1 - 12 - 2022
دیپلماسی در جست و جوی فرصت
سمیه حاتمی امین – گفتوگوی روسیه و آمریکا بر سر طرح روسیه در رابطه با تسلیحات شیمیایی سوریه پنجشنبه گذشته در ژنو آغاز شد. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا میگوید در صورت عدم موفقیت دیپلماسی، گزینه مداخله نظامی در سوریه میتواند همچنان در دستور کار قرار گیرد.
به گزارش رویترز، جان کری پس از آغاز گفتوگو با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در ژنو خطاب به دمشق گفت «این بازی نیست». وزرای خارجه آمریکا و روسیه قرار است دستکم امروز در ژنو بمانند تا درباره جزییات قرار گرفتن تسلیحات شیمیایی سوریه زیر نظارت بینالمللی و نابودی آنها مذاکره کنند.
کری درباره مذاکرات ژنو ابراز امیدواری کرد که «ما معتقدیم راهی وجود دارد». وی گفت آمریکا از ایده روسیه برای حل بحران «سپاسگزار» است و تاکید کرد که راهحل دیپلماتیک بر راهحل نظامی «به روشنی ترجیح» دارد.
کری گفت: اوباما مشخص کرده است اگر دیپلماسی نتیجهبخش نباشد، استفاده از زور ضرورت مییابد. کری گفت که تنها «تهدید باورپذیر» آمریکا و مداخله روسیه که براساس آن تهدید انجام شد رژیم اسد را به این نقطه رساند که برای اولین بار تایید کند سلاح شیمیایی و زرادخانه دارد و اکنون نیز آماده تحویل آن است.
کری گفت هر توافقی باید «جامع»، «قابل رسیدگی» و همراه با «زمانبندی» باشد و همچنین باید تبعاتی را در صورت تحقق نیافتن آن در نظر گیرد.
طرح ۴ مرحلهای
یک نسخه از طرح روسیه که از سوی روزنامه «کومرسانت» افشا شد مشخص میکند که این طرح چهار گام را قرار است طی کند. در گام نخست سوریه به معاهده منع جنگافزارهای شیمیایی خواهد پیوست. گام بعد این خواهد بود که تولیدات و انبارهای خود را مشخص میکند، سپس از بازرسان بینالمللی دعوت به عمل میآید و بعد تصمیمگیری همراه با بازرسان درباره اینکه چگونه و توسط چه کسی تسلیحات شیمیایی موجود از بین برود صورت خواهد گرفت.
از طرفی سازمان ملل اعلام کرد که مدارک سوریه را مبنی بر درخواست پیوستن به معاهده منع جنگافزارهای شیمیایی دریافت کرده است. با این حرکت سوریه از فهرست هفت کشوری که هنوز به کنوانسیون بینالمللی سال ۱۹۹۷ نپیوستهاند خارج میشود. طبق این معاهده هرگونه توسعه، تولید، ذخیره و استفاده از اینگونه سلاحها ممنوع است و معاهده از امضاکنندگان میخواهد که تمامی زرادخانههای شیمیایی خود را نابود کنند.
از دیگر کشورهای لیست که هنوز به کنوانسیون نپیوستهاند میتوان از اسراییل و مصر و همچنین کرهشمالی نام برد.
شرط اسد
بشار اسد در مصاحبه تلویزیونی شبکه دولتی روسیه پنجشنبه گذشته تاکید کرد تنها در صورتی کنترل بینالمللی بر زرادخانه شیمیایی سوریه را میپذیرد که آمریکا تهدید به حمله نظامی را متوقف کند. اسد گفت که آمادگی برداشتن گامهای بعدی از جمله ارایه اطلاعات درباره تسلیحات شیمیایی کشور را دارد اما تاکید کرد که تا وقتی واشنگتن از تهدید چشمپوشی نکند طرح روسیه اجرایی نخواهد شد.
وی گفت میخواهد برای همه روشن کند که این مکانیسمها «یکجانبه» تحقق نمیپذیرد. اسد تصریح کرد: «این طرح به این معنی نیست که سوریه اسناد را امضا کند و شرایط را مهیا سازد. این طرح یک فرآیند دوجانبه است.»
اسد گفت: «اگر ما ببینیم که آمریکا واقعا خواهان ثبات در منطقه است و از تهدید و تلاش برای حمله دست کشیده و همچنین انتقال سلاح به تروریستها را متوقف کرده است سپس باور خواهیم کرد که طرح میتواند نهایی شود.»
استفاده از گاز سارین
دیپلماتهای غربی میگویند بازرسان سازمان ملل شواهدی مبنی بر مسوولیت رژیم اسد در حمله اخیر شیمیایی یافتهاند. روسای جمهوری ایران، روسیه و چین از پیوستن سوریه به معاهده منع استفاده از سلاحهای شیمیایی استقبال کردند.
قرار است بازرسان سازمان ملل متحد گزارش خود را در روز دوشنبه آینده (۱۶ سپتامبر) درباره حمله اخیر شیمیایی در نزدیکی دمشق ارایه دهند.
تیم بازرسان باید مشخص کند، آیا اصولا در ۲۱ آگوست از گازهای سمی استفاده شده است یا خیر. در اصل وظیفه بازرسان تعیین مقصر یا عاملان این حمله نیست.
به گفته برخی دیپلماتها، گزارش سلستروم بهطور غیرمستقیم ادعای آمریکا و برخی کشورهای غربی مبنی بر مسوولیت رژیم اسد در حمله شیمیایی اخیر را تایید میکند.
به نوشته اشپیگل آنلاین در این گزارش بر استفاده از گاز سمی سارین تاکید شده است.
بنا بر این گزارش «از آنجایی که مخالفان دسترسی به گاز سمی سارین ندارند»، بازرسان به طور غیرمستقیم حکومت سوریه را مسوول این حمله دانستهاند. در این گزارش حتی مسیر پرتاب سلاحهای شیمیایی محاسبه و محل برخورد آنان نیز معین شده است.
انتقال سلاحهای شیمیایی به مکانهای مختلف
والاستریت ژورنال از انتقال سلاحهای شیمیایی سوریه به دهها سایت مختلف در سراسر کشور خبر داده است. به نوشته این روزنامه، این کار توسط یگان ویژه ارتش و برای دشوار کردن حمله احتمالی آمریکا انجام شده است.
این روزنامه آمریکایی مینویسد، یگان ویژه ارتش سوریه که مسوول برنامه سلاحهای شیمیایی دولت است جنگافزارهای شیمیایی را در دهها سایت در سراسر کشور پراکنده کرده است تا کار آمریکا برای حمله احتمالی هوایی به انبارهای مربوط به این سلاحها دشوار شود.
به گزارش دویچهوله، روز پنجشنبه با استناد به اظهارات مقامهای آمریکایی که نامشان فاش نشد در وبسایت خود آورد، یک گروه سری ارتش سوریه که به یگان ۴۵۰ معروف است از چند ماه پیش جابهجایی و پراکنده کردن ذخایر سلاحهای شیمیایی را آغاز کرده تا از کشف آنها جلوگیری کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد