تاریخچه شکل‌گیری بازار سهام

تاریخچه شکل‌گیری بورس جهانی، فلسفه و اصول اولیه آن نشان‌دهنده تحولات عمیق اقتصادی و نیازهای مالی جوامع بشری در طول تاریخ است. این گزارش ضمن اشاره به اولین کشورهای بنیان‌گذار و موسسان این نهادهای مالی، به بررسی پیدایش، روند تکامل و نقش بورس در اقتصاد جهانی می‌پردازد.
به گزارش تجارت‌نیوز، بورس به معنای عام، یک بازار سازمان‌یافته برای خرید و فروش اوراق بهادار است، اما ریشه‌های این نهاد مالی به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد. فلسفه پیدایش بورس مبتنی بر نیاز به تامین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های بزرگ از طریق جمع‌آوری سرمایه از سرمایه‌گذاران است. این امر به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به وام‌های بزرگ بانکی توسعه یابند و به‌ طور موثرتری ریسک خود را توزیع کنند، از طرفی سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید سهام، در سود و زیان شرکت‌ها شریک شوند.
اولین بورس جهان در سال ۱۶۰۲ ایجاد شد
شکل‌گیری اولیه بورس به دوران قرون وسطی و شهرهای تجاری اروپا مانند بروژ در بلژیک بازمی‌گردد. در آن زمان، تجار و سرمایه‌گذاران برای معامله قراردادهای قرضه، اوراق بهادار و سایر ابزارهای مالی دور هم جمع می‌شدند. این امر مربوط به دوران رونق تجارت دریایی و نیاز به تامین مالی سفرهای دریایی بود. اولین بورس شناخته‌شده در جهان در سال ۱۶۰۲ توسط شرکت هند شرقی هلند تاسیس شد. شرکت هند شرقی، نخستین شرکتی بود که سهام خود را به عموم مردم عرضه کرد. کمپانی هند شرقی هلند در سال ۱۶۰۲ در آمستردام توسط تاجران هلند تاسیس شده بود.
درست زمانی که استعمارگران اسپانیا و پرتغال غرق در آشوب بودند و بازار اروپا دچار کمبود مواد شده بود، هلند تصمیم گرفت برای برطرف کردن نیازهای خود از جمله ادویه‌جات و شکر مستقل عمل کند.
اولین بورس جهان در آمستردام هلند، تاسیس شد و به سرعت به عنوان مرکز مالی اروپا شناخته شد، پس از آن کشورهای دیگری مانند انگلستان (بورس لندن) و فرانسه به تاسیس بازارهای مشابه اقدام کردند. این بازارها به تدریج با افزایش نیاز به تجارت و سرمایه‌گذاری مالی توسعه یافتند.
موسسان این بازارها عمدتا تجار و سرمایه‌گذارانی بودند که به دنبال ایجاد یک سیستم سازمان‌یافته برای خرید و فروش اوراق بهادار بودند. در انگلستان، تجار و سرمایه‌گذاران برجسته‌ای مانند توماس گرشام نقش کلیدی در توسعه بورس لندن داشتند.
بورس به عنوان یکی از اساسی‌ترین اجزای سیستم مالی جهانی، نقش حیاتی در توسعه اقتصادی و نوآوری دارد. از شکل‌گیری اولیه‌اش در اروپای قرن ۱۶ تا رشد و گسترش جهانی امروزی، بورس به عنوان نمادی از تکامل نیازهای مالی و اقتصادی بشریت است. توسعه این بازارها نه‌تنها برای تامین مالی شرکت‌ها و دولت‌ها بلکه به عنوان وسیله‌ای برای سرمایه‌گذاران جهت دستیابی به سودهای احتمالی از سرمایه‌گذاری‌های خود اهمیت دارد.