تاثیر روابط بین‌الملل بر اقتصاد ایران

نگین حیدری‌زاده *
روابط دیپلماتیک و تعاملات بین‌المللی نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کنند. این روابط، زمینه‌ساز ایجاد تبادلات تجاری، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و تقویت همکاری‌های علمی و فناوری است. در ایران، به دلیل تحریم‌های اقتصادی و فشارهای بین‌المللی، اقتصاد با چالش‌های بسیاری روبه‌رو شده که حل آنها نیازمند استفاده از دیپلماسی کارآمد است. روابط دیپلماتیک قوی می‌تواند در باز کردن مسیرهای جدید تجاری، کاهش هزینه‌های تبادل و جذب سرمایه‌های خارجی موثر باشد. کشورهایی که روابط دیپلماتیک خود را با موفقیت مدیریت می‌کنند، معمولا از اقتصادی پایدارتر و متنوع‌تر برخوردارند. در مقابل، ضعف در این روابط می‌تواند منجر به انزوای اقتصادی، کاهش توان رقابتی و افزایش فشارهای اقتصادی شود. تحریم‌های بین‌المللی که در طول سال‌های گذشته بر ایران اعمال شده‌اند، نمونه‌ای از تاثیرات منفی بر اقتصاد هستند که ناشی از نبود روابط دیپلماتیک موثر است.
برای بهبود وضعیت اقتصادی ایران، تقویت دیپلماسی اقتصادی امری ضروری است. این اقدام باید شامل تنوع‌بخشی به روابط تجاری، تلاش برای لغو یا کاهش تحریم‌ها از طریق مذاکره و جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی باشد. علاوه بر این، باید به دنبال تقویت بخش‌های غیروابسته به نفت، توسعه صنعت گردشگری و ایجاد فضای مناسب برای نوآوری‌های فناوری بود. شفافیت در امور اقتصادی و تقویت اعتماد عمومی نیز می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی کمک کند. بهبود وضعیت اقتصادی ایران نیازمند رویکردی چندجانبه است که در آن دیپلماسی اقتصادی نقشی محوری دارد. با مدیریت هوشمندانه روابط بین‌المللی و بهره‌برداری از فرصت‌های موجود، ایران می‌تواند اقتصاد خود را تقویت کرده و به سوی توسعه پایدار گام بردارد.
برای ارتقای وضعیت اقتصادی کشور، دولت جدید نیاز دارد که تقویت روابط دیپلماتیک و گسترش تعاملات بین‌المللی را به‌عنوان اولویت‌های اصلی خود در نظر بگیرد. در این راستا، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
توسعه روابط دیپلماتیک با قدرت‌های اقتصادی: دولت باید به تقویت و گسترش روابط با کشورهای بزرگ اقتصادی مانند چین، روسیه و هند بپردازد. این کشورها به‌عنوان شرکای استراتژیک می‌توانند زمینه‌های تجاری و سرمایه‌گذاری جدیدی را برای ایران فراهم کنند و به کاهش اثرات منفی تحریم‌ها کمک کنند.
فعالیت گسترده در نهادهای بین‌المللی: ایران باید نقش فعال و موثری در نهادهای بین‌المللی همچون سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس ایفا کند. این عضویت‌ها به ایران کمک می‌کنند تا در سطح جهانی به‌عنوان یک بازیگر موثر شناخته شود و از فرصت‌های اقتصادی و مالی این نهادها بهره‌برداری کند.
دیپلماسی اقتصادی پیشرفته: دولت باید با اتخاذ یک دیپلماسی اقتصادی قوی، فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری جدیدی را برای کشور ایجاد کند. این رویکرد می‌تواند به تقویت صادرات غیرنفتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تقویت تولید داخلی منجر شود. دیپلماسی اقتصادی باید به‌عنوان ابزاری کلیدی برای کاهش وابستگی به منابع نفتی و تقویت اقتصاد ملی
استفاده شود.
کاهش تنش‌های بین‌المللی: دولت باید با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک و همکاری با نهادهای بین‌المللی، به کاهش تنش‌های سیاسی و رفع تحریم‌ها بپردازد. این رویکرد می‌تواند محیط بین‌المللی مساعدتری برای توسعه اقتصادی ایران فراهم کند.
* کارشناس روابط بین‌الملل