بورس، نیازمند تنظیم بسته سیاستی جدید

«جهان‌صنعت»- بنیامین نجفی- آبان‌ماه سال گذشته بود که متولیان اقتصادی کشور بسته حمایتی ۱۰‌بندی را برای حمایت از بازار سرمایه ابلاغ کردند؛ بسته‌ای که سبب ایجاد زمینه رشد برای بورس از آبان سال گذشته تا اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۲ شد. حالا اما بعد از گذشت حدود ۹ ماه از آن تاریخ کارشناسان و ناظران بازار از ضرورت تدوین یک بسته حمایتی جدید برای بازگرداندن مدار بازار به ریل مثبت سخن می‌گویند. در بسته سال گذشته موادی از جمله «تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه»، «همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود»، «افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت» و «محدود کردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی» ذکر شده بود. در آن مقطع محمدرضا پور‌ابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در حمایت از بسته مذکور گفته بود: «به دولت تاکید می‌‌‌کنیم اصلی‌‌‌ترین و مهم‌ترین عامل رویکرد افزایش ظرفیت بازار، رشد شاخص، اعتماد مردم و افزایش سودآوری شرکت‌هاست که در صورت اجتناب دولت از قیمت‌گذاری دستوری در حوزه هزینه‌‌‌ای و فروش میسر خواهد بود.» اما این روند و اجماع میان دولت و مجلس درخصوص حمایت از بازار سرمایه بعد از اتفاقات میانه اردیبهشت‌ماه امسال از بین رفت و شرایط به کلی دگوگون شد. مجموعه تصمیمات و سیاستگذاری‌های لحظه‌ای و خلق‌الساعه دولت سبب شد که روند مثبت بازار- از آبان تا اردیبهشت- به کلی تغییر کند و دو ماه کابوس‌وار در تیر و مرداد برای بورس رقم بخورد. حالا بعد از شرایط نامطلوب بازار در این دو ماه و پس از گذشت روزهای قرمز برای تابلوی بورس، حالا برخی مسوولان اقتصادی از اعلام خبرهای خوب و امیدوار‌کننده برای بازار سهام گفته‌اند؛ خبری که بعد از روند مثبت در سه روز کاری گذشته می‌تواند شرایط را برای تداوم این وضعیت مهیا کرده و بار دیگر سرمایه‌گذاران و کدهای حقیقی و سرمایه‌های‌شان را به سمت بازار روانه کند. برخلاف روندی که در هفته‌های اخیر معکوس بود و حجم سنگینی از سرمایه حقیقی از بازار خارج شد. البته برخی کارشناسان به روند سه روز گذشته با دیده تردید نگاه می‌کنند و معتقدند که فعلا نمی‌توان ارزیابی دقیقی از آینده بازار حتی در کوتاه‌مدت ارائه داد، چراکه حتی بعید نیست که در همین هفته بار دیگر تابلوی بورس به رنگ سرخ دربیاید و شاهد ریزش‌هایی در بازار باشیم. آنچه در حال حاضر از سوی کارشناسان مورد تاکید این موضوع است اینکه سیاستگذار از اتفاقات بعد از ۱۷ اردیبهشت‌ماه درس بگیرد تا نمادها به جای اصلاح قیمتی به سمت ریزش حرکت نکنند. ریزشی که دقیقا در سقوط تاریخی شاخص در اردیبهشت ۱۴۰۲ رخ داد و باعث شد که تا به امروز سهامداران کوچک و بزرگ با عینک ابهام به وضعیت بازار نگاه کنند و حتی رشد چند روز اخیر را چندان جدی نگیرند. «جهان‌صنعت» در گفت‌و‌گو با یک کارشناس ارشد بازار سرمایه به ضرورت‌های تدوین یک بسته حمایتی جدید برای بورس پرداخته است.
ولید هلالات کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: بازار سرمایه بعد از یک رشدی که از آبان سال گذشته تا اردیبهشت‌ماه امسال برای آن اتفاق افتاد، نیازمند یک اصلاح طبیعی بود. اما به دلیل یک سلسله اخباری که از سوی دولت روی دو، سه صنعت خاص تاثیر گذاشت، باعث شد که کلیت بازار از حالت اصلاحی به ریزشی تبدیل شود. این هم ناشی از این مساله بود که سیاست دولت به جای آنکه حمایت از صنعت باشد عملا به سمت تامین بودجه از محل جیب شرکت‌ها سوق پیدا کرد که این موضوع باعث شد خروج سنگین سرمایه از بازار را شاهد باشیم و یک ریزش شدیدی هم در شرکت‌ها اتفاق افتاد. او ادامه داد: اما آن چیزی که باعث شده وضعیت بازار بهتر شود این است که قیمت سهم‌ها خیلی ریزش داشته و به یک محدوده‌ای رسیده که در سناریوی‌های مختلف ارزنده است. مساله دوم رویکردی است که مجلس استارت آن را زده است. اینکه مجلس در ابتدا مصوبه نرخ گاز پتروشیمی‌ها را ملغی کرد و دیگر اینکه درخصوص عوارض صادراتی اعلام کرد که اخذ اعداد بالای نیم درصد را اجازه نمی‌دهد و همین‌طور یکسری ابلاغیه‌هایی که برای عوارض صادراتی بعضا تا ۵ درصد برای بعضی صنایع در نظر گرفته شده بود را کنار زد. این سیاست حمایتی در کنار ریزش سنگین باعث شده فضای بازار بهتر شود که البته برای تداوم آن لازم است شاهد خبرهای خوبی باشیم. این کارشناس ارشد بازار سرمایه تصریح کرد: کسی منتظر نیست که در کوتاه‌مدت بازار سهام بازده خیلی زیادی ایجاد کند. در واقع بازده قیمتی سهام مساله دوم است و اصل اهمیت نیست. آنچه مهم است این است که دولت یک سیاست منطقی درخصوص تعامل خود با شرکت‌ها در نظر بگیرد و اعدادی که به عنوان نرخ خوراک، عوارض و… که در ارتباطش با صنایع ایجاد می‌کند به‌گونه‌ای تنظیم شود که حامی صنایع باشد. اگر دولت این پالس را در بسته اقتصادی خود به شرکت‌ها مخابره کند، قطعا در ذهنیت بازار اثر مثبت می‌گذارد، خصوصا اینکه وزارتخانه‌های مهمی مثل صمت، نفت و اقتصاد مستقیما با شرکت‌ها درگیر هستند و خیلی از شرکت‌ها خودشان سهامدارند. بنابراین رویکردشان در اعداد اعلامی- به طور مثال در صنعت پالایش و پتروشیمی‌ها و سایر صنایع- حتما می‌تواند اثرگذار باشد، اما اگر اخبار منفی مخابره شود، مثبتی که شاهد آن بودیم ادامه پیدا نمی‌کند و مجدد بازار دچار ریزش می‌شود.