9 - 11 - 2023
دفاع از مستضعفان آری، جنگیدن به جای مستضعفان نه
علیاکبر صالحی: «تنها محوری که جهان اسلام را دور یک محور جمع میکند، مساله فلسطین است»
گروه سیاسی- وزیر امور خارجه دولت پیشین روز گذشته در نشست «مساله فلسطین از دیدگاه حقوق بینالملل با تاکید بر تحولات اخیر» ضمن تاکید بر لزوم حمایت از ساکنان غزه و آرمان فلسطین خاطرنشان کرد که «مردم از پرداخت هزینه خسته شدهاند» و «قرار نیست ما به جای مستضعفان بجنگیم!» محمدجواد ظریف که در این نشست بهعنوان یک استاد حقوق و روابط بینالملل شرکت کرده بود و در جایجای سخنانش در این نشست بر لزوم بررسی تحولات بیش از یک ماه گذشته باریکه غزه از زاویه «حقوق بینالملل» تاکید و از موضعگیری «سیاسی» در این رابطه خودداری کرد، همچنین روسیه را بزرگترین برنده این تحولات توصیف کرد و گفت: «کسی که بیشترین بهره را از این جنگ برده، روسیه است که گوشت لخم به دستش رسید!»، چراکه به باور او، این جنگ تمام تمرکز و توجه آمریکا را به خود معطوف کرد و توجه افکار عمومی جامعه جهانی را از مساله و جنگ اوکراین دور کرد. هرچند ظریف در عین حال تاکید کرده که این دستاورد بزرگ روسها، لزوما بهمعنای «شراکت این کشور در جنگ نیست.» او معتقد است: «اگرچه اینکه روسیه بیشترین بهرهبرداری را از این نزاع برده، درست است، اما اول و آخر تصمیم = فلسطینی بوده و کسی دخالت نداشته است.» ظریف همچنین بر این پایه تاکید کرد که تصمیمگیری درباره اینکه انجام عملیات طوفانالاقصی و متعاقبا آغاز جنگی که حالا بیش از یک ماه از آن گذشته و تلفات سنگینی را بر ساکنان باریکه غزه تحمیل کرده و داوری درباره آن از منظر سیاسی، برعهده مردم فلسطین است و این فلسطینیان هستند که باید به این پرسش پاسخ دهند.
وزیر امور خارجه دولت پیشین که در بخش نخست سخنانش در این نشست، از موضع حقوق بینالملل به تشریح و تبیین وضعیت شهرکنشینان اسرائیلی پرداخت، تاکید کرد: «نمیتوان شهرکنشینانی را که کارشان کشتن فلسطینیهاست و مسلح هستند، غیرنظامی دانست!» این مساله را که آنها «کد نظامی ندارند و لباس نظامی نمیپوشند» فاقد اهمیت خواند و با تاکید بر اینکه «شهرکنشینان اسرائیلی در واقع ابزار اشغال هستند»، گفت: «تصور کنید عراقیها در آن شهرهای ایران که اشغال کرده بودند، افرادی را ساکن میکردند؛ آیا ما باید حقوق آنها را رعایت میکردیم؟!» ظریف درعین حال گفت: «بله، کودکان و افراد مسن غیرنظامی هستند اما شهرکنشینی خود یک اتفاق غیرقانونی است.»
ظریف همچنین با تاکید بر اهمیت بررسی مساله فلسطین از منظر تاریخی، به بازه زمانی پیدایش و شکلگیری رژیم صهیونیستی در بیش از ۷ دهه پیش اشاره کرد و گفت: «در آن زمان، وزارت خارجه ایالاتمتحده مخالف شناسایی اسرائیل بود. بنابر قطعنامه مجمع عمومی گروههای فشار صهیونیستی از اروپا به آمریکا رفتند و فشار آوردند و لابی کردند تا تنها اسرائیل را به رسمیت بشناسند. اگر این ادعای تاریخی که قومی در یک منطقه زندگی میکردند، مبنای ادعا برای حاکمیت و اشغال سرزمین شود، بعید میدانم سنگ روی سنگ بند شود. حقوق بینالملل نمیتواند بیثباتی را دامن بزند.»
این استاد حقوق و روابط بینالملل دانشگاه همچنین با اشاره به تحولات بیش از یک ماه گذشته در باریکه غزه و مشخصا جنگ اسرائیل و حماس، «رعایت حقوق بینالملل بشردوستانه» را «برای طرفین متخاصم» امری «ضروری» خواند و گفت: «اما تعریف ما از شهروند غیرنظامی باید مشخص باشد. اشغال ۷۰ ساله در کشوری رخ داده و ۲ و نیم میلیون نفر در فلسطین زندانی و ۳ و نیم میلیون نفر در کرانه باختری این مشکل را دارند.» او با بیان اینکه دبیرکل سازمان ملل نمیخواست در ارتباط با کشتار خشونتبار اسرائیل اعلامنظر کند، به واکنش توئیتری خود در این رابطه اشاره کرد و گفت: «در ادامه وقتی وحشیگری علنی شد، دبیرکل موضع گرفت.» ظریف که معقتد است «بهدلیل میزان چشمگیر نقض حقوق بشر»، در واقع «جنایت جنگی رخ داده»، گفت: «صحبت وزیر دفاع اسرائیل نشان میدهد که هدف نسلکشی است.» او همچنین درباره نقش روسیه در ترغیب حماس گفت: «اعتقاد دارم تصویری که دوستان از حماس بهعنوان نیروی نیابتی مطرح میکنند، نه از منظر حقوقی درست است و نه از منظر سیاسی؛ اینکه ایران چرا از حمله حماس به اسرائیل اطلاع نداشته، چون اینها کار خود را میکنند. اینکه ما و سیدحسن نصرالله خبر نداشتیم به خاطر این است که نیروهای حماس مستقل هستند.» او که معتقد است «از سال ۱۹۱۷ میلادی تا به امروز، بهجز دو عملیات آمریکا در گرنادا و پاناما، هیچیک از کشورهایی که آغازگر جنگ بودهاند، به پیروزی نرسیدهاند»، گفت: «به نظرم جنگ کارآمدی خود را از دست داده است.» او در عین حال تاکید کرد که روسیه بیشترین بهره را از جنگ اخیر در باریکه غزه برده و گفت: «گوشت لخم به روسیه رسید.»
محمدجواد ظریف همچنین با تاکید بر لزوم حاکم کردن یک استاندارد ثابت و مشخص گفت: «یک دولت اشغالگر در سرزمین اشغالی تنها وظیفه دارد و حقی ندارد. نه این دولت حق برقراری نظم دارد، نه زندانی کردن و نه اعدام. این دولت اشغالی هرچه میکند باطل است. ما از کشتن بچه دفاع نمیکنیم. از جنبه حقوقی مساله فلسطین صحبت میکنیم. ما میگوییم اسرائیل شکست خورده چون افسانه شکستناپذیری و افسانه مظلومیت اسرائیل از بین رفته و نشانهاش هم جمعیتی است که در پاریس و نیویورک به خیابان آمدهاند.»
ظریف همچنین درباره نقش جمهوری اسلامی در دفاع از آرمان فلسطین به قانون اساسی جمهوری اسلامی ارجاع داد و گفت: «اگر به سیاستی انتقاد داریم راهحل ما نباید عوض کردن جای ظالم و مظلوم باشد. راهحل همانطور که قانون اساسی ما گفته این است که ایران از مستضعفین دفاع کند، اما قرار نیست جای مستضعفین بجنگیم. در سیاست خارجی یک بحث نفوذ داریم و یک بحث حضور. این دو بحث با هم متضاد هستند. من هم معتقدم مردم از پرداخت هزینه خسته شدهاند. نیازی هم نیست ما هزینه بپردازیم. ما میتوانیم از حق دفاع کنیم.» او گفت: «مردم ما بپذیرند که ما باید از حق دفاع کنیم اما دفاع از حق به معنای لشکرکشی نیست. الان بهترین دفاع از حق ملت فلسطین این است که نگذاریم اسرائیل به مردم فلسطین بگوید نیروی نیابتی.» او با تاکید بر اینکه «باید منطق اسرائیل را که شکستناپذیری و مظلومیت است، نابود کنیم»، گفت: «الان که کشور سیاست معقولی دارد، با موضعگیریهای تند، آب به کاسه تندروی نریزیم، چراکه تندروها برای حیاتشان نیاز به تندروی دارند!»
در این نشست علاوهبر وزیر امور خارجه دولت پیشین، رییس سازمان انرژی اتمی آن دولت نیز حاضر بود. علیاکبر صالحی که در سالهای نهچندان دور، چندسالی را در قامت وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی فعالیت کرده، در این نشست با بیان اینکه «حقوقدان نیستم، اما حقوقدانان را دوست دارم!» گفت: «مبنای قضاوت خود را وجدان بشریت قرار میدهم.» او آنچه را که فطرت جمعی میپذیرد، «حق» توصیف کرد و گفت: «آنچه فطرت جمعی نمیپذیرد، حتما مشکلی دارد.» صالحی در ادامه به بحثی تاریخی در رابطه با مساله فلسطین اشاره کرد و گفت: «سال ۱۹۶۷ جنگ ۴ کشور عربی و اسرائیل و اشغال سرزمینهای عربی انجام شد. آن زمان در لبنان درس میخواندم و فراموش نمیکنم وقتی به اردوگاههای فلسطینی میرفتم، میگفتند چرا با اسرائیل رابطه دارید و میگفتم آن دولت ما است. آنها میگفتند اگر ملتی اراده کند، دولت نمیتواند کاری کند و ما شرمنده میشدیم.» او اضافه کرد: «انقلاب شد و حرکت آزادیبخش فلسطین کار کرد، مبنای حرکتشان عربی بود. جمال عبدالناصر مبنا را ناسیونالیسم عرب قرار داد، اما امام موسی صدر حرکتی را در بستر اسلامی انجام داد و اعلام کرد که قدس قبله اول مسلمین است و در ادامه انقلاب اسلامی، موضوع قدس و سرزمین اشغالی را محور قرار داد.» او با بیان اینکه «تنها محوری که جهان اسلام را دور یک محور جمع میکند، همین مساله فلسطین است»، گفت: «۳۲ روز است که در باریکه ۳۶۰ کیلومتری جنگ به وقوع پیوسته است. مردم خواهش میکنند، اما رفح را برای انتقال زخمیها باز نمیکنند. ۳۲ روز است که مردم فلسطین مقاومت میکنند. یک بچه را دیدم که میگفت پدرم عشق شهادت داشت و شهید شد و شما رفتنی هستید و آینده برای ما است. شما بدون حمایت، هیچکس نیستید!»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد