20 - 08 - 2023
توریسم در بن‌بست
نادر نینوایی- در ماه‌های اخیر وضعیت نامناسب اقتصادی باعث شده که میزان استقبال مردم از تورهای گردشگری داخلی حداقلی باشد.
در واقع در شرایطی که تامین هزینه‌های جاری زندگی برای بسیاری با چالش جدی مواجه شده است، فراهم کردن مبلغ لازم برای سفر به جزایری نظیر کیش و قشم و سفرهای چندروزه از اولویت زندگی مردم خارج شده است.
آن‌طور که یکی از فعالان صنعت گردشگری به «جهان صنعت» گفته در شرایط فعلی رزروها به تورهای یک‌روزه و به مقصد فواصل نزدیک محدود شده و در این شرایط فعالان گردشگری که در آژانس‌های کمتر شناخته‌شده فعالیت دارند، ناچار به انتخاب شغل‌های جایگزین هستند.
در این شرایط به نظر می‌رسد لازم است دولت با ارائه تسهیلات و طرح‌های تشویقی در این شرایط سخت از حوزه گردشگری حمایت و در عین حال زمینه را برای بهره‌مندی بیشتر مردم از خدمات سفر و گردشگری فراهم کند.
کاهش رزرو تورهای چندروزه
برای بررسی بیشتر وضعیت کنونی صنعت گردشگری با میلاد نایینیان -فعال حوزه گردشگری- تماس گرفتیم. وی درخصوص وضعیت فعلی صنعت گردشگری در کشور گفت: میزان رزرو تورهای گردشگری بسیار پایین آمده و در این شرایط انتخاب مردم بیشتر تورهای یک‌روزه است که قیمت کمتری دارند و پرداخت هزینه آنها راحت‌تر است.
نایینیان ادامه داد: به هر روی گران شدن اخیر تورهای گردشگری که به تبع شرایط کشور روی داده بر صنعت توریسم اثرگذار بوده است. وقتی هزینه هتل، بومگردی و اتوبوس افزایش یافته، طبیعتا قیمت تمام‌شده تورها نیز افزایش می‌یابد و در مجموع باید بگویم با وجود تمام تبلیغاتی که می‌شود اقدام موثری برای بهبود وضعیت صنعت گردشگری نشده است.
وی درخصوص وضعیت تورهای ورودی نیز گفت: در فصل بهار تا حدودی گردشگران چینی به کشور می‌آمدند، اما با ورود به فصل تابستان، میزان ورود این گردشگران نیز کاهش یافته است.
این فعال حوزه گردشگری در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی وضعیت فعالان صنعت گردشگری به چه شکل است، گفت: شنیده‌ها حاکی از آن است که در شرایط فعلی وضعیت تورهای ورودی صرفا به گونه‌ای است که آژانس‌ها گذران می‌کنند. کارکنان آژانس‌های کمتر شناخته‌شده در این شرایط ناچار هستند کار دوم داشته باشند و منبع اقتصادی دیگری برای امرارمعاش خود در نظر بگیرند.
نایینیان در پاسخ به این پرسش «جهان‌صنعت» که مهم‌ترین چالش‌های امروز گردشگری را معطوف به چه بخشی می‌دانید و از وزارت گردشگری انتظار می‌رود برای حل این مشکل چه اقدامی انجام دهد، گفت: باتوجه به اینکه تحت تاثیر شرایط اقتصادی کشور صنعت گردشگری آسیب دیده است، انتظار می‌رود در مقابل دولت برای حوزه گردشگری یارانه اختصاصی در نظر بگیرد و وام‌های با درصد کارمزد پایین به فعالان گردشگری ارائه دهد. سابقه پرداخت چنین وام‌هایی در برخی از کشورها از جمله چین وجود دارد و زمینه را برای توسعه صنعت گردشگری کشورها فراهم می‌کند. به هر روی باید به فعالان صنعت گردشگری خصوصا فعالان خرد کمک شود تا در زمانی که فصل سفر نیست سرپا بمانند و بتوانند از پس هزینه‌هایشان بر‌بیایند.
وی افزود: به نظرم باید وام‌هایی نه با مبالغ ۱۰ تا ۱۵ میلیونی، بلکه با مبالغ بالاتر از ۵۰ میلیون تومان برای عبور از وضعیت فعلی گردشگری ارائه دهند.
بی‌فایده بودن تبلیغات صرف
مدتی است که پویشی با نام «ایران‌بین» با ارائه ۶۰ نما از ۲۶ اثر «میراث جهانی» ایرانی ثبت‌شده در یونسکو آغاز به کار کرده است. در قالب این پویش که توسط وزارت گردشگری دنبال شده است سازه‌ها و بیلبوردهای تبلیغاتی شهر تهران برای ترویج سفر و معرفی نقاط دیدنی ایران به کار گرفته شده‌اند.
آن‌طور که در خبرها آمده پویش ایران‌بین با همکاری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، سازمان زیباسازی شهر تهران و شبکه نسیم آغاز شده و با ارائه بیش از ۱۴ هزار نقطه دیدنی ایران، به اطلاع‌رسانی پیرامون همه این نقاط می‌پردازد.
در گام نخست این پویش با اقدام سازمان زیباسازی شهر تهران، مردم پایتخت شاهد تصاویری از ۲۶ مکان تاریخی و فرهنگی جهانی در قالب بیلبورد بودند.
علاوه بر این قرار است ویژه‌برنامه «ایران‌بین» به‌زودی از شبکه تلویزیونی نسیم پخش شود و تبلیغات این پویش هم چند ماهی است که در رسانه‌های اجتماعی آغاز شده است.
نایینیان در پاسخ به این پرسش که آیا ورود بخش دولتی به حوزه تبلیغات جهت معرفی جاذبه‌های گردشگری با هدف رونق گردشگری موثر است یا خیر، گفت: به نظرم اقدامات اینچنینی کافی نیست و انتشار عکس و محتوا صرفا کاربرد اطلاع‌رسانی دارد. همین اطلاعات در فضای مجازی و در شبکه‌های اجتماعی نیز وجود دارد. در نهایت مردم زمانی می‌توانند اقدام به سفر و بهره‌مندی از خدمات حوزه گردشگری کنند که پول کافی داشته باشند. توجه داشته باشید زمانی که مردم امکان تامین هزینه‌های سفر خود را نداشته باشند تمام این اطلاعات ارائه‌شده بی‌تاثیر می‌شوند. کما اینکه در اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی هم این اطلاعات وجود دارد و همه مردم هم از آنها آگاهی نسبی دارند.
این فعال حوزه گردشگری ضمن تاکید بر وضعیت اقتصادی نامساعد مردم و تاثیر آن بر صنعت گردشگری خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی پول کشور به سبب شرایط اقتصادی کم ارزش شده است و در چنین شرایطی انتظار می‌رود دولت برای اصلاح این وضعیت با تسهیل شرایط و اعطای وام به آژانس‌های گردشگری (به شرط حمایت از سفرهای داخلی) این فرصت را فراهم کند که بتوانند خدمات متنوع‌تری در حوزه سفر و گردشگری به مردم ارائه دهند.
وی افزود: درواقع دولت می‌تواند تسهیلات با نرخ کارمزد پایین به شرط ارائه تورهای اقتصادی و مناسب داخلی به آژانس‌های مسافرتی بدهد. با این روش می‌توان یک سفر قشم را که حداقل ۱۰ میلیون هزینه دارد در قالب سه قسط به مردم ارائه کرد. چنین اقداماتی میزان استقبال مردم از تورها را تا حدودی بیشتر می‌کند.
نایینیان ادامه داد: این امکان در حال حاضر فراهم نیست و صرفا یکسری آژانس‌هایی که بنیه مالی بالایی دارند امکان ارائه چنین گزینه‌هایی را دارند، اما بسیار بهتر است که امکان ارائه این امر برای سایر آژانس‌ها هم فراهم شود تا مردم بتوانند از گردشگری داخلی و سفر بیشتر بهره‌مند شوند. در شرایط فعلی وضعیت به‌گونه‌ای است که خیلی از آژانس‌ها درآمدشان به فروش بلیت محدود شده و از محل فروش تور درآمد آنچنانی ندارند که تداوم این شرایط به هیچ‌وجه مطلوب نیست.