توقف عوارض 50‌درصدی برای فولاد

گروه معدن- صنعت معدنکاری انتاریو در کانادا یک نیروی اقتصادی قدرتمند محسوب می‌شود که به توسعه اشتغال و صادرات این کشور کمک می‌کند. جالب اینکه ایالات‌متحده بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع معدنی استان انتاریو است اما با سیاست‌های اخیر ترامپ در خصوص اعمال تعرفه وارداتی موضوع دو کشور کمی پیچیده‌تر و این استان درگیر جنگ تجاری با آمریکا شده است.
بعد از اعمال سیاست‌های جدید دونالد ترامپ، انتاریو اعلام کرد که قصد دارد هزینه اضافی بر برق ارسالی به آمریکا را اعمال کند اما رییس‌جمهور آمریکا نیز ساکت ننشست و تهدید کرد که عوارض فولاد و آلومینیوم کانادا را تا ۵۰‌درصد افزایش خواهد داد. در ادامه بعد از گفت‌وگوهایی میان دو طرف، این استان برنامه‌های خود را برای افزایش هزینه برق به حالت تعلیق درآورد و پیتر ناوارو، مشاور تجاری دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا نیز گفت که افزایش تعرفه ۵۰‌درصدی بر فولاد و آلومینیوم کانادا از روز چهارشنبه اجرایی نخواهد شد.
مساله این است که چنین اقداماتی، بازارهایی که برای افزایش نرخ فلزات در سراسر جهان آماده شده بودند را متزلزل کرده است. تعرفه‌های نا‌منظم و متغیری که طی شش هفته گذشته، سرمایه‌گذاران و رهبران شرکت‌ها را گیج کرده است! هرچند سایر سیاست‌های ترامپ از جمله تهدید به اخراج گسترده و اقدامات ایلان ماسک برای کاهش مشاغل و هزینه‌های فدرال، رشد اقتصادی آمریکا را تهدید می‌کند اما تشدید جنگ تجاری، پیشرو و مرکز ارزیابی‌های ریسک است. اقتصاددانان می‌گویند که این جنگ تجاری، قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان افزایش خواهد داد و اقدامات تلافی‌جویانه به صادرکنندگان آمریکایی صدمه خواهد زد و همه این موارد می‌تواند منجر به تاخیر در رشد اقتصادی آمریکا شوند.
معدنکاری در کانادا
روز سه‌شنبه انجمن معدنکاری انتاریو به همراه وزارت معادن انتاریو اعلام کردند که صنعت معدنکاری این استان یک نیروی اقتصادی قدرتمند است که 8/‏23‌میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی (GDP) اضافه می‌کند، ۱۵۰۰۰۰شغل را حمایت می‌کند و محرک ۶۴‌میلیارد دلار صادرات است که بیش از یک‌چهارم کل صادرات استان در سال۲۰۲۳ را تشکیل می‌دهد.
آخرین گزارش بخش معدنکاری انتاریو اشاره کرد که ایالات متحده بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع معدنی استان انتاریو است، با مجموع صادرات استانی به ارزش ۴۲‌میلیارد دلار که شامل 7/‏5‌میلیارد دلار از مواد معدنی حیاتی مانند فلزات گروه پلاتین، نیکل، مس، اورانیوم و روی می‌شود. این گزارش اشاره کرد که ۵۷درصد از تمام صادرات مواد معدنی حیاتی انتاریو به ایالات‌متحده ارسال شده است. همزمان، انتاریو ۷۷‌میلیارد دلار مواد معدنی و فلزات وارد کرد که شامل ۴۱‌میلیارد دلار از ایالات‌متحده می‌شود. با داشتن ۱۸معدن طلا، انتاریو بزرگ‌ترین تولیدکننده طلا در کاناداست که یک ورودی کلیدی در تولید مدرن و یک پوشش حیاتی در برابر تورم و عدم قطعیت اقتصادی محسوب می‌شود. این استان همچنین دارای ۹معدن فعال مواد معدنی حیاتی و ۱۰ مرکز پردازش است که مواد پیشرفته برای صنایعی مانند تشخیص پزشکی، هوافضا و دفاع تامین می‌کند. پریا تانداون، رییس انجمن معدنکاری انتاریو در بیانیه‌ای گفت: بخش معدنکاری انتاریو یکی از ارکان اقتصاد مبتنی بر فناوری ماست که شغل‌هایی با دستمزد خوب ایجاد، ورودی‌های ضروری برای زنجیره تامین تولید در آمریکای شمالی تولید و نقش حیاتی در امنیت قاره‌ای ما ایفا می‌کند. مشارکت‌های صنعتی با جوامع بومی، پیشبرد توسعه اقتصادی آنها و شیوه‌های ایمنی و محیط‌زیستی ما می‌تواند الگویی برای جهان باشد.
با این حال در حالی که بخش معدنکاری یک موتور قدرتمند برای رشد است، تانداون همچنین اشاره کرد که باید از آن حمایت شود. او گفت: برای تحکیم این بخش، معدنکاری باید به عنوان یک اولویت استراتژیک اعلام شود.
او گفت: اکوسیستم معدنکاری ما در برابر عدم قطعیت‌های ژئوپولیتیکی و تجاری آسیب‌پذیر است. تغییرات نسلی در حال اتفاق افتادن است و کار زیادی داریم تا اطمینان حاصل کنیم که بخش ما همچنان پرانرژی باقی بماند و آماده بهره‌برداری از فرصت‌های بزرگ پیش‌رو باشیم. او افزود: باید یک برنامه مشترک صنعت و دولت برای باز کردن مناطق وسیعی از استان با پتانسیل معدنی بالا ایجاد شود، سیستم ثبت ادعای معدنی قوی‌تری راه‌اندازی شود، توافق‌هایی با جوامع بومی انجام گیرد تا منافع حاصل از به اشتراک‌گذاری درآمد منابع دولتی به‌طور کامل محقق شود، زمان‌بندی‌های نظارتی بهینه‌سازی گردد تا سرمایه‌گذاری جهانی جذب شود.
دعوای تعرفه‌ای ترامپ با فولاد و آلومینیوم کانادا
رییس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که تعرفه‌های برنامه‌ریزی‌شده برای واردات فولاد و آلومینیوم از کانادا را دو برابر کرده و به ۵۰‌درصد افزایش می‌دهد اما ترامپ چندی بعد، اجرای این تعرفه را متوقف کرد. دونالد ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال اعلام کرد که دلیل این تصمیم، اقدام استان انتاریو در اعمال ۲۵‌درصد مازاد هزینه بر صادرات برق به برخی ایالت‌های آمریکا بوده است. در واکنش، نخست‌وزیر انتاریو اعلام کرد که این هزینه اضافی را به‌طور موقت تعلیق می‌کند. داگ فورد پس از مذاکره با وزیر بازرگانی آمریکا،‌ هاوارد لاتنیک، تصمیم به این اقدام گرفت و قرار است روز پنجشنبه در واشنگتن با او دیدار کند.
البته در ادامه، مشاور دونالد ترامپ گفت: تعرفه‌های ۵۰‌درصدی بر فولاد و آلومینیوم وارداتی از کانادا از روز چهارشنبه اعمال نخواهد شد.
روابط پرتنش آمریکا و کانادا
روابط میان آمریکا و کانادا از زمان اعمال تعرفه‌های گسترده ترامپ بر کالاهای کانادایی و تهدیدهای مکرر او به الحاق کانادا به آمریکا، دچار افت شدید شده است. دولت کانادا این تعرفه‌ها را «بی‌دلیل» خوانده و اقدامات تلافی‌جویانه‌ای را اجرایی کرده است. فورد اعلام کرده که برق انتاریو حدود 5/‏1‌میلیون خانه و کسب‌وکار در آمریکا را تامین می‌کند و این مازاد هزینه می‌تواند سالانه ۲۷۶‌هزار دلار هزینه اضافی برای مصرف‌کنندگان آمریکایی ایجاد کند. مارک کارنی، رهبر جدید حزب لیبرال و نخست‌وزیر آینده کانادا، این تعرفه‌ها را «حمله به کارگران، خانواده‌ها و کسب‌وکارهای کانادایی» توصیف کرده است. وی تاکید کرد که دولتش اقدامات متقابل را تا زمانی که آمریکا به توافقی عادلانه متعهد نشود، حفظ خواهد کرد.
کانادا بزرگ‌ترین تامین‌کننده فولاد و آلومینیوم برای آمریکا محسوب می‌شود و در سال گذشته، 5/‏19‌میلیارد دلار از این محصولات را به آمریکا صادر کرده است. کارشناسان هشدار داده‌اند که افزایش تعرفه‌ها می‌تواند موجب افزایش قیمت‌ها، از دست رفتن مشاغل در کانادا و فشار اقتصادی بر مصرف‌کنندگان آمریکایی شود. با این وجود، ترامپ تهدید کرده است که اگر کانادا تعرفه‌های خود را حذف نکند، تعرفه‌های بیشتری بر خودروهای کانادایی اعمال خواهد کرد که می‌تواند صنعت خودروسازی این کشور را به خطر بیندازد.
انتقادها از سیاست‌های تجاری ترامپ
لری سامرز، اقتصاددان برجسته و وزیر خزانه‌داری پیشین آمریکا این سیاست را «بدترین تصمیم تجاری ترامپ تاکنون» خوانده و هشدار داده که این اقدامات می‌تواند به اقتصاد آمریکا آسیب بزند و ریسک رکود اقتصادی را افزایش دهد.
در حالی که تنش‌های تجاری میان دو کشور بالا گرفته است، اقتصاددانان هشدار داده‌اند که این جنگ تجاری می‌تواند به نفع هیچ‌یک از طرفین نباشد و تبعاتی جدی برای هر دو اقتصاد به همراه داشته باشد.
زنجیره فولاد در چالش تعرفه‌ها
در ادامه کارشناس ارشد بازارهای جهانی گفت: در حال حاضر مساله عضویت کشورها در گروه بریکس و تهدید ایجاد ارز مشترک مطرح است که اگر چنین اتفاقی رخ دهد، ممکن است تعرفه‌های سنگینی بر واردات محصولات این کشورها وضع شود.
کیوان جعفری‌طهرانی با اشاره به کاهش اثرات تعرفه‌های فولادی ترامپ اظهار کرد: در حال حاضر نمی‌توان پیشنهادی مشخص برای این موضوع داد چراکه شرایط قطعا پیچیده و دشوار خواهد شد. در بحث تعرفه و تحویل کالا، تعارف جایگاهی ندارد. در این میان، مساله عضویت کشورها در گروه بریکس و تهدید ایجاد ارز مشترک مطرح است که اگر چنین اتفاقی رخ دهد، ممکن است تعرفه‌های سنگینی بر واردات محصولات این کشورها وضع شود.
وی ادامه داد: در واقع سوال اینجاست که آیا کشورهای عضو بریکس، از جمله برزیل و سایر کشورهای جنوب، همچنان در این گروه باقی خواهند ماند؟ حتی در مورد چین نیز تردیدهایی وجود دارد. شنیده شده ترامپ اشاره‌ای به حضور چین در بریکس داشته اما بعید به‌نظر می‌رسد که چین بخواهد همچنان در این گروه باقی بماند.
کارشناس ارشد بازارهای جهانی افزود: نکته مهم اینجاست، کشورهایی که از ایران خرید می‌کنند، در حال افزایش میزان خرید خود هستند. بر همین اساس می‎توان گفت بهترین راهکار این است که قانونگذار، قوانین محدودکننده صادرات را کاهش دهد و به توسعه صادرات بیندیشد. در نهایت حمایت از صادرکنندگان، تاثیر زیادی در این مسیر خواهد داشت. به گفته طهرانی، زنجیره فولاد و بسیاری از مواد معدنی توسط بخش‌خصوصی تامین مالی می‌شود و این بخش، سرمایه خود را در این حوزه به کار گرفته که به همین دلیل، دولت و شرکت‌های دولتی باید سیاست‌هایی اتخاذ کنند تا صادرکنندگانی با سرمایه محدود و دارای تجربه، آگاهی و شناخت کافی از بازارهای جهانی بتوانند کالاهای شرکت‌های دولتی را صادر کنند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تمام سرمایه‌گذاری‌ها توسط شرکت‌های خصوصی انجام می‌شود و طبیعتا این شرکت‌ها از ظرفیت مالی محدودی برخوردارند. در این میان خریداران محصولات فولادی ایران نیز محدود بوده و ریسک بالایی را متحمل می‌شوند. به همین دلیل لازم است راهکارهایی برای کاهش فشار مالی بر بخش‌خصوصی اندیشیده شود. این راهکارها شاید نه به ‌صورت اعتباری اما از طریق دیگر امکان‌پذیر باشد تا میزان سرمایه‌گذاری سنگین مورد نیاز، کاهش یابد و فشار کمتری به بخش‌خصوصی وارد شود.