تعرفه‌های متقابل ترامپ؛ آغاز نااطمینانی اقتصادی برای آمریکا

دونالد ترامپ، روز پنجشنبه، طرح خود را برای افزایش تعرفه‌های واشنگتن برای مطابقت با عوارضی که سایر کشورها بر واردات آمریکا اعمال می‌کنند، ارائه کرد که احتمالا به تقابل اقتصادی گسترده با متحدان و رقبا منجر می‌شود.
رییس‌جمهور آمریکا در هنگام امضای این بیانیه در دفتر بیضی کاخ سفید، گفت: برای انصاف است که تصمیم گرفته‌ام تعرفه متقابلی را اعمال کنم. برای همه منصفانه است. هیچ کشور دیگری نمی‌تواند شکایت کند.
دولت جمهوریخواه ترامپ اصرار دارد که تعرفه‌های جدید آمریکا، توانایی تولیدکنندگان آمریکایی و خارجی را برای رقابت، برابر می‌کند، با این حال، طبق قانون فعلی این مالیات‌های جدید احتمالا توسط مصرف‌کنندگان و شرکت‌های آمریکایی مستقیما یا در قالب قیمت‌های بالاتر پرداخت می‌شود. نرخ‌هایی که قرار است اعمال شوند در هفته‌های آینده تحت‌بررسی قرار می‌گیرند که می‌تواند فضای بالقوه‌ای را برای حل چالش‌ها ایجاد کند یا درجه‌ای از تعلیق و عدم قطعیت را طولانی‌تر کند.
سوء‌تفاهم اساسی ترامپ از نحوه عملکرد اقتصاد جهانی
اگر دستور کار ترامپ، نرخ تورم را بالا ببرد و رشد اقتصادی را کاهش دهد، سیاست تعرفه‌ها می‌تواند به راحتی برای ترامپ، نتیجه معکوس داشته باشد و این امر را برای رییس‌جمهوری که مشتاق اعلام اقتدار خود بر اقتصاد آمریکاست، به ریسکی بزرگ تبدیل می‌کند. افزایش تعرفه‌ها برای هر کشور با هدف آغاز مذاکرات تجاری جدید، تنظیم می‌شود اما سایر کشورها نیز ممکن است احساس کنند باید تعرفه‌های خود بر کالاهای آمریکایی را افزایش دهند. در نتیجه، ترامپ ممکن است نیاز داشته باشد برای مقابله با هرگونه عدم اطمینان ناشی از تعرفه‌های خود، راه‌هایی برای اطمینان بخشیدن به مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها بیابد.
اسکات لینسیکوم، کارشناس تجارت در اندیشکده «موسسه کاتو» گفت: آمریکا میانگین تعرفه‌های پایینی دارد اما به نظر می‌رسد اعلامیه ترامپ به گونه‌ای نوشته شده که به جای دنبال کردن انصاف، مالیات بر واردات را افزایش دهد زیرا آمریکا نیز محدودیت‌های رگولاتوری دارد که محصولات خارجی را محدود می‌کند. این امر ناگزیر به معنای تعرفه‌های بالاتر و در نتیجه مالیات‌های بالاتر برای مصرف کنندگان و تولیدکنندگان آمریکایی خواهد بود. طرح تعرفه‌های ترامپ، منعکس‌کننده یک سوء‌تفاهم اساسی از نحوه عملکرد اقتصاد جهانی است.
بیانیه ترامپ، مالیات بر ارزش ‌افزوده را که مشابه مالیات بر فروش است و در اتحادیه اروپا رایج است، به‌عنوان یک مانع تجاری شناسایی کرده که در هر گونه محاسبه تعرفه متقابل، گنجانده می‌شود.
نرخ‌های تعرفه سایر کشورها، یارانه‌ها برای صنایع، مقررات و کاهش ارزش احتمالی ارزها از جمله عواملی هستند که دولت ترامپ برای ارزیابی تعرفه‌ها، استفاده می‌کند.
یک مقام ارشد کاخ سفید که مایل نبود نامش فاش شود، گفت: درآمدهای تعرفه‌ای مورد انتظار، به طور جداگانه به تعادل کسری بودجه 9/‏‏1‌تریلیون دلاری کمک می‌کند. این مقام همچنین گفت که بررسی‌های موردنیاز برای تعرفه‌ها می‌تواند ظرف چند هفته یا چند ماه تکمیل شود.
بازی دور از انصاف رییس‌جمهور آمریکا
افزایش احتمالی مالیات بر واردات و صادرات در مقایسه با تعرفه‌های نسبتا متوسطی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود اعمال کرد، می‌تواند بزرگ باشد. براساس آمار اداره سرشماری آمریکا، تجارت کالا میان اروپا و آمریکا در سال گذشته، تقریبا به 3/‏‏1‌تریلیون دلار رسید و آمریکا ۲۶۷میلیارد دلار کمتر از وارداتش، صادرات داشت.
رییس‌جمهور آمریکا در چند هفته گذشته، آشکارا با چندین شریک تجاری واشنگتن، درگیر شد و تهدیدات تعرفه‌ای وضع کرده و از آنها دعوت کرده تا با مالیات‌های وارداتی که می‌توانند اقتصاد را وارد یک جنگ تجاری کنند، تلافی کنند.
ترامپ به دلیل نقش چین در تولید ماده افیونی فنتانیل، ۱۰‌درصد تعرفه اضافی بر واردات این کشور وضع کرده است. وی همچنین تعرفه‌هایی را بر کانادا و مکزیک که دو شریک تجاری بزرگ آمریکا هستند، آماده کرده است که پس از ۳۰‌روز تعلیق، ممکن است در ماه مارس اعمال شوند. همچنین، ترامپ، دوشنبه هفته جاری، معافیت‌ها را از تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم در سال ۲۰۱۸ حذف کرد و در حال بررسی تعرفه‌های جدید بر روی تراشه‌های رایانه‌ای و داروهاست.
با اعتراف خود ترامپ، تعرفه‌های جداگانه او برای امنیت ملی و دلایل دیگر، علاوه بر تعرفه‌های متقابل قرار می‌گیرند که به معنای یکسان نبودن زمین بازی است. ترامپ درباره تعرفه‌های ۲۵‌درصدی فولاد و آلومینیوم گفت: این تعرفه‌ها بالاتر و علاوه بر تعرفه‌های متقابل هستند. خودروها، تراشه‌های رایانه‌ای و داروها نیز با نرخ‌های بالاتر از آنچه طرح «تعرفه‌های متقابل» وی در نظر می‌گیرد، مشمول تعرفه می‌شوند.
ضربه دردناک رقبا و شرکای واشنگتن به اقتصاد آمریکا
اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک اقدامات متقابلی برای تحمیل درد اقتصادی به آمریکا در واکنش به اقدامات ترامپ در چنته دارند؛ در حالی که چین در حال حاضر با اعمال تعرفه‌های خود بر واردات محصولات انرژی، ماشین‌آلات کشاورزی و خودروهای دارای موتور بزرگ از آمریکا و همچنین تحقیقات ضدانحصاری از گوگل، اقدامات تلافی‌جویانه انجام داده است.
کاخ سفید استدلال کرده است که اخذ مالیات بر واردات مشابه سایر کشورها، عادلانه بودن تجارت را بهبود می‌بخشد و به طور بالقوه درآمدهای دولت آمریکا را افزایش می‌دهد و در عین حال امکان مذاکراتی را فراهم می‌کند که در نهایت می‌تواند تجارت را بهبود بخشد.
اما ترامپ این قمار سیاسی را انجام می‌دهد که رای‌دهندگان آمریکا می‌توانند سطوح بالاتر تورم را تحمل کنند. افزایش قیمت‌ها در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، به‌شدت محبوبیت جو بایدن، رییس‌جمهور وقت آمریکا را تضعیف کرد. رای‌دهندگانی که از تورم قدرت خریدشان را از بین برد، چنان ناامید شدند که سال گذشته تصمیم گرفتند ترامپ را به کاخ سفید بازگردانند تا مشکل را حل کنند اما تورم از زمان انتخابات نوامبر افزایش یافته است و دولت آمریکا، روز چهارشنبه گزارش کرد شاخص قیمت مصرف‌کننده با نرخ سالانه سه‌درصد رشد کرده است.
تیم ترامپ با وجود اذعان به احتمال برخی از مشکلات مالی، تاب انتقاد از تعرفه‌ها را ندارد و می‌گوید تعرفه‌ها باید در برابر تمدید و گسترش کاهش مالیات‌های سال ۲۰۱۷ ترامپ و همچنین تلاش‌ها برای مقررات‌زدایی و صرفه‌جویی اجبار از طریق توقف هزینه‌ها و تعدیل کارکنان کشوری در طرح ابتکاری وزارت کارایی دولت، ایلان ماسک، مشاور میلیاردر ترامپ سنجیده شود. اما یک مانع بر سر راه این رویکرد، ممکن است توالی سیاست‌های مختلف و احتمال یک درگیری تجاری گسترده‌تر باشد که سرمایه‌گذاری و استخدام را در میان فشارهای تورمی بیشتر سرکوب می‌کند.
تحلیلگران بانک ولز فارگو، روز پنجشنبه در گزارشی گفتند که تعرفه‌ها احتمالا به رشد سال جاری لطمه می‌زند؛ درست همانطور که امکان تمدید و گسترش کاهش مالیات‌ها می‌تواند به بهبود رشد در سال‌۲۰۲۶ کمک کند.
براساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ترامپ سعی کرد این احتمال را که سیاست‌هایش چیزی فراتر از یک جهش مختصر در تورم ایجاد کند را به حداقل برساند اما هنگامی که از رییس‌جمهور آمریکا پرسیده شد که آیا از آژانس‌ها می‌خواهد تاثیر احتمالی بر قیمت‌ها را تجزیه و تحلیل کنند، نپذیرفت و گفت: چیزی برای مطالعه وجود ندارد. تعرفه‌ها به خوبی پیش خواهند رفت.
آمریکا مشاغل خود را از دست خواهد داد
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، اظهار داشت که اگر ایالات‌متحده تعرفه‌هایی بر واردات فولاد و آلومینیوم کانادا اعمال کند، برخی از آمریکایی‌ها شغل خود را از دست خواهند داد و رشد اقتصادی ایالات‌متحده آسیب خواهد دید.
ترودو که در بروکسل با خبرنگاران صحبت می‌کرد، همچنین تاکید کرد که کانادا در صورت لزوم با اقدامات تلافی‌جویانه پاسخ خواهد داد.
او گفت: «ما بر این موضوع تاکید می‌کنیم که در آخرین باری که آنها تعرفه‌ها را اعمال کردند، در ایالات‌متحده مشاغل قابل‌توجهی از دست رفت و این واقعا موجب آسیب به رشد و رفاه در ایالات‌متحده خواهد شد.» ترامپ می‌گوید که این اقدامات به صنایع ضعیف در ایالات‌متحده کمک خواهد کرد.
نزدیک به نیمی از آلومینیومی که در ایالات‌متحده استفاده می‌شود، وارداتی است و بخش عمده‌ای از آن از کانادا وارد می‌شود. واردات از کانادا در سال ۲۰۲۴ به 2/‏‏3‌میلیون تن رسید که دو برابر میزان واردات از 9کشور بعدی بود.
بخش زیادی از تامین آلومینیوم کانادا از کبک است. نخست‌وزیر کبک، فرانسوا لگو، روز چهارشنبه گفت که کانادا باید تعرفه‌های صادراتی بر محصولاتی مانند آلومینیوم وضع کند «جایی که واقعا به ما نیاز دارند.»
وزیر دارایی فدرال، دومینیک لو بلانک که برای گفت‌وگو با مقامات ایالات‌متحده به واشنگتن سفر کرده بود، گفت که کانادا تا زمانی که نبیند دولت آمریکا چه اقداماتی انجام می‌دهد، واکنشی نشان نخواهد داد.
او به خبرنگاران گفت: «آنچه آمریکایی‌ها به‌ طور خصوصی و علنی به ما گفته‌اند این است که ما چند هفته زمان داریم تا با هم کار کنیم.»