جای خالی وزیران اهل سنت و جوانان

«جهان‌صنعت» – در حالی که بنابر آیین‌نامه داخلی مجلس، در جریان بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی، پس از دفاعیه رییس‌جمهور از کلیت کابینه، ۱۰نماینده یعنی 5مخالف و 5موافق فرصت دارند تا هرکدام ۱۵دقیقه نقطه‌نظرات‌شان را تبیین کنند، با ابتکار جالب‌توجه مسعود پزشکیان، تعداد نمایندگانی که در موافقت با کابینه نطق کردند به 26نفر رسید. حال آنکه تنها 7نماینده مجلس در مخالفت با کلیت کابینه نطق کردند. این در حالی است که به‌موجب قانون آیین‌نامه داخلی مجلس هم 5نماینده موافق و هم 5نماینده مخالف کلیت کابینه می‌توانند بخشی از فرصت 15دقیقه‌ای را که در اختیارشان قرار می‌گیرد، به دیگر نمایندگان واگذار کنند. همچنین رییس‌جمهور که درمجموع 2ساعت 30دقیقه فرصت دارد تا در جریان بررسی کلیت کابینه، نطق کند، می‌تواند بنابر قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، از این فرصت به‌صورت یکجا پیش از اظهارات نمایندگان موافق و مخالف استفاده کند، می‌تواند از بخشی از این فرصت پیش از اظهارات آنان و از بخشی از آن نیز پس از اتمام سخنان نمایندگان استفاده کند و همچنین قادر است درصورت صلاحدید، بخشی از زمان 2ساعت 30دقیقه‌ای خود را به نمایندگان بدهد تا آنان به‌جای رییس‌جمهور در دفاع از کابینه نطق کنند. این در حالی بود که آنچه در جریان نشست علنی روز گذشته مجلس رقم خورد، استفاده از تمامی این ظرفیت‌های قانونی ازسوی پزشکیان بود. اتفاقی که نشان از تجربه و شناخت عمیق پزشکیان از سازوکار و فضای حاکم بر مجلس داشت؛ به‌نحوی که به باور بسیاری از ناظران، او از تمام آنچه در بیش از 2دهه حضور در پارلمان تجربه آموخته، در جلسه رای‌اعتماد به وزیران پیشنهادی‌اش بهره برد و در حالی که با هماهنگی انجام‌شده میان نمایندگان و رییس‌جمهور، ابتدا 9 نماینده از فرصتی که در اختیار 5نماینده موافق بود، استفاده کردند و پس از اتمام این فرصت قانونی نیز، پزشکیان حدود یک‌ساعت از مهلت 2ساعت و 30دقیقه‌ای خود را به دیگر نمایندگان واگذار کرد تا هرکدام به مدت 5دقیقه به‌جای رییس‌جمهور، از کلیت کابینه پیشنهادی دفاع کنند. ابتکاری که در عمل باعث شد به‌جز آن 9نماینده‌ای که در ابتدا در دفاع از کابینه نطق کردند، 17نماینده دیگر نیز از کابینه پیشنهادی دفاع کنند تا در مجموع به‌جای 5 نفر از نمایندگان، صدای 26نماینده در دفاع از کابینه پزشکیان در کابینه شنیده شود.
با این همه اما پیش از آنکه نوبت به نطق این 26نماینده موافق برسد، 7نفر از نمایندگان در مخالفت با کلیت کابینه نطق کردند. بدین ترتیب لحظاتی پس از اتمام سخنان پزشکیان در نوبت اولیه دفاعش از کابینه پیشنهادی، حسینعلی حاجی‌دلیگانی که از جمله اصولگرایان نزدیک به جبهه پایداری است، پشت تریبون حاضر شد و با تاکید بر اینکه «انتظار داشتیم رییس‌جمهور بالاخره برنامه‌های دقیق خود را بیان کند»، خطاب به پزشکیان گفت: «آقای رییس‌جمهور، برای مسکن چه برنامه‌ای دارید؟ برای رانت چندنرخی بودن ارز چه راهکاری دارید؟ دولت چه برنامه‌ای برای یارانه‌های پنهان و آشکار دارد؟» همچنین محمدقسیم عثمانی که ازقضا ازجمله چهره‌های اصلاح‌طلب حاضر در مجلس دوازدهم است و در مجموع نیز از حامیان دولت پزشکیان به‌حساب می‌آید، با استفاده از فرصت اظهارنظر در مخالفت با کابینه، برخی انتقادهایی که این روزها ازسوی جامعه مدنی نیز مطرح شده، بازگو کرد و گفت: «مردم به تغییر رای دادند و به جریان عقلانی و منطقی اصلاح‌طلبی روی آوردند اما ترکیب کابینه رییس‌جمهور هرگز نشان‌دهنده تغییر و تحول در هیچ حوزه‌ای نیست.» عثمانی گفت: «وفاق ملی با جمع‌اضداد محقق نمی‌شود؛ شما دولت اشتراکی تشکیل داده‌اید و دولت اشتراکی خیلی زود ناهماهنگی به‌دنبال خواهد داشت.» این نماینده اهل‌سنت مجلس خاطرنشان کرد: «آیا بی‌توجهی به جامعه اهل‌سنت به این معنا نیست که حتی یک نفر در حد کابینه شما نبوده، شما برای وفای به عهدتان علی‌وار گردن‌تان را گرو گذاشتید و در کرمانشاه به شرف‌تان قسم خوردید اما من و حسین‌زاده‌ها {اشاره به عبدالکریم حسین‌زاده، دیگر نماینده اهل‌سنت مجلس} آبروی‌مان را گرو گذاشتیم و اکنون هیچ‌کس دستش به شما نمی‌رسد اما آبروی ما همچون توپ فوتبال لگدمال می‌شود و شما توجهی نمی‌کنید.»
روح‌الله ایزدخواه که او نیز همچون حاجی‌دلیگانی به طیف تندروی جناح راست ‌گرایش دارد، با اشاره به اینکه در روزهای اخیر شاهد طرح انتقادات تندی از جناح اصلاحات به رییس‌جمهور بودیم که چرا از عناصر تندرو استفاده نشده، این مساله را «نقطه قوت کابینه» خواند و گفت: «دولت و مسوولیت در جمهوری اسلامی کاسبی اقتصادی و سیاسی نیست و امروز چوب تندروی و افراط را از دوجناح سیاسی در کشور خورده‌ایم.» هرچند طبیعتا هیچ اصلاح‌طلبی خواهان استفاده از نیروهای «تندرو»، آنطور که این نماینده تندروی اصولگرا گفت، نبوده؛ بلکه خواسته اصلاح‌طلبان پایبندی پزشکیان بوده به وعده‌هایی که درباره به‌کارگیری اقوام و مذاهب و جوانان داده بود! به هر تفسیر دیگر نماینده مخالف کلیت کابینه، مرتضی محمودی بود که در ابتدای نطقش، تاکید کرد اظهارنظر در قامت نماینده مخالف کابینه، به ‌معنای مخالفت با رییس‌جمهور و کابینه و شکل‌گیری دولت نیست. او گفت: «ما نقد سازنده داریم و اگر خلأ و اشکالی باشد، آن را مطرح می‌کنیم.» همچنین مسلم صالحی که انتظار کابینه‌ای «کارشناسی‌تر» داشت، گفت: «برنامه‌های وزیران پیشنهادی در کمیسیون‌ها به شکل کلی ارائه شد و متاسفانه رزومه برخی وزیران پیشنهادی ضعیف است.» در ادامه مجید نصیرپور که او نیز همچون عثمانی به طیف میانه‌رو و اصلاح‌طلب حاضر در مجلس گرایش دارد، تاکید کرد که مخالف دولت نیست و اتفاقا تمام‌وقت انرژی‌اش را گذاشته تا پزشکیان رای بیاورد. نصیرپور با تاکید بر اینکه «هیچ طلبی از کسی ندارم»،‌ گفت: «آقای پزشکیان! اگر دقت نکنید، به‌زودی مردم دچار یأس می‌شوند؛ به جوانان وعده دادند اما متوسط سن کابینه حدود ۶۰سال است.» احمد فاطمی که آخرین نماینده‌ای بود که در مخالفت با کلیت کابینه نطق می‌کرد نیز گفت: «تردید ندارم سنگ‌ بنایی که رییس‌جمهور بنیان نهادند، به سرانجام نیکو ختم می‌شود اما به شرط آنکه تک‌تک اعضای کابینه دولت علاوه‌بر اسناد بالادستی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، به برنامه‌ها، شعارها و رویکردهای رییس‌جمهور باور داشته باشند.»