تشدید فشار نقدینگی در بورس

اینکه سازمان بورس تا پایان سال‌جاری عرضه‌های اولیه را متوقف کرده اقدام مناسبی است. کارشناس بازار سرمایه درباره توقف تعداد زیادی از نمادهای بورسی می‌گوید نهاد ناظر می‌توانست برای شفافیت اطلاعاتی به صورت مداوم اطلاع‌رسانی کند و در عین حال نمادها را باز گذارد تا سهامداران درباره دارایی‌شان، خود تصمیم بگیرند. ابوالقاسم آقادوست در گفت‌وگو با ایسنا، درباره کیفیت عرضه اولیه به روش «ثبت‌سفارش» اظهار کرد: روش بوک‌بیلدینگ خوب است و دارای مزیت‌های زیادی است البته هر روش مزایا و معایبی دارد اما مزایای این روش از معایب آن بیشتر است. وی ادامه داد: در این روش تعداد خریداران، فروشنده‌ها و قیمت‌ها به صورت مخفی می‌ماند و شائبه دستکاری و تبانی را کمرنگ می‌کند هرچند که مشخص نبودن سفارش‌ها به عقیده برخی از کارشناسان عیب این روش محسوب می‌شود. آقادوست درباره حد نوسان قیمت کف و سقف مشخص شده در عرضه اولیه‌ها به روش ثبت‌سفارش گفت: در این روش بهتر است که دامنه نوسان کف تا سقف بیشتر از ۱۰ درصد در نظر گرفته شود. به عنوان مثال این مقدار می‌تواند ۱۵ یا ۲۰ درصد باشد. این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: در مورد عرضه اولیه اخیر که در بورس انجام شد که سهم برکت می‌توانست پایین‌تر از آنچه قیمت‌گذاری شد، ارزش‌گذاری شود. این سهم بیش از ارزش، قیمت‌گذاری شد و می‌توانست حتی زیر ۲۰۰ تومان کشف قیمت شود. وی افزود: در عرضه‌های اولیه سهامدار عمده باید مقداری همکاری کند تا برای افرادی که در این عرضه مشارکت می‌کنند سودی در نظر گرفته شود تا جذابیت بازار سرمایه برای افراد جدید بیشتر شود و این کار با ارزیابی واقعی این سهم قابل انجام است. آقادوست با اشاره به توقف عرضه‌های اولیه تا پایان سال ۱۳۹۵ گفت: وقتی سهامدار عمده در پایان سال عرضه می‌کند شاید مشکلاتی داشته باشد و وقتی پول عرضه اولیه را برمی‌دارد دیگر مبلغی برای حمایت برایش باقی نمانده است در حالی‌که در عرضه‌های اولیه مخصوصا عرضه‌های سنگین حمایت سهامدار عمده بسیار مهم است. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه عملکرد سازمان بورس را در یک سال گذشته چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: در مجموع عملکرد سازمان بورس را در یک سال گذشته مثبت می‌دانم هرچند که مشکلاتی هم درباره عملکرد این سازمان وجود داشته است. وی ادامه داد: سازمان بورس برای شرکت‌های بورسی، ناشران و پرونده‌های تخلفاتی مقداری سختگیری کرده است ولی بسیاری از مشکلاتی که در بازار سرمایه وجود دارد دست سازمان بورس نیست. آقادوست افزود: به‌عنوان مثال اینکه سازمان بورس تصمیم گرفت که تا پایان سال ۱۳۹۵ عرضه اولیه وجود نداشته باشد اتفاق مناسبی بود هر چند که برای برخی از عرضه‌کنندگان این موضوع ناگوار به نظر می‌رسید. این کارشناس بازار سرمایه افزود: موضوعی که درباره‌اش سازمان بورس چندان عملکرد مناسبی نداشت بستن تعداد زیادی از نمادهای بورسی بود البته آنها برای خود توضیحاتی دارند ولی سازمان بورس می‌توانست دائما درباره شرکت‌های بورسی اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی کند و در عین حال نماد را باز بگذارد تا سهامداران بتوانند دارایی خود را مورد معامله قرار دهند. بستن نمادها درد شرکت‌های بورسی را دوا نکرد در حالی‌که اگر این نمادها باز بودند از محل کارمزدهای معاملاتی، سازمان و شرکت‌ بورس منتفع می‌شدند و نقدشوندگی سهام‌ها نیز در جای خود باقی بود.
فشار ماه آخر سال
بازار سهام به صورت سنتی و معمول در روزهای پایانی سال با کمبود نقدینگی مواجه می‌شود. ابراهیم خلیلی در گفت‌وگو با تسنیم ضمن بیان اینکه وضعیت بازار سرمایه همانند اقتصاد در شرایط رکودی بسر می‌برد، گفت: در این شرایط به سهامداران پیشنهاد می‌شود با دیدی بلندمدت به حفظ و حضور نقدینگی خود در بورس اقدام کنند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: بازار سهام به صورت سنتی و معمول در روزهای پایانی سال با کمبود نقدینگی مواجه می‌شود که یکی از دلایل آن این است که صندوق‌ها به سبب موضوعاتی چون پرداخت عیدی، تزریق نقدینگی به بازار سرمایه را با مشکل مواجه می‌کنند. وی تصریح کرد: بر این اساس پیش‌بینی می‌شود تا نیمه اسفندماه حقوقی‌ها برای تامین منابع مورد نیاز خود در بورس همچنان عرضه‌کننده باشند و پس از آن از فشار فروش سهام توسط آنها کاسته شود. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به شرایط گروه بانکی در بازار سهام اضافه کرد: شرکت‌های این صنعت به دلیل الزام بانک مرکزی به شفاف‌سازی از شرایط مناسبی در زمان بازگشایی برخوردار نبودند. با این حال به نظر می‌رسد شرایط منفی حاکم بر این گروه در بورس موقتی و گذرا باشد و با توجه به ویژگی‌های این صنعت بزرگ مانند نقدشوندگی و ارزش بازار رفته‌رفته شرکت‌های بانکی مورد اقبال بازار قرار گیرند.