بی‌توجهی به نیاز متقاضیان مسکن

گروه مسکن- ساخت‌وساز واحدهای مسکونی در تهران همواره با موانع و چالش‌های گوناگونی همراه بوده است. جمعیت زیاد پایتخت منجربه افزایش روزافزون تقاضا در مسکن این شهر شده است. از این‌رو، کاهش تولید برهم خوردن تناسب میان طرفین عرضه‌وتقاضا را تشدید کرده است. کارشناسان بر این باور هستند مهاجرت از شهرهای اقماری طی سال‌های گذشته ترکیب تولید و عرضه را با تقاضا به هم ریخته است اما در سال‌های اخیر به دلیل رشد قیمت مسکن و اجاره‌بها اغلب مهاجرت‌ها به سمت شهرهای اقماری صورت گرفته است.
از سویی برخی فعالان معتقد هستند که ساخت مسکن در مناطق پربرخوردار و شمالی پایتخت به مراتب بیشتر از مناطق جنوبی تهران بوده و همین موضوع کافی است که تولید و تقاضای مسکن را به هم بزند.
سیدمهدی هدایت مدیر‌عامل سازمان نوسازی شهر تهران در پاسخ به این پرسش آیا عرضه مسکن و تولید مسکن در تهران یک مسیر مشخص و مناسب را طی می‌کند، گفت: تولید مسکن در پایتخت ضروری است اما باید به این نکته تاکید کرد که باید تولید مسکن در تهران به یک جریان پایدار تبدیل شود.
هدایت ادامه داد: برای تولید مسکن پایدار و اینکه ساخت مسکن برای جامعه و گروه‌های هدف نیز انجام شود بسیار مهم و حائز اهمیت است. آمارها نشان می‌دهند که وجود خانه‌های خالی از سکنه و اتفاقا مازاد در مناطق شمال تهران نشان از همان عدم‌همخوانی ساخت مسکن برای جامعه هدف و گروه‌های هدف بوده است.
او گفت: این واحدهای مسکونی که به آن اشاره شد عموما در مناطق شمال تهران ساخته‌شده و قرار دارند که چندان با آن گروه هدفی که به دنبالش هستیم تا صاحبخانه شوند همخوانی ندارند.
مدیر‌عامل سازمان نوسازی شهر تهران در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد عدم تناسب زیربنای واحدهای مسکونی با توان خانوارها موضوعی باشد که همواره به آن تاکید کرده‌اید اما متاسفانه اجرایی نشده است، توضیح داد: بعد از ابلاغ طرح تفصیلی در شهر تهران شاهد این هستیم که صدور پروانه برای تعداد واحدهای مسکونی کوچک‌متراژ به خاطر محدودیت‌هایی که طرح تفصیلی ایجاد کرده، کاهش یافته و ساخت‌وساز به سمت واحدهای بزرگ‌تر رفته است که با نیاز خریداران تناسبی ندارد.
او تاکید کرد: معتقد هستیم که در تهران و در یک دوره ۱۰ساله باید حداقل ۵/۱میلیون واحد مسکونی احداث شود که ما در این دوره توانستیم زیرساخت‌های لازم برای ساخت ۲۰۰هزار واحد را در شهر تهران فراهم کنیم و نکته این است که بیش از ۹۰درصد این ۲۰۰هزار واحد مسکونی عموما در پهنه جنوب تهران در عرصه‌های ناکارآمد و بی‌دفاع شهری قرار دارد.
هدایت یادآوری کرد: رویکرد سازمان نوسازی شهر تهران در نوسازی بافت‌های فرسوده و پلاک‌های ناپایدار ایجاد محلات الگو و تامین تمامی سرانه‌های خدماتی مورد نیاز پروژه‌های مسکونی است.
هدایت در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد رشد شهرنشینی تاثیر بسزایی در افزایش نیاز مسکن داشته باشد اما مهاجرت از تهران به شهرهای اقماری نیز در سال‌های اخیر به دلیل رشد قیمت مسکن و اجاره‌بها سرعت زیادی داشته است، گفت: آمارها نشان می‌دهند که شهرنشینی از ۳۱درصد در سال ۱۳۳۵ به حدود ۸۵درصد در سال جاری رسیده است. پس بنابراین رشد شهرنشینی می‌تواند یکی از عوامل اصلی و تاثیرگذار در افزایش نیاز مسکن باشد.
او ادامه داد: در استان تهران بالاترین سهم از مهاجرت مربوط به پردیس با ۸/۳۴درصد است و کمترین سهم را نیز شهر تهران دارد اما در وضعیت مسکن در شهر تهران شاهد این هستیم که بیشترین مهاجرت‌ها عموما به سمت اسلامشهر و شهرهای اقماری تهران بوده و کمترین هم در خود شهر تهران اتفاق می‌افتد که حدود ۴۴/۱درصد است.
مدیر‌عامل سازمان نوسازی شهر تهران خاطرنشان کرد: این امر نشان می‌دهد که نیاز مسکن تهران برای خود شهروندان تهران است نه برای مهاجرین که عموما هم مقدار آن کم است اما موضوع مهمی که وجود دارد این است که عدم برنامه‌ریزی مسکن در شهر تهران باعث شده از ۱۰میلیون سفری که در شهر تهران اتفاق می‌افتد حدود ۵/۳میلیون سفر از شهرهای اقماری باشد.
او ادامه داد: مقایسه مولفه‌های ولادت و مهاجرت در شهر تهران نشان از آن دارد که بیشترین افزایش تعداد جمعیت تهران در بخش ولادت است که حدود ۷۹درصد به متولدین و ۲۱درصد به مهاجرین اختصاص یافته است.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران یادآوری کرد: موضوع طلاق و ازدواج از دیگر مولفه‌های افزایش نیاز مسکن است، چراکه وقتی طلاق رخ می‌دهد نیاز به مسکن را یک واحد بیشتر می‌کند.
هدایت گفت: از دیگر مولفه‌های موثر در موضوع نیاز مسکن تعداد واحدهای مسکونی موجود و خالی، میزان مهاجرت، بُعد خانوار، تعداد ازدواج و طلاق، تعداد واحدهای مسکونی فرسوده و ناپایدار در شهر تهران است که معتقدیم در شهر تهران در یک دوره ۱۰ساله باید حدود ۵/۱میلیون واحد مسکونی احداث شود.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران خاطرنشان کرد: در افق برنامه ۱۰ساله ۲درصد ضریب استهلاک است که با پیش‌بینی حدود ۵۰سال استاندارد، سالانه ۲درصد نوسازی باید انجام شود، یادآور شد: حدود ۳۶۵هزار واحد مسکونی ناپایدار در شهر تهران وجود دارد که باید در یک دوره ۱۰ساله نوسازی شود.
او ادامه داد: تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز زوج‌های جوان در ۱۰سال ۴۳۵هزار واحد و تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز مهاجرین ۹۳هزار واحد است و در مجموع حدود یک‌میلیون و ۴۰۰هزار واحد نیاز مسکن در شهر تهران به ما تکلیف شده که در شهر تهران در یک دوره برای اینکه بتوانیم بافت‌های فرسوده را نوسازی کنیم و نیاز مسکن را در بُعد کم مهاجرین، بُعد زیاد ازدواج و ولادت و جلوگیری از فرسودگی کلی در تهران تامین کنیم، باید بتوانیم تعداد مورد نیاز مسکن را تولید کنیم.
هدایت خاطرنشان کرد: عدم تناسب میان عرضه و تقاضا و قرارگیری ۴۲درصد از خانوارهای شهر تهران زیر خط فقر، موضوع دیگری است که نیاز مسکن را تشدید می‌کند.