تسویه‌نشدن اعتبارات در بورس مشکل جدید سرمایه‌گذاران

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند دلیل ریزش شدید بورس طی روزهای گذشته به تسویه اعتبار توسط سهامداران مربوط بوده است. به گزارش اقتصادی خبرگزاری فارس، در بازارهای مالی اصطلاحات مختلفی را می‌توان مشاهده کرد که سرمایه‌گذاران باید حتما با معنی و مفهوم آنها آشنا باشند. در غیر این صورت روند معاملات آنها با چالش‌هایی روبه‌رو خواهد شد. عدم آشنایی با این اصطلاحات حتی می‌تواند باعث از بین رفتن سرمایه‌های آنها در بازار شود. کال مارجین
از جمله مفاهیم رایج در بازارهای مالی نظیر بورس است. در واقع در هر بازاری که از اهرم برای افزایش سرمایه سهامداران استفاده می‌شود، کال مارجین نیز کاربرد دارد. به عبارت دیگر، کال مارجین یک عبارت انگلیسی است که از بازارهای مالی بزرگ در دنیا وارد بورس ایران نیز شده است. بروکرها یا کارگزاری‌ها (یک شخص حقیقی یا حقوقی که واسطه‌ خرید و فروش به شمار می‌رود)، به‌طور معمول سطحی برای افت سرمایه در نظر می‌گیرند، در نتیجه اگر معاملات وارد ضرر شوند و دارایی و وجه اولیه سرمایه‌‌گذار به پایین‌تر از سطح تعیین‌شده توسط بروکر برسد، در این حالت معامله‌گر کال مارجین شده و هشداری مبنی بر کسری بودجه دریافت خواهد کرد.
سرمایه‌گذاران چه زمانی کال مارجین می‌شوند؟
درواقع در هر بازاری که در آن از اهرم برای افزایش سرمایه کاربران برای معاملات استفاده شود، کال مارجین نیز کاربرد خواهد داشت. ضریب اهرمی در واقع ابزاری است که به کاربر اجازه معامله چند‌برابری نسبت به سرمایه اولیه خود را می‌دهد. به‌ عنوان‌ مثال با ضریب اهرمی ۱۰ شما می‌توانید ۱۰ برابر سرمایه اولیه در دسترس خود وارد معامله شوید. وقتی معاملات شما در بازار وارد ضرر شده و دارایی و وجه اولیه شما در حال کسر است، افت سرمایه تا حدی امکان‌پذیر خواهد بود. بعد از رسیدن به حد در نظر گرفته شده برای افت سرمایه اولیه که بسته به نوع بازار و کارگزار می‌تواند متفاوت باشد، معامله‌گر کال مارجین شده و اخطار کسری بودجه برای وی ارسال می‌‌شود. این اخطار به این معناست که سرمایه‌گذار دیگر بودجه لازم برای معامله موردنظر را ندارد و هر چه زودتر باید اقدامات لازم برای آن را انجام دهد.
کال مارجین شدن اعتبارات در بورس
دریافت اعتبار از کارگزاری‌ها را می‌توان به نوعی معامله اهرمی در بورس نامید. افرادی که از کارگزاری‌ها اعتبار معاملاتی دریافت می‌کنند، باید مراقب کال مارجین شدن خود باشند. افت‌های پی در پی بورس طی ماه‌های گذشته، وضعیت نامناسبی را برای سهامداران ایجاد کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد طی هفته‌های اخیر بسیاری از سهامداران با کاهش ارزش تضامین اعتبار مواجه شده‌اند و همین موضوع نیز باعث افزایش فشار فروش در بورس شده است. سرمایه‌گذارانی که به دنبال معامله در بازارهای آتی هستند، در ابتدا باید مبلغی را به‌ حساب کاربری خود در نزد کارگزار واریز کنند. برای انجام معاملات در بازار یک حداقل وجهی در نظر گرفته می‌شود که با عنوان وجه تضمین اولیه شناخته می‌شود. کاربر برای انجام معامله در بازار آتی حداقل باید این مقدار پول را در حساب خود داشته باشد، در غیر این صورت امکان معامله برای وی وجود نخواهد داشت. وقتی سرمایه‌گذار اقدام به خرید یا فروش در بازار آتی می‌کند، مقداری از پول موجود در حساب کاربری وی به ‌عنوان هزینه این معامله در حساب کارگزاری بلوکه خواهد شد. بعد از پایان هر روز معاملاتی و تسویه بسته به روند قیمت کالای موردنظر، مقداری از سرمایه کاربر کاهش پیدا می‌کند یا شاهد افزایش سرمایه وی با توجه به نوع معامله برای وی خواهیم بود. حال اگر روند حرکت قیمت کالای معامله‌شده برخلاف جهت پیش‌بینی‌شده توسط کاربر باشد، معامله وارد ضرر می‌شود. این ضرر تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که یا کاربر معامله را ببندد یا سطح سرمایه وی در حساب کاربری به حدی برسد که امکان ضرر بیشتر برای کاربر وجود ندارد. میزان نهایت ضرر در بازارهای مالی مختلف با هم متفاوت است، اما در بورس کالای ایران معمولا این میزان ۷۰ درصد وجه تضمین است. به این معنی که وقتی ضرر معامله از ۳۰ درصد وجه تضمین افزایش پیدا کرد، اصطلاحا حساب کاربری معامله‌‌گر کال مارجین شده و از سوی کارگذاری اخطار برای برطرف کردن این شرایط به روش‌های مختلف در دسترس ارسال خواهد شد.