24 - 08 - 2023
دهنکجی به استانداردها
گروه مسکن- بازار مسکن در سالهای گذشته با شوکهای بسیاری روبهرو بوده و به دلیل افزایش قیمت مسکن همچنین متناسب نبودن عرضه و تقاضا در این حوزه، خرید یا اجاره مسکن برای بسیاری از خانوادهها به یکی از بزرگترین چالشها تبدیل شده است.
برای کمک به بهبود این وضعیت شهرداری تهران در سال ۹۸ ساخت خانههای کوچکمقیاس یا «۲۵متری» را مطرح کرد که با واکنشهای زیادی مواجه شد.
خانههایی با متراژ زیر ۵۰ متر معمولا بهعنوان میکروآپارتمان شناخته میشوند؛ واحدهایی که پیشتر نیز در کشور ساخته شدهاند. با این حال اینکه ساخت میکروآپارتمان برای تامین مسکن مردم در حوزه سیاستهای کلان دولت در بخش مسکن قرار گیرد، بحثبرانگیز است. پیشتر دولت وعده داده بود سالانه یک میلیون واحد مسکونی در اختیار متقاضیان قرار خواهد داد که نهتنها به وعده خود عمل نکرده، بلکه هر روز این وعدهها آب میروند. حالا کار به جایی رسیده که بحث ساخت آپارتمانهای ۲۵متری از سوی مسوولان دولتی مطرح میشود. هر چند مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران گفته بود، از عنوان خانههای ۲۵ مترمربع سوءبرداشت شد، زیرا آن عدد فقط یک مثال بود.
مشکل کمبود زمین در کلانشهرها
اوایل ماه گذشته خبرهایی مبنی بر کافی دانستن یک خانه ۲۵متری برای حداقلهای زندگی توسط رییس بخش مسکن وزارت راهوشهرسازی مطرح شد. همچنین از نظر او، پاسخ دولت به مساله مسکن طیف متنوعی را دربرمیگیرد. قسمتی از این پاسخ خصوصا برای سه دهک پایین جامعه را خانههای ۲۵متری تشکیل میدهد.
در این میان به نظر میآید مشکل کمبود زمین بهویژه در کلانشهرها یکی دیگر از دلایل طرح بحث میکروآپارتمانها باشد. اگرچه دولت از سمت دیگر مدعی است زمین کافی برای پروژه نهضت ملی مسکن را در اختیار دارد.
راهب در حالی نسخه ساخت خانه ۲۵متری برای زندگی حداقلی کافی دانسته بود که آن را یکی از پاسخهای دولت به تامین مسکن میدانست. سرپرست دفتر اقتصاد مسکن میانگین مساحت واحدهای نهضت ملی مسکن به عنوان پکیج دولت برای پاسخگویی به نیاز مسکن مردم را ۸۰ متر مربع اعلام کرده است. پیش از این برخی دیگر از معاونان وزارت راهوشهرسازی اظهارات مشابهی داشتند مبنی بر اینکه باید به دنبال بلندمرتبهسازی بود. در صورتی که در برخی از شهرها، هم زمین به اندازه کافی وجود دارد، هم اینکه میتوان با تخصیص زمین به متقاضیان ساخت مسکن امکان ساخت مسکن ویلایی را برایشان فراهم کرد.
مسالهای که در این باره مطرح است، مربوط به کلانشهرها است، چراکه کمتر میتوان تغییرات جدی در آن ایجاد کرد. مگر اینکه در بافتهای فرسوده، مسکن به صورت تجمیعی و با توجه به نیازهای کنونی جامعه شهری احداث شود، اما ساخت خانههای ۲۵متری چه تاثیری بر رفاه زندگی مردم دارد؟
کاهش رفاه شهروندان در بخش مسکن
فارغ از مختصات شهری و سیاستهای مسکنی حاکم بر یک کشور، این رفاه حداقلی مردم است که باید در اولویت ساخت آپارتمانها قرار داشته باشد. هرچند براساس مطالعات کارشناسی هماکنون نیز زندگی مردم در ایران با توجه به کاهش قدرت خرید و افزایش قیمت مسکن در سراشیبی قرار گرفته است. بر این اساس متوسط فضای استانداردی که فرد در یک شهر اشغال میکند و به آن نیاز دارد، ۷۰ تا ۱۳۶ متر است. با توجه به شرایط فعلی پیشنهاد وزارت کشور بین ۴۰ تا ۵۰ بوده است. اکنون آخرین آمارها فضایی بین ۲۰ تا ۵۰ متر را نشان میدهند. آماری که با وجود این میزان افزایش قیمت در بازار اجاره و در نتیجه اجارهخانههایی با متراژ پایینتر باز هم کاهش مییابد.
حالا مردم با هر تمدید قرارداد اجاره مجبور هستند متراژ خانه خود را کاهش داده یا به منطقه پایینتری از شهر مهاجرت کنند. برخی نیز که قصد خرید خانه را دارند، هنگام مواجهه با قیمتها به ویژه در تهران مجبور هستند استانداردهای خود را پایین بیاورند و در خانههایی کوچک با امکانات کم ساکن شوند.
آپارتمانهای کوچک در راه بازار مسکن؟
موضوع ساخت خانههای ۲۵متری که از حدود چهار سال قبل مطرح شده است، همچنان مورد بحث کارشناسان و مسوولان است و در این بین برخی سازندگان نیز برای تولید این نوع واحدها اعلام آمادگی کردهاند.
با توجه به نوسانات بازار مسکن و کاهش قدرت خرید اقشار پایین، اواخر سال ۱۳۹۸ بود که مسوولان وقت شهرداری تهران طرح ساخت آپارتمانهای ۲۵ تا ۴۰ متری را مطرح کردند و گفتند احداث این نوع واحدها نه یک انتخاب، بلکه ضرورت است.
در آن زمان مخالفتهایی با این برنامه شد و برخی افراد ساخت خانههای کوچکمتراژ را در تضاد با الگوی موجود دانستند. مطابق طرح تفصیلی حداقل متراژ واحدهای مسکونی در شهر تهران ۳۵ متر است که براساس پیشنهاد ساخت خانههای ۲۵متری، این میزان باید به ۲۵ متر کاهش پیدا میکرد.
موضوع واحدهای ۲۵متری، کوچک، کپسولی یا از این نوع طی دو سال اخیر مسکوت گذاشته شد تا اینکه اخیرا مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی شهر تهران طرحی را با عنوان مسکن اقتصادی با هدف ساخت واحدهای کوچکمتراژ ۲۵ تا ۳۵ متری با تکنولوژی نوین مطرح کرد. به گفته خشایار باقرپور طبق این برنامه زوجهای جوان میتوانند با نقدینگی حدود یک میلیارد تومان صاحب واحد مبله شوند.
اعلام این طرح، واکنش وزارت راهوشهرسازی را در پی داشت و انتساب مسکن ۲۵متری به وزارت راهوشهرسازی را تکذیب کرد.
از طرف دیگر و به تازگی استاندار تهران، ساخت مسکن کوچکمتراژ را برای شروع زندگی جوانان و تشکیل خانواده مناسب دانسته و گفته است: در فاز بعدی و پس از اینکه جوان تشکیل خانواده داد، میتواند واحد مسکونی خود را تبدیل به احسن کند.
به هر ترتیب در شرایط موجود کشمکشهایی درباره ساخت آپارتمانهای کوچکمتراژ وجود دارد. این در حالی است که برخی سازندگان و انبوهسازان که معتقدند خانههای کوچک میتواند نیاز اقشار پایین را تامین کند، در حال رایزنی با مجلس و دولت برای تحقق اجرای طرح واحدهای ۲۵متری هستند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد