24 - 12 - 2023
بیمه هنرمندان صنایعدستی روی هوا
نادر نینوایی- از سال ۱۳۸۸قانون بیمه فعالان صنایعدستی و قالیبافان، با هدف ارائه خدمات به جامعه صنعتگران صنایعدستی، تصویب شده است.
باوجود تصویب و ابلاغ این قانون، اما دولتهای مختلف از اجرای کامل آن شانه خالی کردهاند و بسیاری از هنرمندان صنایعدستی که در این سالها با مشکلات ناشی از رکود اقتصادی مواجه هستند، از حق قانونی استفاده از بیمه تامین اجتماعی محروم ماندهاند.
در دولت قبل پس از کشوقوسهای فراوان سرانجام قرار شد سالی ۷۰۰ نفر از هنرمندان صنایعدستی بیمه شوند و به هر روی این بیمه محدود هنرمندان برقرار بود. در دولت سیزدهم اگرچه در ابتدا شعارهایی نظیر بیمه کردن ۱۰هزار هنرمند صنایعدستی در هر سال مطرح شد، اما در نهایت این وعدهها محقق نشد.
براساس تازهترین اظهارات معاون صنایعدستی، در برنامه هفتم توسعه بیمه فعالان صنایعدستی دیده نشده است و به این ترتیب با تامین نشدن بودجه، عملا در ۵ سال آتی باید هنرمندان هنرهای سنتی قید بیمه تامین اجتماعی را به کل بزنند.
محقق نشدن وعدهها و نارضایتی هنرمندان
بهتازگی مریم جلالی معاون صنایعدستی در برنامهای تلویزیونی حاضر شده و صحبتهایی را درخصوص وضعیت بیمه هنرمندان صنایعدستی مطرح کرد که با واکنش منفی هنرمندان این حوزه مواجه شده است.
معاون صنایعدستی کشور در این برنامه تلویزیونی ابراز کرد: فعالان صنایعدستی افرادی هستند که در خط مقدم بوده و دارند ریشههای ما را حفظ میکنند و باید تدارکات و مهماتی که برای سربازان خط مقدم فراهم میشود، برای این افراد هم فراهم کنیم، اما همچنان مساله بیمه فعالان صنایعدستی مشکل دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که چند درصد هنرمندان صنایعدستی بیمه شدهاند، گفت: فکر میکنم ۱۰ درصد این افراد بیمه شدهاند. ۴۰ هزار بیمهشده از حوزه صنایعدستی داریم که قرار بوده هر سال ۱۰ هزار نفر به تعداد آنها اضافه شود، اما متاسفانه به دلیل عدم تامین منابع این اتفاق نیفتاده است.
جلالی در پاسخ به این پرسش که آیا بیمه هنرمندان صنایعدستی در قالب برنامه هفتم توسعه دیده شدهاند یا خیر، ابراز کرد: خیر. البته براساس برنامهریزیای که دولت کرده یک برنامهریزی جامع برای همه آحاد مردم کرده است که بیمه سلامت، بیمه درمان و بیمه روستایی و عشایری را شامل میشود. بیمه تامین اجتماعی که به هر حال یک بیمه خاصی محسوب میشود، به سبب فشاری که میآید و منابعی که فعلا مورد توجه نیست یک مقداری دچار مشکل شده است.
معاون صنایعدستی در پاسخ به این پرسش که آیا تایید میکند باتوجه به قرار نگرفتن بیمه هنرمندان صنایعدستی در برنامه هفتم، امکان بهرهمندی هنرمندان از بیمه تامین اجتماعی وجود نخواهد داشت، گفت: فکر میکنم باید تمام توانمان را برای توانمندسازی بخش خصوصی و برای اینکه بتوانیم صنایعدستی و هنرمندانمان را به این سمت ببریم که تشکلها، نهادها و انجمنها شکل گیرد و این نقطهها تبدیل به یک شخصیت حقوقی شود به کار گیریم.
وی ادامه داد: آن زمان این شخصیت حقوقی میتواند سرمایهای را جذب کند که بیمه را متقبل شود؛ یعنی باید به این سمت برویم که بخش خصوصی را تقویت کنیم و یک مقداری این بار سنگینی که بر روی دولت است را سبک کنیم و بخش خصوصی هم باید صداقت به خرج دهد و دولت هم به بخش خصوصی اعتماد کند تا همگرایی لازم انشاالله ایجاد شود.
شعارزدگی و نارضایتی از اجرا نشدن قانون
در دورانی که اقتصاد صنایعدستی کشور در رکود فرو رفته است، صحبتهای مطرحشده از سوی معاون صنایعدستی کشور به نظر بسیاری از هنرمندان صنایعدستی بیشتر جنبه شعاری داشته و فایدهای برای آنها ندارد.
نیما ذاکری هنرمند و تولیدکننده صنایعدستی در واکنش به صحبتهای معاون صنایعدستی کشور به «جهانصنعت» گفت: صحبتهایی نظیر اینکه گفته میشود هنرمندان سربازان خط مقدم هستند شعاری است، هنرمندی که درگیر مسائل معیشتی است و نمیداند که نان شب خود را چطور باید تهیه کند این صحبتها برایش این حالت را دارد که معاون صنایعدستی دارد با یک بچه دبستانی صحبت میکند و میخواهد او را قانع کند. به نظرم این سخنان تبلیغی قدیمی شده است و به کار هنرمندان صنایعدستی نمیآید. وی در نقد صحبتهای معاون صنایعدستی ابراز کرد: میگویند امکان استفاده از بیمه عشایر و روستاییان یا بیمه سلامت برای هنرمندان صنایعدستی وجود دارد؛ چرا بدون فکر این سخنان مطرح میشود وچرا ابتدا مشورت گرفته نمیشود و بعد اظهارنظر شود. بیمه عشایر بیمهای است که چند آیتم دارد که در این آیتمها فعلا بحث درمانی وجود ندارد. درخصوص بیمه سلامت هم مسائل زیادی وجود دارد و نمیتوان با آن ازکار افتادگی یا بازنشستگی گرفت. هنرمندان صنایعدستی کودک نیستند و نمیتوان آنها را با این صحبتها توجیه کرد. توجه داشتید که برای بیمه کردن هنرمندان صنایعدستی قانون وجود دارد و نمیتوان روی قانون، قانون(جدید) آورد، اما دولت دارد این کار را انجام میدهد. در دهه ۱۳۸۰ قانون بیمه هنرمندان صنایعدستی در مجلس تصویب شده است، اما دولتها از اجرای آن شانه خالی کردهاند. در قانونی هم که ۴ سال پیش درخصوص حمایت از هنرمندان و استادان صنایعدستی در مجلس تصویب شده، تاکید شده است که هنرمند صنایعدستی باید بیمه تامین اجتماعی داشته باشد، اما متاسفانه قضیه را کش داده و بازی با کلمات کرده و از اجرا شانه خالی میکنند. با بازی با کلمات مسائل حل نمیشود و به نظرم معاونت صنایعدستی باید مشکل هنرمند را برطرف کند. این فعال صنایعدستی افزود: متاسفانه اقدامات غیرکارشناسی میشود و بحث بیمه را رها کردهاند و معاون صنایعدستی با مطرح کردن مسائلی نظیر بیمه سلامت و بیمه عشایر موضوع را توجیه میکند. در چنین شرایطی جلسه برگزار کرده و اینطور مطرح میکنند که هنرمندان سواد حقوقی ندارند؛ اتفاقا این سواد حقوقی را (مسوولان صنایعدستی) ندارند چراکه هنرمندان پیگیر بوده و خواستار اجرای قانون و بیمه شدن هستند.
مسوولان امر اطلاعات لازم را ندارند و میگویند صنایعدستی سه بخش شده و شامل هنرمند، صنعتگر و بازرگانی هستند؛ در حالی که اینها یک حلقه متصل به هم هستند و هر یک نیز دارند کار خود را به درستی انجام میدهند، اما مشخص نیست معاونت صنایعدستی برای آنها چه کاری انجام داده است؟ اقدامی نشده و این قانون بیمهای که وجود داشته توسط معاون صنایعدستی و ضرغامی پیگیری نشده است. سال گذشته اعلام کردند که سالی ۱۰هزار نفر بیمه میشوند، اما محقق نشد. حالا مشخص شده در برنامه هفتم توسعه هیچ بودجهای برای بیمه هنرمندان صنایعدستی و قالیبافان دیده نشده است.
وضع نابسامان برگزاری نمایشگاهها
در شرایطی که به سبب پایین آمدن توان خرید مردم و شرایط اقتصادی کشور، فروش صنایعدستی پایین است چشم امید هنرمندان و تولیدکنندگان صنایعدستی به برگزاری نمایشگاههای موثر توسط معاونت صنایعدستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی است.
آنطور که از صحبتهای هنرمندان بر میآید، اما وضعیت برگزاری نمایشگاههای صنایعدستی به هیچوجه مطلوب نیست.
ذاکری هنرمند و تولیدکننده حوزه صنایعدستی در این خصوص به «جهانصنعت» گفت: در حال حاضر بازار صنایعدستی با رکود کامل مواجه بوده و معیشت هنرمند دچار مشکل است. در شرایط کنونی برای صنایعدستی بازاری وجود ندارد و چاره کار نیز برگزاری نمایشگاههای صنایعدستی است. این نمایشگاهها به غیرکارشناسیترین شکل ممکن برگزار میشود و در وسط تابستان در گرمای یزد نمایشگاه گذاشته و در سرما در منطقه کویری سیرجان نمایشگاه میگذارند یا در گوشه یک پارک با داربست نمایشگاه ایجاد میکنند. برگزاری نمایشگاه و رونق صنایعدستی نیازمند کار کارشناسی است و باید پیش از برگزاری نمایشگاهها با کارشناسان امر مشورت کنند.
وی در خاتمه گفت: «امسال در بدترین تاریخها نمایشگاه برگزار کرده و از تعداد نمایشگاهها نیز کم کردهاند. میتوانند از خود هنرمندان بخواهند که برنامهریزی نمایشگاهها را انجام دهند و یک ماه قبل از شروع سال با مشارکت خود هنرمندان و فعالان صنایعدستی تقویم این نمایشگاهها بسته شود. یک استاد و پیشکسوت صنایعدستی به خوبی میداند که در چه تاریخی و در کجا باید نمایشگاه برگزار شود و این مسائل برای همه هنرمندان صنایعدستی روشن است.»
باتوجه به شرایط نابسامان حوزه صنایعدستی در حوزه فروش انتظار میرود که مسوولان امر با درک شرایط هنرمندان ضمن توجه به برگزاری کارشناسی نمایشگاهها، فکری هم به حال تامین بودجه و اجرای قانون مصوب برای بیمه فعالان صنایعدستی کنند؛ در غیراین صورت روزهای زمستانی و رکود بازار هنرهای سنتی در کشور ادامهدار خواهد بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد