که با آن مواجه هستیم، بحث افزایش جذابیت بازار سرمایه و جذب نقدینگی سرگردانی که از بازار بدهی راهی سایر بازارها شده است، خواهد بود. یکی از ابزارهایی که دولت در این زمینه در دست دارد، مالیات بر عایدی سرمایه در بازارهای موازی و غیر مولد از جمله بازار ارز، سکه، خودرو و ملک است که لایحه‌ای هم به مجلس ارائه شده است. این قانون می‌تواند پول‌های آزاد شده از بازار بدهی‌ها را راهی بازار سرمایه کند.
تاسیس شرکت‌های پروژه محور
وی ادامه داد: روش دیگری که باید مورد توجه سیاستگذاران و متولیان بازار سرمایه قرار گیرد، تاسیس شرکت‌های پروژه‌محور است. این شرکت‌ها آینده بسیار روشنی پیش‌رو دارند و ضمنا نباید فراموش کنیم بسیاری از شرکت‌های بزرگ صنعتی حال حاضر، به سبب وجود شرکت‌های پروژه‌محوری که در سال‌های قبل با سرمایه بسیار کمتر راه‌اندازی شده و امروز، بازدهی مناسبی برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان دارند، شکل گرفته است. با تاسیس شرکت‌های پروژه‌محور می‌توان شرایطی فراهم کرد که نقدینگی سرگردانی که راهی بازار سرمایه می‌شود، صرف ایجاد رونق اقتصادی کشور شود.
میرزایی در رابطه با واگذاری بخشی از زمین‌های و ساختمان‌های متعلق به دولت به منظور جبران کسری بودجه اظهار کرد: می‌توان با بخش اندکی از زمین‌های دولتی تامین مالی کرد، چرا که سرمایه‌گذاری در حوزه املاک و زمین و ساختمان برای مردم ما همواره جذابیت داشته است. قطعا واگذاری بخشی از زمین‌های دولتی جذابیت کافی برای مردم خواهد داشت؛ به شرط آنکه این زمین‌ها، زمین‌های مرغوبی باشند و با قیمت مناسبی قیمت‌گذاری شوند. البته مشکلی که وجود دارد این است که با واگذاری دارایی‌های دولت، بخشی از کرسی‌های مدیریتی تحت سیطره دولت از دست خواهد رفت و به همین خاطر مقاومت‌هایی وجود دارد، اما قطعا یک اراده قوی و یک سیستم پیگیر می‌تواند این مشکل را هم برطرف کند و جبران کسری بودجه با کمترین خسارت و هزینه انجام شود. اگر واگذاری دارایی‌های دولت با قیمت‌های مناسب انجام شود، قطعا رونق هم در بازارهای موازی ایجاد خواهد شد.