8 - 12 - 2021
دولت؛ عامل اصلی بی‌اعتمادی در بورس
سیاست‌های وزارت اقتصاد در حوزه بازار سرمایه و فشار تامین کسری بودجه دولت طی سه ماه گذشته بورس را به شدت سرکوب کرده است. این در حالی است که به رغم شعارهای دولتمردان پیش از ورود به عرضه تصمیم‌گیری، تاکنون هیچ‌گونه حمایت عملی از بورس دیده نشده است. تداوم وضعیت قرمز بورس حالا صدای نمایندگان مجلس و همکاران پیشین وزیر اقتصاد را هم درآورده است. بر این اساس نمایندگان بر این باورند که مقصر اصلی ریزش‌ها و بی‌اعتمادی‌ها در بورس رفتار و رویکردهای نهاد دولت در دوره قبل و کنونی است.
ضرورت تمرکز دولت بر سهامداران خرد
سید محمدرضا میرتاج‌الدینی نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در این باره اظهار کرد: دولت باید تمرکز خود را به سمت سهامداران خرد سوق دهد چراکه بیشترین ضرر و زیان در دولت قبلی به آنها وارد شده است.
وی در خصوص از بین رفتن اعتماد مردم و سرمایه‌گذاران افزود: اشتباه بزرگ دولت روحانی این بود که بازار سرمایه را مقابل بانک مرکزی بی‌اعتبار کرد و همین موضوع، دلیل اصلی بی‌اعتمادی مردم به بورس و بازار سرمایه شد. این نماینده مجلس ادامه داد: دولت وقت با تشویق و تبلیغات خود در بازار با استقبال زیاد مردم روبه‌رو شد؛ به گونه‌ای که در چهار ماهه نخست سال ۹۹ حضور مردم در بورس به لحاظ کمیت به بیش از ۲۴ برابر خود رسید.
میرتاج‌الدینی بیان کرد: در حالی که دولت برای ورود مردم و سرمایه‌گذاری آنان در بورس تدارک و تمهیدات لازم را ندیده بود که در نتیجه این بی‌تدبیری‌ها، عرضه و تقاضا به ثبات مورد نظر نرسید و سهامداران به ویژه سرمایه‌گذاران خرد آسیب زیادی در این حوزه متحمل شدند. نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درمورد این راهکار‌ها گفت: بخشی از پیشنهادات مطرح شده مربوط به تقویت سهم‌های خرد بود چراکه حدود ۸۰ درصد سرمایه‌گذاران بورس، سهامداران خرد هستند و دولت باید با راهکار‌های خود سهام این افراد را تضمین کند.
سکوت دولت در برابر سرخی بازار
محمد صفایی‌دلوئی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص وضعیت فعلی بازار سرمایه اظهار کرد: در حال حاضر شرایط فعلی بورس موجب نارضایتی سهامداران شده و دولت باید با مدیریت مناسب وضعیت بازار سرمایه را تثبیت کند. وی افزود: در واقع دولت باید به گونه‌ای عمل کند که نوسانات ایجاد شده اثرات جدی در بازار سرمایه نداشته باشد؛ اما متاسفانه همان‌طور که شاهد هستیم هیچ اقدامی از طرف دولت برای حمایت از بورس و بازار سرمایه صورت نگرفته و همین باعث بی‌اعتمادی مردم و سرمایه‌گذاران شده است.
صفایی در خصوص اینکه هنوز لایحه بودجه به مجلس ارائه نشده، ادامه داد: دولت با خلق پول و استقراض از بانک مرکزی بین مردم و سرمایه‌گذاران نسبت به فروش اوراق مالی تنفر ایجاد کرده که موجب بدبینی بیشتر نسبت به دولت و انتشار اوراق شده است. این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: سیاست کلی دولت باید در صیانت از بورس و سرمایه مردم باشد. در واقع دولت باید سهامداران عمده خصوصا سهامداران حقوقی را مکلف به اجرای سیاست‌های اصلی مدیریت بورس کند. سرمایه‌گذاران بورس نباید با معاملات خود در زمان‌های مشخص در بازار سرمایه تزلزل ایجاد کنند و باید مطابق سیاست‌های کلان بورس عمل کنند تا وضعیت و شرایط بهبود یابد. همچنین بازارگردان‌ها نیز باید کنترل شوند که تمامی این کار‌ها در راستای تثبیت بازار عمل کنند.
ویرانه‌های سیل ۹۹ گریبانگیر بورس
بهروز محبی نجم‌آبادی عضو کمیسیون برنامه و بودجه هم اظهار کرد: در یک بازه زمانی مشخص در سال ۹۹ با وقوع اتفاقات و کم‌کاری‌هایی که به ضرر بورس و بازار سرمایه در حوزه آموزشی صورت گرفت، همزمان مسائل پر ریسک و مربوط به سرمایه‌گذاری بلندمدت مورد توجه قرار نگرفت. وی افزود: در نتیجه این عدم حاکمیت و مدیریت مناسب و اتفاقات سال گذشته بداقبالی به بورس ورود کرده و منجر به سقوط آن شد.
در واقع این سوال مطرح می‌شود چرا باید موضوع به این مهمی که در زندگی اقتصادی مردم تاثیر زیادی دارد توسط دولت نادیده گرفته شود و از زیر بار این مسوولیت شانه خالی کند؟ محبی ادامه داد: نمایندگان و دیگر مسوولان در جلسات مداومی که برگزار می‌شود به دنبال ریشه‌یابی دقیق مشکلات بورس هستند و راهکارهایی برای رفع آنان ارائه می‌کنند؛ اما متاسفانه رویکرد‌ها و تاثیرات تورمی موجود و فشار مشکلات اقتصادی بر زندگی مردم کنترل قیمت‌ها را تشدید کرده است.
خیانت آشکار به سهامداران
مصطفی طاهری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به انواع مدیریت‌ها در بازار سرمایه اظهار کرد: رویکرد دولت جدید در برابر دولت قبلی در بورس قابل قبول بوده چراکه عملکرد‌های دولت قبلی یک خیانت آشکار به مردم ایران بود و موجب ایجاد موجی از نارضایتی‌ها در بین سهامداران شد. نماینده مردم زنجان در خانه ملت در خصوص اعتماد مردم به بورس افزود: بی‌کفایتی مدیران دولت قبلی و اتفاقات سال گذشته برای تامین کسری بودجه، بی‌اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه را در پیش داشت؛ در واقع عدم رضایت سرمایه‌گذاران با سیاست‌های اشتباه دولت به وجود آمد که حتی در حال حاضر نیز نتایج آن در جامعه وجود دارد. وی ادامه داد: در حال حاضر تنها راه فعلی دولت برای جبران کسری بودجه، فروش اوراق و اموال است چراکه استقراض از بانک مرکزی بدترین راهکار موجود در بورس است؛ بنابراین دولت باید با فروش اوراق و اموال به اهداف خود برسد.
طاهری خاطرنشان کرد: البته باید در نظر گرفت که دولت اصلا نباید کسری بودجه داشته باشد تا به دنبال جبران آن برآید و در واقع دولت می‌تواند با کمک مالیات‌ها، فروش نفت و… از ایجاد این اتفاق جلوگیری کند اما؛ متاسفانه هر ساله شاهد کسری بودجه هستیم. در نتیجه ابتدا فروش اموال و اوراق انجام می‌شود و در آخر با جبران نشدن این کسری، راهکار استقراض صورت می‌گیرد. این نماینده مردم در مجلس یازدهم بیان کرد: در حال حاضر اقداماتی برای برون‌رفت اقتصاد از این وضعیت با رویکرد مثبت در حال انجام است اما؛ تا به الان این راهکار‌ها خروجی نداشته و باید همچنان منتظر اقدامات دولت بمانیم. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: شفاف کردن شرکت‌ها، ایجاد استحکام در زیرساخت‌های بازار سرمایه و … از راهکار‌های در دست اجرا بوده که مهم‌ترین و عمده‌ترین آنها، آگاه کردن مردم برای بازگرداندن اعتماد به بورس است. وی در پایان خاطرنشان کرد: در واقع این اقدام می‌تواند آسیب جدی که به اقتصاد وارد شده را از بین ببرد؛ امیدواریم با این راه‌حل‌ها و جبران کسری بودجه بسیاری از مشکلات سرمایه‌گذاران حل شود.