20 - 11 - 2021
دو راهی سقوط و تورم
گروه جهان- جو بایدن، رییسجمهور آمریکا امروز ۷۹ ساله میشود و میزان محبوبیت او به پایینترین سطح از زمان ورود به کاخ سفید رسیده است. محبوبیت کامالا هریس، معاون او نیز به شدت افت کرده و بسیاری بر این باورند در صورتی که انتخابات ریاستجمهوری امروز برگزار شود، بهطور حتم جمهوریخواهان و احتمالا دونالد ترامپ پیروز آن خواهند بود.
شرایط اقتصادی آمریکا همزمان با سقوط محبوبیت جو بایدن و تردیدها درباره سلامت عقلی او، زنگ خطر را برای ریاستجمهوری او و ایالاتمتحده به صدا درآورده است. از طرفی وضعیت اقتصادی آمریکا، در سایه تحولات داخلی و شیوع بیماری کرونا در مسیر بحرانی شدن قرار گرفته است.
در حالی که تعداد فرصتهای شغلی در آمریکا در ماههای اخیر به رکورد بالایی رسیده، تعداد آمریکاییهایی که شغل خود را رها کردهاند نیز افزایش یافته است. این امر نشانهای از ناچار شدن کسب و کارها برای افزایش دستمزد جهت جذب کارگر و کارمند است. فدرال رزرو تاکنون در برابر درخواستها مبنی بر اتخاذ اقدامهای موثرتر برای مبارزه با تورم بالاتر از حد انتظار با استدلال گذرا بودن این تورم حتی در صورت تداوم در سال آینده، مقاومت کرده است.
بررسی ماهانه فرصتهای شغلی و گردش کار وزارت کار آمریکا یا گزارش «JOLTS»، نشان میدهد که اقتصاد پرچالش این کشور با کمبود نیروی کار ماهر مواجه شده است؛ این در حالی است که تورم کلی در آمریکا شاهد رکوردشکنی در رشد سالانه خود در ۳۱ سال اخیر است.
این در حالی است که حدود ۵۰ درصد شرکتکنندگان در نظرسنجی جدید پولتیکو اعلام کردند که درباره سلامت عقلی بایدن تردید دارند. بایدن باوجود کاهش محبوبیت خود همچنان اصرار دارد که در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ شرکت میکند.
پولتیکو مینویسد که برخی نزدیکان بایدن در مورد اینکه او باید بار دیگر نامزد انتخابات شود، دچار تردید هستند. پولتیکو مینویسد که ۴۸ درصد شرکتکنندگان در نظرسنجی، سلامت عقلی او را نامناسب تشخیص دادهاند و ۴۶ درصد هم گفتهاند که او سلامت است.
از طرفی تصاویر بایدن در حال چرت زدن در جریان کنفرانسهای بینالمللی یا دیدار با سران کشورها بارها منتشر شده است.
فراموشی نام مقامات یا اشتباهات کلامی در زمان سخنرانیها از دیگر مواردی است که برای زیر سوال بردن سلامت بایدن به آنها استناد میشود. در این بین جمهوریخواهان براین باورند که بایدن نه تنها از نظر عقلی که از نظر جسمی هم برای ادامه فعالیت در سمت رییسجمهور آمریکا مناسب نیست. این در حالی است که قبل از ورود بایدن به کاخ سفید و مشاهده عملکرد او، بسیاری از حامیانش تاکید داشتند که او هم از نظر عقلی و هم جسمی سالمتر از دونالد ترامپ، رییسجمهور پیشین آمریکاست.
کمبود نیروی کار
کمبود نیروی کار در آمریکا احتمالا برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد، تداوم این روند حتی در صورت فروکش کردن موج دلتای کرونا، پیشبینی میشود. نظرسنجی دانشگاه «میشیگان»، نشان میدهد که تعداد کمتری از آمریکاییها نسبت به چشمانداز اقتصادی دستکم در کوتاهمدت احساس بهتری دارند. باور رو به رشد در میان مصرفکنندگان آمریکایی این است که هنوز هیچ سیاست موثری برای کاهش آسیبهای ناشی از افزایش تورم تدوین نشده است.
افزایش نرخ تورم درآمریکا، نگرانیهایی را نسبت به بهبود وضعیت اقتصاد این کشور به وجود آورده است. زیرا اگر فدرال رزرو تصمیم بگیرد نرخ بهره را افزایش دهد، رشد اقتصادی کاهش خواهد یافت. در ماه اکتبر، شاخص قیمت مصرفکننده نسبت به سال قبل ۲/۶ درصد افزایش یافته که بیشترین میزان طی سه دهه گذشته است. با تسریع افزایش نرخ تورم، برخی اقتصاددانان و مسوولان مطمئن نیستند که این پدیده، گذرا و مربوط به افزایش فشار به سمت عرضه است و یا اینکه معضلی ماندگار و پیچیدهتر خواهد بود.این بحث بسیار مهمتر از یک اختلاف صرفا آکادمیک است و اقدام مناسب از سوی فدرال رزرو براساس آن تعیین میشود. اگر تورم پدیدهای گذرا باشد، بهترین اقدام برای فدرال رزرو مدارا با آن خواهد بود، چرا که افزایش نرخ بهره بیشتر از آنکه مفید باشد، مضر خواهد بود، اما اگر تورم بخواهد همچنان سرسختانه افزایش یابد، آنگاه وظیفه فدرال رزرو مهار کردن آن است و باید وارد صحنه شود. افزایش اخیر قیمتها در ماه اکتبر، این فرضیه را تقویت کرده و فشار زیادی بر بانک مرکزی آمریکا وارد شده است.
تورم افسارگسیخته
البته بیشترین سهم در افزایش تورم ایالاتمتحده مربوط به بهبود اقتصاد پس از پاندمی کرونا است. برای مثال به دنبال بالا رفتن قیمت جهانی نفت، قیمت بنزین نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است. خودروهای دستدوم نسبت به سال گذشته ۲۶درصد گران تر از سال گذشته هستند که ناشی از کمبود نیمهرساناها است منجر به کاهش سرعت تولید خودروهای جدید و تقاضای بیشتر برای خودروهای دستدوم شده است. قیمتها به طور جهانی در حال افزایش هستند، از استرالیا گرفته تا بریتانیا.
با این وجود، خوشبینیها نسبت به اینکه شوک طرف عرضه برطرف خواهد شد درحال ناپدید شدن است و تورم در آمریکا با سرعتی بیشتر از سایر کشورها درحال افزایش است، زیرا در آمریکا پرداختیهای محرک دولت، آتش تقاضا را شعلهورتر میکنند.
فشار قیمتها نیز درحال افزایش است. بدون احتساب مواد غذایی و سوخت، تورم سایر کالاها در ۱۲ماه منتهی به اکتبر ۲۰۲۱ ۶/۴ درصد افزایش یافته که دو برابر ۲۵سال گذشته است. بررسی شاخص اجاره نیز نشان میدهد که تورم تا سال ۲۰۲۲ صعودی خواهد بود. از آنجایی که دستمزدها نیز با بیشترین سرعت در حال افزایش هستند، نگرانیها بیشتر شده، زیرا حقوق بیشتر، تورم بالاتری به دنبال خواهد داشت.
در حقیقت شانس کمی هم برای کاهش دستمزدها در ایالاتمتحده وجود دارد، زیرا کاهش ناگهانی درآمدها، رشد اقتصادی را در سه ماه پیشرو مختل خواهد کرد. همچنین سرمایهگذاران منتظر تصمیم قاطعی از سوی فدرال رزرو هستند که چرا نرخ بازده اوراق قرضه هنوز تغییری نکرده است.
هفته گذشته، بانک مرکزی آمریکا اعلام کرد برنامه خرید داراییهایش را کاهش خواهد داد که میتواند شروع اجرای سیاستهای انقباضی آن هم در اوج پاندمی کرونا باشد. چندین بانک برجسته آمریکایی نیز پیشبینیهایشان از افزایش نرخ بهره را جلو انداختند. اما آنچه بیش از پیش در آمریکا به چشم میخورد، نااطمینانی نسبت به اقتصاد است. از آنجایی که طی سال گذشته فدرال رزرو همواره افزایش نرخ تورم را دستکم میگرفت، هر تصمیمی از سوی این نهاد برای افزایش نرخ بهره میتواند ناگهانی باشد.
از منظر سیاسی، این موضوع مشکل بسیار بزرگی برای بایدن است. او هفته خود را با تصویب بزرگترین لایحههای سرمایهگذاری آمریکا طی دهههای گذشته، آغاز کرد که اقدام موفقیتآمیزی است، اما در دهم نوامبر، کمی پس از اینکه آمار تورم منتشر شد، بایدن حالت تدافعی به خود گرفت و گفت تورم به مردم آمریکا آسیب زده و اولویت من، تغییر این وضع است.
دولت او قصد دارد برخی موانع را در بنادر رفع کند تا از این طریق خردهفروشان بتوانند راحتتر قفسههای خود را پر کنند و اینگونه کمی از فشارها کاسته شود. بایدن همچنین اشاره کرده که قیمت گاز طبیعی که عامل اصلی تورم در آمریکا محسوب میشود، طی روزهای گذشته کاهش یافته است.
کنترل تورم هنوز از توانایی بایدن خارج است و دولت او تنها میتواند دلایل کمبودها در سطح جهان را توضیح دهد. آگاهی از اینکه فدرال رزرو در نهایت مجبور است نرخ بهره را افزایش دهد، ممکن است کمی به بایدن تسلی بدهد، اما از آنجایی که از لحاظ تاریخی هر زمان که فدرال رزرو سیاستهای سختگیرانهای را اتخاذ کرده، رشد اقتصادی مختل شده، پس احتمالا ممکن است شرایط در پایان کمی ناامیدکننده باشد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد