تکلیف ۵ میلیون جامانده سهام عدالت در دست شرکت‌ها

تحلیل بازار- چندی پیش در هیات دولت با تخصیص سهام فولاد مبارکه و هلدینگ خلیج‌فارس به جاماندگان سهام عدالت مخالفت شد و حالا وزیر اقتصاد عنوان کرده که مشکل در تخصیص سهام وجود ندارد. از یک سال پیش که تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ در حال تدوین بود، پیش‌بینی تخصیص سهام عدالت به جاماندگان مطرح شده بود، اما هر سری به نحوی اجرای آن به تاخیر می‌افتد. یک‌بار وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده بود که ۳ میلیون نفر بیشتر جامانده سهام عدالت نداریم که حدود یک‌و‌نیم میلیون نفر آنها جزو سه دهک پایین و مشمول دریافت سهام عدالت هستند. قرار بود که دهک‌های زیر پوشش کمیته امداد و بهزیستی در مرحله نخست سهام عدالت دریافت کنند و بعد مابقی جاماندگان در اولویت قرار گیرند، اما بعد از مدتی موضوع تخصیص سهام عدالت به سایر جاماندگان عدالت به فراموشی سپرده شد در حالی که سال گذشته دولت یک بلوک ۱۲ درصدی از هلدینگ خلیج‌فارس را واگذار کرده بود که همان برای تخصیص به سهامداران عدالت کافی بود.
حتی در یک مرحله موضوع واگذاری سهام شرکت چند‌رشته‌ای امید مطرح بود که زیرمجموعه بانک سپه است. به عبارت دیگر زیان‌ده بودن بانک سپه باعث شده واگذاری دارایی‌های زیرمجموعه این بانک در دستور کار قرار بگیرد که پیش‌بینی شده حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان دارایی قابل واگذاری دارد.
واگذاری دارایی‌های زیرمجموعه‌های دولت
البته واگذاری دارایی‌های زیرمجموعه‌های وابسته به بانک ملی هم از دیگر گزینه‌هایی است که دولت در دستور کار دارد و می‌تواند بخشی از آن را به جاماندگان سهام عدالت تخصیص دهد، به همین دلیل می‌توان ادعا کرد که دولت برای تخصیص سهام به جاماندگان مشکلی ندارد. در همین رابطه احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در پاسخ به سوالی درباره جاماندگان سهام عدالت، «از ارسال نامه جدید برای معاون اول رییس‌جمهوری برای اختصاص سهام عدالت به حدود ۵/۴ تا ۵ میلیون نفر از جاماندگان سهام عدالت خبر داده است. خاندوزی تاکید کرده که دولت منابع کافی برای اختصاص سهام عدالت به جاماندگان دارد، فقط اینکه دستگاه‌های مالک سهام باید در این خصوص همکاری لازم را داشته باشند.» با توجه به اینکه دولت از زمان مصوبه جوانی جمعیت تخصیص سهام عدالت به نوزادان تازه‌متولد‌شده هم اجرا نکرده و سالانه دولت باید منابعی را برای اجرای آن در نظر بگیرد، به همین دلیل باید سیاست‌های پایداری در این بخش وضع کند.
تخصیص سهام عدالت به همه اقشار جامعه
یک نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با اشاره به اهمیت تخصیص سهام عدالت به همه اقشار جامعه گفت: در زمانی که موضوع تخصیص سهام عدالت مطرح شده بود، هیچ تبعیضی وجود نداشت و مقرر شده بود که به هر ایرانی سهام عدالت داده شود. محمد حسن آصفری با بیان اینکه هم‌اکنون دولت مشکلی برای تخصیص سهام عدالت به همه جاماندگان ندارد، تصریح کرد: در شرایط کنونی پیش‌بینی‌های لازم باید برای تخصیص سهام عدالت در لایحه بودجه سال آینده انجام شود. او با تاکید بر اینکه سیاست کلان کشور در مسیر واگذاری دارایی‌های دولت به مردم باید باشد، اظهار کرد: هرچند یکی از مواردی که باید به شدت مراقبت کرد، آسیب به اعتماد مردم در سرمایه‌گذاری‌های بورسی است که با نوسانات زیاد دچار تلاطم شده است. در حال حاضر برخی کارشناسان معتقدند که اجرای طرح تخصیص سهام عدالت به چند موضوع مرتبط است؛ نخست اینکه هنوز وضعیت شرکت‌های استانی سهام عدالت روشن نیست و بیش از یک سال سازمان خصوصی‌سازی قرار شده درباره تعیین‌تکلیف برگزاری مجامع و همچنین تخصیص سود سهام این شرکت‌ها و حتی انتخاب هیات‌مدیره این شرکت‌ها مقرراتی اعلام کند، اما هنوز اتفاق خاصی نیفتاده است. از طرف دیگر دولت همیشه با کسری بودجه مواجه است و همین موضوع منجر می‌شود در زمان اجرای بودجه برخی از ردیف‌های بودجه را حذف کند یا منابع آن را در جای دیگری هزینه کند. البته در برخی مواقع هم این موضوع وجود دارد که دولت برای تامین اعتبارات چین طرح‌هایی از محل‌های اعتبار پیش‌بینی می‌کند که احتمال تحقق آن صد‌درصد نیست و در زمان اجرای بودجه وقتی منابع پیش‌بینی‌شده محقق نمی‌شود عملا طرح هم اجرا نمی‌شود. براساس این گزارش می‌توان پیش‌بینی کرد که دولت در لایحه بودجه سال آینده منابع لازم برای تخصیص سهام عدالت را پیش‌بینی خواهد کرد، اما با توجه به اینکه هم‌اکنون معاملات سهام عدالت برای دارندگان آن ممکن نیست عملا تاثیر چندانی بر سهام شرکت‌های مورد نظر نخواهد داشت.