دیدارهایی بی‌حاصل

حسن روحانی‌ رییس‌جمهور ایران، با حضور خود در سازمان ملل برخلاف تلاش دولت آمریکا برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران، دیدارهای متعددی با سران کشورهای اروپایی و آسیایی داشت. این دیدارها همزمان با ارائه بیانیه اتحادیه اروپا در رابطه با متهم کردن ایران برای نقش داشتن در حملات نفتی عربستان بود. روحانی در این دیدارها گلایه و انتقادهای خود را نسبت به این کشورها مطرح کردالبته از طرح خود نیز در جهت حمایت سران اروپایی برای ابتکار صلح هرمز سخن گفت تا بتواند با یارکشی دیپلماسی در برابر تنش‌های منطقه و تلاش‌های آمریکا برای برهم زدن امنیت بایستد. اما محور مذاکرات کشورهای اروپایی در جهت مجاب کردن رییس‌جمهور ایران برای مذاکره با ترامپ است. طبق گفته این کشورها شروط ایران برای مذاکره با واشنگتن معقول نیست و تا زمانی که ایران پای میز مذاکره نیاید ترامپ تحریم‌ها را برنخواهد داشت. با وجود تلاش‌های کشورهای اروپایی به نظر نمی‌رسد نتیجه دلخواه به دست آید و ایران هم از مواضع خود برای مذاکره با ترامپ دست بردارد از این جهت مذاکره مقامات دو کشور منتفی است.
اما روحانی در حاشیه سازمان ملل با نخست‌وزیر پاکستان‌، رییس‌جمهور فرانسه، صدراعظم آلمان، نخست‌وزیر ژاپن، اسپانیا و سوئد‌، همچنین رییس‌جمهور سوییس و بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس دیدار کرد.
رییس‌جمهور در دیدار با شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن از تلاش‌های دولت ژاپن برای حفظ و تداوم اجرای برجام تشکر و بر حفظ و توسعه روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها و به ویژه روابط اقتصادی تاکید کرد. روحانی در تشریح منطق حمایتی دو دولت ایران و ژاپن از یکدیگر یادآور شد: ژاپن قربانی سلاح هسته‌ای است و ایران قربانی سلاح شیمیایی، لذا هر دو با سلاح‌های کشتار جمعی مخالفیم و این موضوع پیوندهای دو کشور و عزم‌شان برای کمک به حفظ ثبات و امنیت منطقه را دوچندان می‌کند.
رییس‌جمهور کشورمان اعلام کرد که ایران انتظار دارد تا کشورهای دوست نظیر ژاپن ضمن حمایت از طرح «ابتکار صلح هرمز»، سایر کشورهای منطقه را نیز به پیوستن به آن تشویق کنند.
نخست‌وزیر ژاپن نیز در همین راستا گفت: توکیو به حمایت از توافقنامه هسته‌ای ایران ادامه خواهد داد.
شینزو آبه ضمن اشاره به سفر اخیرش به تهران و اینکه از ملاقات و شنیدن فتوای مقام معظم رهبری درباره حرمت سلاح هسته‌ای و همچنین مواضع صلح‌جویانه و ابتکار اخیر روحانی برای امنیت در منطقه بسیار دلگرم شده است، افزود: توکیو دوست تاریخی ایران است و تمام توانش را برای کاهش تنش در منطقه به کار خواهد گرفت.
در ادامه دیدارهای حسن روحانی در حاشیه اجلاس سالانه سازمان ملل، پدرو سانچز در محل اقامت رییس‌جمهور با وی دیدار کرد.
همچون سایر دیدارها «ابتکار صلح هرمز» به مهم‌ترین بحث این دو رییس‌جمهور تبدیل شد و آنان درباره راه‌های توسعه روابط دو کشور به تبادل‌نظر پرداختند.
روحانی در نقد تحریم‌هایی که علیه ایران شده است، تاکید کرد: تحریم‌ها و زورگویی فعلی دولت آمریکا در بلندمدت از هم می‌پاشد، ولی روابط کهن و تاریخی کشورهای دوست نظیر ایران و اسپانیا باید
مستحکم بماند.
سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا نیز با ابراز تاسف از رنج ملت ایران از تحریم‌های یکجانبه کنونی و با تاکید مجدد بر حمایت کشورش از برجام، بر عزم اسپانیا برای گسترش بیش از پیش روابط با ایران تاکید کرد و با اشاره به ابتکار ائتلاف امید روحانی، گفت: ما در سال‌های گذشته شما را به عنوان مرد صلح شناخته‌ایم و امیدوارم که این ابتکار عمل به کاهش تنش‌ها در منطقه کمک کند.
در ادامه سفر پرملاقات رییس‌جمهور کشورمان،‌ روحانی و اولی ماورر رییس‌جمهوری سوییس، نیز با یکدیگر دیدار کردند. روحانی با تشکر از کمک‌ها و تلاش‌های دولت سوییس به عنوان حافظ منافع ایران در آمریکا، گفت: سوییس همیشه برای ما یک کشور فرهنگی بوده و روابط تاریخی و سنتی بسیار خوبی با کشور شما داشته‌ایم.
وی همچنین به تلاش‌های دولت سوییس برای ایجاد یک کانال مالی متقابل برای تبادل اقتصادی از جمله خرید دارو اشاره کرد و گفت: متاسفانه دولت آمریکا برخلاف مواضع اعلامی خود، در عمل بر سر مبادلات بانکی ایران و سوییس حتی در زمینه‌هایی مثل خرید دارو یا مصارف انسان‌دوستانه هم مشکل‌سازی می‌کند که این اقدام تروریسم دولتی آمریکا محسوب می‌شود چرا که در عمل برای کشتن کودکان و بیماران کمر بسته است.
رییس‌جمهوری سوییس هم در این دیدار با اشاره به روابط صدساله ایران و سوییس گفت که سنت بشردوستانه و بی‌طرفی در سوییس ریشه در تاریخ این کشور دارد و این کشور از هر اقدام بشردوستانه یا ابتکاری که به کاهش تنش به منطقه کمک کند، استقبال می‌کند.
اولی ماورر تاکید کرد: در همین راستا سوییس مشتاق شنیدن طرح دکتر روحانی برای تامین امنیت منطقه موسوم به «ابتکار صلح هرمز» یا امید است.
اما عصر سه‌شنبه به وقت نیویورک روحانی با نخست‌وزیر سوئد دیدار کرد. وی تحریم‌های آمریکا را دلیل کم شدن رابطه اقتصادی ایران و سوئد خواند و گفت: روابط ایران با سوئد همواره روابط خوب و مثبتی بوده و به ویژه روابط صنعتی و تجاری خوبی داشته‌ایم که متاسفانه این روابط بعد از خروج یکجانبه آمریکا از برجام دچار مشکل شده است.
روحانی در همین راستا وظایف کشورهای اتحادیه اروپا و از جمله سوئد را برای اجرای کامل برجام و به‌ویژه عملیاتی کردن اینستکس یادآور شد.
نخست‌وزیر سوئد نیز در این دیدار با اشاره به سفر اخیرش در صدر یک هیات بزرگ اقتصادی به تهران، ضمن تشکر از مهمان‌نوازی کشورمان گفت: سوئد به دنبال توسعه روابط با ایران در همه عرصه‌ها به‌ویژه اقتصادی است.
استفان لوون نیز همچون سایر سران اروپایی از ابتکار روحانی در طرح صلح هرمز استقبال کرد و گفت با علاقه آن را دنبال خواهد کرد.
نخست‌وزیر سوئد همچنین تاکید کرد: سوئد یکی از حامیان اینستکس بوده است و به دنبال راه‌هایی عملی برای عملیاتی کردن هرچه سریع‌تر این سازوکار مالی است.
در ادامه دیدارهای‌ روحانی با نخست‌وزیر انگلیس دیدار و از بیانیه اخیر سه کشور اروپایی که در عین حال جزو طرف‌های برجام هستند انتقاد کرد و گفت: از این بیانیه بسیار متاسف هستیم و صدور این بیانیه بی اساس در شرایط حساس و پیچیده کنونی به هیچ عنوان سازنده و مفید نبود.
رییس‌جمهور همچنین از کوتاهی لندن در انجام تعهدات خود برای بهره‌مندی ایران از مزایای اقتصادی برجام نیز انتقاد کرد. نخست‌وزیر انگلیس نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه لندن به دنبال بهبود روابط با تهران است افزود که انگلیس همواره حامی برجام بوده و خواهد بود و وی در مقام وزیر خارجه کشورش برای منصرف کردن دولت آمریکا از خروج از برجام، تلاش‌های زیادی انجام داده، ولی متاسفانه موفق نشده است.
اما اسماعیلی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رییس‌جمهوری از دومین دیدار روسای جمهور ایران و فرانسه خبر داد. وی اعلام کرد: ماکرون رییس‌جمهور فرانسه بعد از دیدار روز قبل، بار دیگر و بدون هماهنگی قبلی برای گفت‌وگو به محل اقامت ‎روحانی آمد. حین صحبت آنها، بوریس ‎جانسون نخست‌وزیر انگلیس هم جمع سران را برای دقایقی سه نفره کرد.