جنگ غزه و امتناع حزب‌الله در ورود به جنگ

… نظام سیاسی در لبنان به مثابه عامل بازدارنده در ثبات سیاسی عمل کرده که نتیجه آن تحرکات تقابلی جریان‌های ۸ مارس به رهبری حزب‌الله و ۱۴ مارس و در راس همه آن یعنی حزب المستقبل به رهبری سعدالدین حریری است.
جدای از همه این موارد برای امتناع لبنان در ورود به جنگ غزه، ورود حزب‌الله به جنگ غزه فقط در شرایطی می‌توانست قابل توجیه باشد که اولا اسرائیل عملا و مستقیم به لبنان اعلام جنگ می‌داد که نداد. بنابراین صرف کشتاری در حد و اندازه‌های نسل‌کُشی و هولوکاست در غزه آن هم به واسطه حملات سنگین و هوایی ارتش اسرائیل و همچنین اتحاد راهبردی حماس با حزب‌الله نمی‌توانست شرط لازم و کافی برای ورود حزب‌الله به جنگ باشد. در چنین بستری اعلام مواضع هشدارآمیز سید‌حسن نصرالله در روز جمعه سوم نوامبر قبل از آنکه به معنای گشایش جبهه‌های جدید جنگ از سوی جریان‌های مقاومت به ویژه جریان حزب‌الله در جنوب لبنان یعنی شمال غزه باشد، بیشتر تدبیری برای مهار بحران و پایین کشیدن فتیله جنگ بوده است. البته مواضع هشدار‌آمیز سید‌حسن نصرالله متوجه شکست حصر غزه است که اخیرا نتانیاهو اعلام کرده به واسطه حمله زمینی به آن دست یافته است. به هر تقدیر، در اعلام مواضع جدید سید‌حسن نصرالله قطعا تبعات پیامدهای ناگوار و پرهزینه جنگ پر‌شدت جریان‌های مقاومت با اسرائیل لحاظ شده است، چراکه هرگونه جنگ پرشدت آن هم در شرایطی که یک طرف آن اسرائیل و طرف دیگر آن جریان‌های مقاومت باشد، بالقوه می‌تواند شرایط در منطقه پر‌آشوب غرب آسیا را ملتهب کند و به نقطه جوش برساند. منطق این گمانه به آن جهت قابل توجه و اعتناست که اولا با گشایش جبهه جدیدی از جنگ از جنوب لبنان، اسرائیل باید همزمان در دو جبهه یعنی هم با حماس و هم با حزب‌الله بجنگد. دوم آنکه این جنگ بالقوه می‌تواند موجب تحرکات ایران در حمایت از جریان مقاومت شود و به صورت خود‌کار پای ایران را به جنگ غزه باز کند‌ و از همه مهمتر هر گونه گشایش جبهه جنگی جدید می‌تواند پای آمریکا را در حمایت از اسرائیل باز کند. در واقع اعزام و گسیل کردن ناو‌های ضربتی آمریکا در شرق مدیترانه و ناو ضربتی (یو.‌اس.‌اس آیزنهاور) که اخیرا در خلیج فارس حضور یافته است، در همین راستا قابل توجیه و تفسیر است. در واقع هدف آمریکا در تعریف فاز جدیدی از ماموریت این ناو‌ها آن است که در قبال تحرکات ایذایی حزب‌الله و ایران، بتواند با واکنش متقابل از تحرکات ایذایی جریان‌های مقاومت و ایران آن هم از شرق مدیترانه و خلیج فارس علیه اسرائیل بکاهد. پرواضح و روشن است که هر گونه تدبیری غیر از تدبیری که سید‌حسن نصرالله اتخاذ کرده است، می‌توانست سر‌آغاز بحرانی جدید در هندسه ژئوپلیتیک غرب آسیا باشد، اما مهم آن است که سید‌حسن نصرالله با چنین تدبیری از ورود و گشایش جبهه جنگی جدید جلوگیری کند‌ و صد‌البته ماندگاری چنین تدبیری بسته به آن است که طرفین دچار اشتباه محاسباتی نشوند.
* کارشناس مسائل بین‌الملل