تجارت ایران و افغانستان باید به سمت مدل‌های جدیدتر همکاری پیش رود

رایزن بازرگانی ایران در افغانستان در نشست فرصت‌ها و چالش‌های بازار افغانستان با اشاره به بازار رو به توسعه این کشور می‌گوید که برای از دست ندادن این بازار، تجارت ایران و افغانستان باید به سمت مدل‌های جدیدتر همکاری سوق پیدا کند. رایزن بازرگانی ایران در افغانستان با بیان اینکه افغانستان بیش از 80‌درصد نیازهای بازار خود را از طریق واردات تامین می‌کند، گفت: واردات از ایران 25‌درصد از این میزان را تشکیل می‌دهد.
حسین روستایی با اشاره به اولویت‌های واردات افغانستان از جمله مواد غذایی، کشاورزی، سوخت، کالاهای اساسی مانند آرد، روغن، تخم‌مرغ، جوجه یک‌روزه، دارو، تجهیزات‌پزشکی و تجهیزات ساختمانی ادامه داد: ایران در چهارماهه اول امسال بیش از 724‌میلیون‌دلار صادرات به افغانستان داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 28‌درصد افزایش داشته است.
او با اشاره به تامین برخی نهاده‌ها از افغانستان از جمله جو و پنبه افزود: برقراری امنیت سراسری و استقرار حاکمیت مرکزی در افغانستان طی دو سال گذشته، شرایط تجارت با این کشور را بهبود بخشیده است. روستایی با اشاره به تثبیت تعرفه‌های گمرکی و مبارزه با فساد از سوی طالبان گفت: افغانستان بهره‌برداری از معادن را در اولویت خود قرار داده است بنابراین دادوستد سنتی ایران با افغانستان باید وارد مدل‌های جدیدتر همکاری شود.
او ادامه داد: سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری معادن، خدمات فنی و مهندسی، مکانیزاسیون کشاورزی و کشاورزی هوشمند، احداث زیرساخت‌های حمل‌ونقل، انرژی‌ها نو و تجدیدپذیر از جمله زمینه‌های جدید همکاری دو کشور است.
روستایی با تاکید بر اینکه باید ایجاد منطقه اقتصادی مشترک میان دو کشور زودتر عملیاتی شود، اظهار کرد: با توجه به مناقشات اخیر افغانستان و پاکستان، افغانستان می‌خواهد از فرصت بندر چابهار به بهترین نحو استفاده کند. ایران می‌تواند نقش ترانزیتی خود را در واردات و صادرات افغانستان از 50‌درصد فعلی افزایش دهد.
او با تاکید بر اینکه باید بخش‌خصوصی پیشتاز فعالیت‌های اقتصادی در افغانستان باشد، ادامه داد: موافقتنامه‌های افغانستان با برخی کشورها از جمله موافقتنامه تجارت ترجیحی با هند یا موافقتنامه تجارت جنوب با هشت کشور از جمله بنگلادش، هند، بنگال، میانمار و… فرصتی برای صادرات مجدد برخی کالاهای ایرانی از جمله میوه‌هایی مانند کیوی است.
روستایی با اشاره به اینکه اگر ایران برای حضور در بازار افغانستان برنامه‌ریزی نکند، خیلی زود رقبایی مانند قطر، امارات، ترکیه، پاکستان و چین جایگزین آن خواهند شد، افزود: سرمایه‌گذاری در گروه‌های کالایی شامل شوینده‌ها، مواد غذایی، مصالح ساختمانی از جمله سیمان، کاشی و شیرآلات، دارو و تجهیزات‌پزشکی، پلاستیک شامل انواع ظروف پلاستیکی، انواع سوخت، فرش و موکت برای ایران می‌تواند دارای مزیت باشد.
توسعه همکاری‌های تجاری ایران و افغانستان با فعال کردن کریدور چابهار
معین خافی، رایزن تجاری افغانستان در ایران با تاکید بر اینکه کالای ایرانی در اولویت خرید مردم افغانستان است و نیازی به تبلیغ ندارد، گفت: افغانستان امروز، ازبکستان 20سال قبل است و 20سال بعد سرمایه‌گذاری و تجارت با افغانستان به راحتی امروز نخواهد بود. او افزود: ما می‌خواهیم در تولید مواد غذایی و کشاورزی، احداث شبکه آبرسانی، تولید مواد نفتی، تاسیس پالایشگاه و … خودکفا شویم. در این مسیر افغانستان کار با ایران را به کار با هند و چین ترجیح می‌دهد.
خافی با تاکید بر اینکه افغانستان در زمینه اکتشاف و استخراج مواد نفتی ظرفیت‌های زیادی دارد، ادامه داد: چینی‌ها در حال حاضر روزانه در افغانستان‌ هزار تن نفت‌خام استخراج می‌کنند. ایران تا دو سال قبل اولین تامین‌کننده سوخت و فرآورده‌های نفتی افغانستان بود اما متاسفانه الان ترکمنستان و روسیه جای آن را گرفته‌اند.
او با بیان اینکه ایران و افغانستان در زمینه کشت فراسرزمینی می‌توانند همکاری‌های خوبی با یکدیگر داشته باشند، گفت: افغانستان منابع آبی خوب و خاک حاصلخیز دارد. به علاوه یکی از اهداف مهم دولت اسلامی افغانستان توسعه کشاورزی است.
خافی ادامه داد: در حال حاضر مشوق‌های خوبی از سوی دولت افغانستان برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در نظر گرفته شده است که فعالان اقتصادی ایران می‌توانند از آنها استفاده کنند.
او با اشاره به وجود مشکلات نقل‌وانتقالات مالی افزود: با این حال راه‌های جایگزین خوبی هم میان دو کشور ایجاد شده است. هدف دولت افغانستان دستیابی به تجارت 10‌میلیارد دلاری میان دو کشور است.
خافی تاکید کرد: فعال کردن کریدور چابهار با هدف دسترسی افغانستان به آب‌های آزاد می‌تواند سطح تجارت دو کشور را به شکل قابل‌توجهی افزایش دهد. اکتشاف و استخراج و فرآوری معادن و مواد معدنی، احداث پالایشگاه و تولید فرآورده‌های نفتی در افغانستان از دیگر زمینه‌های بسیار خوب برای همکاری دو طرف است.