تاثیرات کاهش تورم نهاده‌های ساختمانی بر بازار مسکن

حسن محتشم*
کاهش شش درصدی تورم نهاده‌های ساختمانی در دی‌ماه نسبت به فصل پیش که به تازگی توسط مرکز آمار مطرح شده دلایل مختلفی دارد. نباید از یاد برد که اکنون در فصل زمستان به سر می‌بریم و فعالیت‌های ساختمانی نسبت به سایر فصول سال به خاطر سردی هوا و شرایط جوی محدودتر است.از سوی دیگر باید توجه داشت که در سال جاری تعداد پروانه‌های ساختمانی نسبت به سال پیش کاهش داشته است. هنگامی که میزان صدور پروانه‌های ساختمانی با کاهش روبه‌رو می‌شود، مطمئنا حاکی از ضعف بخش تولید و کندی فعالیت‌های ساختمانی است. در پی نوساناتی که طی یک سال داشتیم و به صورت ماهانه شاهد افزایش در تورم نهاده‌های ساختمانی بودیم، می‌توان از این کاهش ۶ درصدی با خرسندی یاد کرد و آن را به فال نیک گرفت، اما باید منتظر ماند و دید این روند در ماه‌های آینده و سال آتی چگونه خواهد بود.
باید توجه داشت اینکه صرفا تنها در یک ماه شاهد کاهش تورم نهاده‌های ساختمانی باشیم، نمی‌تواند به معنای نقش تعیین‌کننده، مستمر و مستقیم بر کاهش قیمت واحدهای مسکونی باشد. دلیلش هم این است که هزینه تمام‌شده یک آپارتمان یا ساختمان متشکل از هزینه زمین، خدمات و نیروی انسانی است. کاهش تورم نهاده‌های ساختمانی بر قیمت مسکن به شرطی می‌تواند تاثیرگذار باشد که استمرار داشته باشد.
همان‌طور که در تورم بالا طی یک یا دو ماه، نقش افزایش قیمت‌ها را در قیمت تمام‌شده مسکن نمی‌بینیم، در کاهش تورم نیز همین قاعده برقرار است. به هر صورت باید منتظر ماند و دید که در ماه‌های آتی و سال جدید چه اتفاقاتی در بخش نهاده‌های ساختمانی رخ خواهد داد. قطعا اگر این کاهش همچنان ادامه پیدا کند، در قیمت تمام‌شده واحدهای مسکونی موثر واقع خواهد شد. یعنی شاهد کاهش قیمت تمام‌شده مسکن خواهیم بود؛ تغییراتی که اثراتش بر بازار و قیمت‌های خرید و فروش واحدهای مسکونی نیز دیده خواهد شد.
از آنجایی که اجاره‌بها ضریبی از قیمت ملک محسوب می‌شود، می‌توان انتظار ایجاد تغییرات در بازار اجاره را داشت. به عنوان مثال در مقطعی از زمان، آپارتمانی به قیمت ۱۰ میلیون تومان به فروش می‌رسید. یک‌پنجم قیمت آن آپارتمان یعنی مبلغ ۲ میلیون تومان به عنوان رهن آن واحد مسکونی در نظر گرفته می‌شد. آن آپارتمان ده میلیون تومانی، اکنون به قیمت یک میلیارد تومان به فروش می‌رسد و رهن دو میلیون تومانی نیز به ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است. یعنی در واقع نمی‌توان تاثیر این ضریب را نادیده گرفت. به عبارتی هنگامی که قیمت تمام‌شده واحدهای مسکونی کاهش یابد و اثر آن در معاملات سطح بازار مسکن نمود پیدا کند، مطمئنا در بخش اجاره هم موثر خواهد بود.
* عضو هیات‌مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران